Habakkuk 2 Cross References - Vulgate

¹ super custodiam meam stabo et figam gradum super munitionem et contemplabor ut videam quid dicatur mihi et quid respondeam ad arguentem me ² et respondit mihi Dominus et dixit scribe visum et explana eum super tabulas ut percurrat qui legerit eum ³ quia adhuc visus procul et apparebit in finem et non mentietur si moram fecerit expecta illum quia veniens veniet et non tardabit ⁴ ecce qui incredulus est non erit recta anima eius in semet ipso iustus autem in fide sua vivet ⁵ et quomodo vinum potantem decipit sic erit vir superbus et non decorabitur qui dilatavit quasi infernus animam suam et ipse quasi mors et non adimpletur et congregabit ad se omnes gentes et coacervabit ad se omnes populos ⁶ numquid non omnes isti super eum parabolam sument et loquellam enigmatum eius et dicetur vae ei qui multiplicat non sua usquequo et adgravat contra se densum lutum ⁷ numquid non repente consurgent qui mordeant te et suscitabuntur lacerantes te et eris in rapinam eis ⁸ quia tu spoliasti gentes multas spoliabunt te omnes qui reliqui fuerint de populis propter sanguinem hominis et iniquitatem terrae civitatis et omnium habitantium in ea ⁹ vae qui congregat avaritiam malam domui suae ut sit in excelso nidus eius et liberari se putat de manu mali ¹⁰ cogitasti confusionem domui tuae concidisti populos multos et peccavit anima tua ¹¹ quia lapis de pariete clamabit et lignum quod inter iuncturas aedificiorum est respondebit ¹² vae qui aedificat civitatem in sanguinibus et praeparat urbem in iniquitate ¹³ numquid non haec a Domino sunt exercituum laborabunt enim populi in multo igni et gentes in vacuum et deficient ¹⁴ quia replebitur terra ut cognoscat gloriam Domini quasi aquae operientes mare ¹⁵ vae qui potum dat amico suo mittens fel suum et inebrians ut aspiciat nuditatem eius ¹⁶ repletus est ignominia pro gloria bibe tu quoque et consopire circumdabit te calix dexterae Domini et vomitus ignominiae super gloriam tuam ¹⁷ quia iniquitas Libani operiet te et vastitas animalium deterrebit eos de sanguinibus hominis et iniquitate terrae et civitatis et omnium habitantium in ea ¹⁸ quid prodest sculptile quia sculpsit illud fictor suus conflatile et imaginem falsam quia speravit in figmento fictor eius ut faceret simulacra muta ¹⁹ vae qui dicit ligno expergiscere surge lapidi tacenti numquid ipse docere poterit ecce iste coopertus est auro et argento et omnis spiritus non est in visceribus eius ²⁰ Dominus autem in templo sancto suo sileat a facie eius omnis terra

²⁴ David autem sedebat inter duas portas speculator vero qui erat in fastigio portae super murum elevans oculos vidit hominem currentem solum

¹⁷ igitur speculator qui stabat super turrem Hiezrahel vidit globum Hieu venientis et ait video ego globum dixitque Ioram tolle currum et mitte in occursum eorum et dicat vadens rectene sunt omnia

⁹ et operuerunt filii Israhel verbis non rectis Dominum Deum suum et aedificaverunt sibi excelsa in cunctis urbibus suis a turre custodum usque ad civitatem munitam

⁵ ut sciam verba quae mihi respondeat et intellegam quid loquatur mihi ⁶ nolo multa fortitudine contendat mecum nec magnitudinis suae mole me premat ⁷ proponat aequitatem contra me et perveniat ad victoriam iudicium meum

³⁵ quis mihi tribuat auditorem ut desiderium meum Omnipotens audiat et librum scribat ipse qui iudicat

³⁷ per singulos gradus meos pronuntiabo illum et quasi principi offeram eum

³ quia te deprecor Domine mane audies vocem meam

¹⁶ verumtamen in lubrico posuisti eos deiecisti eos ad interitum ¹⁷ quomodo vastati sunt subito defecerunt consumpti sunt quasi non sint

⁸ audiam quid loquatur Dominus Deus loquetur enim pacem ad populum suum et ad sanctos suos ut non convertantur ad stultitiam

⁵ pone mensam contemplare in specula comedentes bibentes surgite principes arripite clypeum

⁸ et clamavit leo super specula Domini ego sum stans iugiter per diem et super custodiam meam ego sum stans totis noctibus

¹¹ onus Duma ad me clamat ex Seir custos quid de nocte custos quid de nocte ¹² dixit custos venit mane et nox si quaeritis quaerite convertimini venite

⁶ super muros tuos Hierusalem constitui custodes tota die et tota nocte perpetuo non tacebunt qui reminiscimini Domini ne taceatis

¹ iustus quidem tu es Domine si disputem tecum verumtamen iusta loquar ad te quare via impiorum prosperatur bene est omnibus qui praevaricantur et inique agunt

¹² numquid non tu a principio Domine Deus meus Sancte meus et non moriemur Domine in iudicium posuisti eum et fortem ut corriperes fundasti eum ¹³ mundi sunt oculi tui ne videas malum et respicere ad iniquitatem non poteris quare non respicis super inique agentes et taces devorante impio iustiorem se ¹⁴ et facies homines quasi pisces maris et quasi reptile non habens principem ¹⁵ totum in hamo sublevavit traxit illud in sagena sua et congregavit in rete suo super hoc laetabitur et exultabit ¹⁶ propterea immolabit sagenae suae et sacrificabit reti suo quia in ipsis incrassata est pars eius et cibus eius electus ¹⁷ propter hoc ergo expandit sagenam suam et semper interficere gentes non parcet

³ an experimentum quaeritis eius qui in me loquitur Christi qui in vos non infirmatur sed potens est in vobis

¹⁶ ut revelaret Filium suum in me ut evangelizarem illum in gentibus continuo non adquievi carni et sanguini

⁸ et scribes super lapides omnia verba legis huius plane et lucide

¹⁹ nunc itaque scribite vobis canticum istud et docete filios Israhel ut memoriter teneant et ore decantent et sit mihi carmen istud pro testimonio inter filios Israhel

²² scripsit ergo Moses canticum et docuit filios Israhel

¹ et dixit Dominus ad me sume tibi librum grandem et scribe in eo stilo hominis Velociter spolia detrahe Cito praedare

⁸ nunc ingressus scribe eis super buxum et in libro diligenter exara illud et erit in die novissimo in testimonium usque ad aeternum

² tolle volumen libri et scribes in eo omnia verba quae locutus sum tibi adversum Israhel et Iudam et adversum omnes gentes a die qua locutus sum ad te ex diebus Iosiae usque ad diem hanc ³ si forte audiente domo Iuda universa mala quae ego cogito facere eis revertatur unusquisque a via sua pessima et propitius ero iniquitati et peccato eorum ⁴ vocavit ergo Hieremias Baruch filium Neriae et scripsit Baruch ex ore Hieremiae omnes sermones Domini quos locutus est ad eum in volumine libri

²⁷ et factum est verbum Domini ad Hieremiam postquam conbuserat rex volumen et sermones quos scripserat Baruch ex ore Hieremiae dicens ²⁸ rursum tolle volumen aliud et scribe in eo omnes sermones priores qui erant in volumine primo quod conbusit Ioachim rex Iuda ²⁹ et ad Ioachim regem Iuda dices haec dicit Dominus tu conbusisti volumen illud dicens quare scripsisti in eo adnuntians festinus veniet rex Babylonis et vastabit terram hanc et cessare faciet ex illa hominem et iumentum ³⁰ propterea haec dicit Dominus contra Ioachim regem Iuda non erit ex eo qui sedeat super solium David et cadaver eius proicietur ad aestum per diem et ad gelu per noctem ³¹ et visitabo contra eum et contra semen eius et contra servos eius iniquitates suas et adducam super eos et super habitatores Hierusalem et super viros Iuda omne malum quod locutus sum ad eos et non audierunt ³² Hieremias autem tulit volumen aliud et dedit illud Baruch filio Neriae scribae qui scripsit in eo ex ore Hieremiae omnes sermones libri quem conbuserat Ioachim rex Iuda igni et insuper additi sunt sermones multo plures quam ante fuerant

⁴ tu autem Danihel clude sermones et signa librum usque ad tempus statutum pertransibunt plurimi et multiplex erit scientia

²⁸ et cum haec dixisset abiit et vocavit Mariam sororem suam silentio dicens magister adest et vocat te ²⁹ illa ut audivit surgit cito et venit ad eum

¹⁹ sed in ecclesia volo quinque verba sensu meo loqui ut et alios instruam quam decem milia verborum in lingua

¹² habentes igitur talem spem multa fiducia utimur

¹⁸ et vivus et fui mortuus et ecce sum vivens in saecula saeculorum et habeo claves mortis et inferni ¹⁹ scribe ergo quae vidisti et quae sunt et quae oportet fieri post haec

¹³ et audivi vocem de caelo dicentem scribe beati mortui qui in Domino moriuntur amodo iam dicit Spiritus ut requiescant a laboribus suis opera enim illorum sequuntur illos

⁹ et dicit mihi scribe beati qui ad cenam nuptiarum agni vocati sunt et dicit mihi haec verba vera Dei sunt

⁵ et dixit qui sedebat in throno ecce nova facio omnia et dicit scribe quia haec verba fidelissima sunt et vera ⁶ et dixit mihi factum est ego sum Alpha et Omega initium et finis ego sitienti dabo de fonte aquae vivae gratis ⁷ qui vicerit possidebit haec et ero illi Deus et ille erit mihi filius ⁸ timidis autem et incredulis et execratis et homicidis et fornicatoribus et veneficis et idolatris et omnibus mendacibus pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure quod est mors secunda

⁴¹ quibus expletis eadem die egressus est omnis exercitus Domini de terra Aegypti

³³ et adhuc illo loquente eis apparuit nuntius qui veniebat ad eum et ait ecce tantum malum a Domino est quid amplius expectabo a Domino

¹⁴ expecta Dominum confortare et roboretur cor tuum et sustine Dominum

¹³ tu autem Domine in aeternum permanes memoriale tuum in generatione et generatione

⁵ anima mea ad Dominum ⁶ a vigilia matutina usque ad vigiliam matutinam expectet Israhel Dominum

¹⁸ propterea expectat Dominus ut misereatur vestri et ideo exaltabitur parcens vobis quia Deus iudicii Dominus beati omnes qui expectant eum

¹² cumque impleti fuerint anni septuaginta visitabo super regem Babylonis et super gentem illam dicit Dominus iniquitatem eorum et super terram Chaldeorum et ponam illam in solitudines sempiternas ¹³ et adducam super terram illam omnia verba mea quae locutus sum contra eam omne quod scriptum est in libro isto quaecumque prophetavit Hieremias adversum omnes gentes ¹⁴ quia servierunt eis cum essent gentes multae et reges magni et reddam eis secundum opera eorum et secundum facta manuum suarum

⁷ et servient ei omnes gentes et filio eius et filio filii eius donec veniat tempus terrae eius et ipsius et servient ei gentes multae et reges magni

²⁵ TETH bonus est Dominus sperantibus in eum animae quaerenti illum ²⁶ TETH bonum est praestolari cum silentio salutare Domini

²⁵ quia ego Dominus loquar quodcumque locutus fuero verbum et fiet non prolongabitur amplius sed in diebus vestris domus exasperans loquar verbum et faciam illud dicit Dominus Deus

¹⁷ et venit et stetit iuxta ubi ego stabam cumque venisset pavens corrui in faciem meam et ait ad me intellege fili hominis quoniam in tempore finis conplebitur visio

¹⁹ dixitque mihi ego ostendam tibi quae futura sint in novissimo maledictionis quoniam habet tempus finem suum

²⁴ septuaginta ebdomades adbreviatae sunt super populum tuum et super urbem sanctam tuam ut consummetur praevaricatio et finem accipiat peccatum et deleatur iniquitas et adducatur iustitia sempiterna et impleatur visio et prophetes et unguatur sanctus sanctorum

¹⁴ veni autem ut docerem te quae ventura sunt populo tuo in novissimis diebus quoniam adhuc visio in dies

²⁷ duorum quoque regum cor erit ut malefaciant et ad mensam unam mendacium loquentur et non proficient quia adhuc finis in aliud tempus

³⁵ et de eruditis ruent ut conflentur et eligantur et dealbentur usque ad tempus praefinitum quia adhuc aliud tempus erit

⁷ ego autem ad Dominum aspiciam expectabo Deum salvatorem meum audiet me Deus meus

²⁵ et ecce homo erat in Hierusalem cui nomen Symeon et homo iste iustus et timoratus expectans consolationem Israhel et Spiritus Sanctus erat in eo

⁷ Deus autem non faciet vindictam electorum suorum clamantium ad se die ac nocte et patientiam habebit in illis ⁸ dico vobis quia cito faciet vindictam illorum verumtamen Filius hominis veniens putas inveniet fidem in terra

⁷ dixit autem eis non est vestrum nosse tempora vel momenta quae Pater posuit in sua potestate

²⁶ fecitque ex uno omne genus hominum inhabitare super universam faciem terrae definiens statuta tempora et terminos habitationis eorum

² sed sub tutoribus est et actoribus usque ad praefinitum tempus a patre

⁶ et nunc quid detineat scitis ut reveletur in suo tempore ⁷ nam mysterium iam operatur iniquitatis tantum ut qui tenet nunc donec de medio fiat ⁸ et tunc revelabitur ille iniquus quem Dominus Iesus interficiet spiritu oris sui et destruet inlustratione adventus sui

³⁶ patientia enim vobis necessaria est ut voluntatem Dei facientes reportetis promissionem ³⁷ adhuc enim modicum quantulum qui venturus est veniet et non tardabit

⁷ patientes igitur estote fratres usque ad adventum Domini ecce agricola expectat pretiosum fructum terrae patienter ferens donec accipiat temporivum et serotinum ⁸ patientes estote et vos confirmate corda vestra quoniam adventus Domini adpropinquavit

³ et in avaritia fictis verbis de vobis negotiabuntur quibus iudicium iam olim non cessat et perditio eorum non dormitat

¹¹ disperge superbos furore tuo et respiciens omnem arrogantem humilia ¹² respice cunctos superbos et confunde eos et contere impios in loco suo

³⁰ responditque rex et ait nonne haec est Babylon magna quam ego aedificavi in domum regni in robore fortitudinis meae et in gloria decoris mei

³⁷ nunc igitur ego Nabuchodonosor laudo et magnifico et glorifico Regem caeli quia omnia opera eius vera et viae eius iudicia et gradientes in superbia potest humiliare

²⁰ quando autem elevatum est cor eius et spiritus illius obfirmatus est ad superbiam depositus est de solio regni sui et gloria eius ablata est ²¹ et a filiis hominum eiectus est sed et cor eius cum bestiis positum est et cum onagris erat habitatio eius faenum quoque ut bos comedebat et rore caeli corpus eius infectum est donec cognosceret quod potestatem habeat Altissimus in regno hominum et quemcumque voluerit suscitabit super illud ²² tu quoque filius eius Balthasar non humiliasti cor tuum cum scires haec omnia ²³ sed adversum Dominatorem caeli elevatus es et vasa domus eius adlata sunt coram te et tu et optimates tui et uxores tuae et concubinae vinum bibistis in eis deos quoque argenteos et aureos et aereos ferreos ligneosque et lapideos qui non vident neque audiunt neque sentiunt laudasti porro Deum qui habet flatum tuum in manu sua et omnes vias tuas non glorificasti

¹⁴ dico vobis descendit hic iustificatus in domum suam ab illo quia omnis qui se exaltat humiliabitur et qui se humiliat exaltabitur

³⁶ qui credit in Filium habet vitam aeternam qui autem incredulus est Filio non videbit vitam sed ira Dei manet super eum

¹⁷ iustitia enim Dei in eo revelatur ex fide in fidem sicut scriptum est iustus autem ex fide vivit

¹⁶ scientes autem quod non iustificatur homo ex operibus legis nisi per fidem Iesu Christi et nos in Christo Iesu credidimus ut iustificemur ex fide Christi et non ex operibus legis propter quod ex operibus legis non iustificabitur omnis caro

¹¹ quoniam autem in lege nemo iustificatur apud Deum manifestum est quia iustus ex fide vivit ¹² lex autem non est ex fide sed qui fecerit ea vivet in illis

⁴ qui adversatur et extollitur supra omne quod dicitur Deus aut quod colitur ita ut in templo Dei sedeat ostendens se quia sit Deus

³⁸ iustus autem meus ex fide vivit quod si subtraxerit se non placebit animae meae

⁵ similiter adulescentes subditi estote senioribus omnes autem invicem humilitatem insinuate quia Deus superbis resistit humilibus autem dat gratiam

¹⁰ qui credit in Filio Dei habet testimonium Dei in se qui non credit Filio mendacem facit eum quoniam non credidit in testimonio quod testificatus est Deus de Filio suo ¹¹ et hoc est testimonium quoniam vitam aeternam dedit nobis Deus et haec vita in Filio eius est ¹² qui habet Filium habet vitam qui non habet Filium Dei vitam non habet

¹⁰ percutiens invaluisti super Edom et sublevavit te cor tuum contentus esto gloria et sede in domo tua quare provocas malum ut cadas tu et Iuda tecum

⁶ quoniam excelsus Dominus et humilem respicit et excelsa de longe cognoscit

¹ luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens

²⁹ cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum ³⁰ nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis ³¹ ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande ³² sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet ³³ oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa

²⁰ infernus et perditio non replentur similiter et oculi hominum insatiabiles

¹³ generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae ¹⁴ generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus ¹⁵ sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit ¹⁶ infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit

⁴ noli regibus o Lamuhel noli regibus dare vinum quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas ⁵ ne forte bibat et obliviscatur iudiciorum et mutet causam filiorum pauperis

¹⁰ avarus non implebitur pecunia et qui amat divitias fructus non capiet ex eis et hoc ergo vanitas

¹¹ oculi sublimis hominis humiliati sunt et incurvabitur altitudo virorum exaltabitur autem Dominus solus in die illa ¹² quia dies Domini exercituum super omnem superbum et excelsum et super omnem arrogantem et humiliabitur

¹⁷ et incurvabitur sublimitas hominum et humiliabitur altitudo virorum et elevabitur Dominus solus in die illa

⁸ vae qui coniungitis domum ad domum et agrum agro copulatis usque ad terminum loci numquid habitabitis soli vos in medio terrae

¹¹ vae qui consurgitis mane ad ebrietatem sectandam et potandum usque ad vesperam ut vino aestuetis ¹² cithara et lyra et tympanum et tibia et vinum in conviviis vestris et opus Domini non respicitis nec opera manuum eius consideratis

²² vae qui potentes estis ad bibendum vinum et viri fortes ad miscendam ebrietatem ²³ qui iustificatis impium pro muneribus et iustitiam iusti aufertis ab eo

⁷ ipse autem non sic arbitrabitur et cor eius non ita aestimabit sed ad conterendum erit cor eius et ad internicionem gentium non paucarum ⁸ dicet enim ⁹ numquid non principes mei simul reges sunt numquid non ut Charchamis sic Chalanno et ut Arfad sic Emath numquid non ut Damascus sic Samaria ¹⁰ quomodo invenit manus mea regna idoli sic et simulacra eorum de Hierusalem et de Samaria ¹¹ numquid non sicut feci Samariae et idolis eius sic faciam Hierusalem et simulacris eius ¹² et erit cum impleverit Dominus cuncta opera sua in monte Sion et in Hierusalem visitabo super fructum magnifici cordis regis Assur et super gloriam altitudinis oculorum eius ¹³ dixit enim in fortitudine manus meae feci et in sapientia mea intellexi et abstuli terminos populorum et principes eorum depraedatus sum et detraxi quasi potens in sublime residentes

¹⁶ qui te viderint ad te inclinabuntur teque prospicient numquid iste est vir qui conturbavit terram qui concussit regna ¹⁷ qui posuit orbem desertum et urbes eius destruxit vinctis eius non aperuit carcerem

⁶ audivimus superbiam Moab superbus est valde superbia eius et arrogantia eius et indignatio eius plus quam fortitudo eius

⁹ ecce ego mittam et adsumam universas cognationes aquilonis ait Dominus et ad Nabuchodonosor regem Babylonis servum meum et adducam eos super terram istam et super habitatores eius et super omnes nationes quae in circuitu illius sunt et interficiam eos et ponam eos in stuporem et in sibilum et in solitudines sempiternas

¹⁷ et accepi calicem de manu Domini et propinavi cunctis gentibus ad quas misit me Dominus ¹⁸ Hierusalem et civitatibus Iudae et regibus eius et principibus eius ut darem eos in solitudinem et in stuporem in sibilum et in maledictionem sicut est dies ista ¹⁹ Pharaoni regi Aegypti et servis eius et principibus eius et omni populo eius ²⁰ et universis generaliter cunctis regibus terrae Ausitidis et cunctis regibus terrae Philisthim et Ascaloni et Gazae et Accaroni et reliquiis Azoti ²¹ Idumeae et Moab et filiis Ammon ²² et cunctis regibus Tyri et cunctis regibus Sidonis et regibus terrae insularum qui sunt trans mare ²³ et Dedan et Theman et Buz et universis qui adtonsi sunt in comam ²⁴ et cunctis regibus Arabiae et cunctis regibus occidentis qui habitant in deserto ²⁵ et cunctis regibus Zambri et cunctis regibus Aelam et cunctis regibus Medorum ²⁶ et cunctis regibus aquilonis de prope et de longe unicuique contra fratrem suum et omnibus regnis terrae quae super faciem eius sunt et rex Sesach bibet post eos ²⁷ et dices ad eos haec dicit Dominus exercituum Deus Israhel bibite et inebriamini et vomite et cadite neque surgatis a facie gladii quem ego mittam inter vos ²⁸ cumque noluerint accipere calicem de manu ut bibant dices ad eos haec dicit Dominus exercituum bibentes bibetis ²⁹ quia ecce in civitate in qua invocatum est nomen meum ego incipio adfligere et vos quasi innocentes inmunes eritis non eritis inmunes gladium enim ego voco super omnes habitatores terrae dicit Dominus exercituum

²⁹ adnuntiate in Babylonem plurimis omnibus qui tendunt arcum consistite adversum eam per gyrum et nullus evadat reddite ei secundum opus suum iuxta omnia quae fecit facite illi quia contra Dominum erecta est adversum Sanctum Israhel

³⁹ in calore eorum ponam potus eorum et inebriabo eos ut sopiantur et dormiant somnum sempiternum et non consurgant dicit Dominus

¹ Balthasar rex fecit grande convivium optimatibus suis mille et unusquisque secundum suam bibebat aetatem ² praecepit ergo iam temulentus ut adferrentur vasa aurea et argentea quae asportaverat Nabuchodonosor pater eius de templo quod fuit in Hierusalem ut biberent in eis rex et optimates eius uxoresque eius et concubinae ³ tunc adlata sunt vasa aurea quae asportaverat de templo quod fuerat in Hierusalem et biberunt in eis rex et optimates eius uxores et concubinae illius ⁴ bibebant vinum et laudabant deos suos aureos et argenteos et aereos ferreos ligneosque et lapideos

⁹ quid cogitatis contra Dominum consummationem ipse faciet non consurget duplex tribulatio ¹⁰ quia sicut spinae se invicem conplectuntur sic convivium eorum pariter potantium consumentur quasi stipula ariditate plena

⁴ ecce qui incredulus est non erit recta anima eius in semet ipso iustus autem in fide sua vivet

⁸ quia tu spoliasti gentes multas spoliabunt te omnes qui reliqui fuerint de populis propter sanguinem hominis et iniquitatem terrae civitatis et omnium habitantium in ea ⁹ vae qui congregat avaritiam malam domui suae ut sit in excelso nidus eius et liberari se putat de manu mali ¹⁰ cogitasti confusionem domui tuae concidisti populos multos et peccavit anima tua

¹¹ et operam detis ut quieti sitis et ut vestrum negotium agatis et operemini manibus vestris sicut praecepimus vobis

⁶ maiorem autem dat gratiam propter quod dicit Deus superbis resistit humilibus autem dat gratiam

⁷ adsumptaque parabola sua dixit de Aram adduxit me Balac rex Moabitarum de montibus orientis veni inquit et maledic Iacob propera et detestare Israhel

¹⁸ at ille adsumpta parabola sua ait sta Balac et ausculta audi fili Sepphor

¹⁵ divitias quas devoravit evomet et de ventre illius extrahet eas Deus ¹⁶ caput aspidum suget occidet eum lingua viperae ¹⁷ non videat rivulos fluminis torrentes mellis et butyri ¹⁸ luet quae fecit omnia nec tamen consumetur iuxta multitudinem adinventionum suarum sic et sustinebit ¹⁹ quoniam confringens nudavit pauperes domum rapuit et non aedificavit eam ²⁰ nec est satiatus venter eius et cum habuerit quae cupierat possidere non poterit ²¹ non remansit de cibo eius et propterea nihil permanebit de bonis eius ²² cum satiatus fuerit artabitur aestuabit et omnis dolor inruet in eum ²³ utinam impleatur venter eius ut emittat in eum iram furoris sui et pluat super illum bellum suum ²⁴ fugiet arma ferrea et inruet in arcum aereum ²⁵ eductus et egrediens de vagina sua et fulgurans in amaritudine sua vadent et venient super eum horribiles ²⁶ omnes tenebrae absconditae sunt in occultis eius devorabit eum ignis qui non succenditur adfligetur relictus in tabernaculo suo ²⁷ revelabunt caeli iniquitatem eius et terra consurget adversus eum ²⁸ apertum erit germen domus illius detrahetur in die furoris Dei ²⁹ haec est pars hominis impii a Deo et hereditas verborum eius a Domino

⁶ abstulisti enim pignus fratrum tuorum sine causa et nudos spoliasti vestibus ⁷ aquam lasso non dedisti et esurienti subtraxisti panem ⁸ in fortitudine brachii tui possidebas terram et potentissimus obtinebas eam ⁹ viduas dimisisti vacuas et lacertos pupillorum comminuisti ¹⁰ propterea circumdatus es laqueis et conturbat te formido subita

³ usquequo impii Domine usquequo impii exultabunt

¹⁶ qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit

⁴ sumes parabolam istam contra regem Babylonis et dices quomodo cessavit exactor quievit tributum ⁵ contrivit Dominus baculum impiorum virgam dominantium ⁶ caedentem populos in indignatione plaga insanabili subicientem in furore gentes persequentem crudeliter ⁷ conquievit et siluit omnis terra gavisa est et exultavit ⁸ abietes quoque laetatae sunt super te et cedri Libani ex quo dormisti non ascendit qui succidat nos ⁹ infernus subter conturbatus est in occursum adventus tui suscitavit tibi gigantas omnes principes terrae surrexerunt de soliis suis omnes principes nationum ¹⁰ universi respondebunt et dicent tibi et tu vulneratus es sicut nos nostri similis effectus es ¹¹ detracta est ad inferos superbia tua concidit cadaver tuum subter te sternetur tinea et operimentum tuum erunt vermes ¹² quomodo cecidisti de caelo lucifer qui mane oriebaris corruisti in terram qui vulnerabas gentes ¹³ qui dicebas in corde tuo in caelum conscendam super astra Dei exaltabo solium meum sedebo in monte testamenti in lateribus aquilonis ¹⁴ ascendam super altitudinem nubium ero similis Altissimo ¹⁵ verumtamen ad infernum detraheris in profundum laci ¹⁶ qui te viderint ad te inclinabuntur teque prospicient numquid iste est vir qui conturbavit terram qui concussit regna ¹⁷ qui posuit orbem desertum et urbes eius destruxit vinctis eius non aperuit carcerem ¹⁸ omnes reges gentium universi dormierunt in gloria vir in domo sua ¹⁹ tu autem proiectus es de sepulchro tuo quasi stirps inutilis pollutus et obvolutus qui interfecti sunt gladio et descenderunt ad fundamenta laci quasi cadaver putridum

²⁰ pars eius cinis est cor insipiens adoravit illud et non liberabit animam suam neque dicet forte mendacium est in dextera mea

² quare adpenditis argentum non in panibus et laborem vestrum non in saturitate audite audientes me et comedite bonum et delectabitur in crassitudine anima vestra

²² et adsumetur ex eis maledictio omni transmigrationi Iuda quae est in Babylone dicentium ponat te Dominus sicut Sedeciam et sicut Ahab quos frixit rex Babylonis in igne

¹³ ab ira Domini non habitabitur sed redigetur tota in solitudinem omnis qui transit per Babylonem stupebit et sibilabit super universis plagis eius

³⁴ comedit me devoravit me Nabuchodonosor rex Babylonis reddidit me quasi vas inane absorbuit me sicut draco replevit ventrem suum teneritudine mea et eiecit me ³⁵ iniquitas adversum me et caro mea super Babylonem dicit habitatio Sion et sanguis meus super habitatores Chaldeae dicit Hierusalem

²¹ loquentur ei potentissimi robustorum de medio inferni qui cum auxiliatoribus eius descenderunt et dormierunt incircumcisi interfecti gladio

⁴ in die illa sumetur super vos parabola et cantabitur canticum cum suavitate dicentium depopulatione vastati sumus pars populi mei commutata est quomodo recedet a me cum revertatur qui regiones nostras dividat

⁹ omnes ad praedam venient facies eorum ventus urens et congregabit quasi harenam captivitatem ¹⁰ et ipse de regibus triumphabit et tyranni ridiculi eius erunt ipse super omnem munitionem ridebit et conportabit aggerem et capiet eam

¹⁵ totum in hamo sublevavit traxit illud in sagena sua et congregavit in rete suo super hoc laetabitur et exultabit

¹³ numquid non haec a Domino sunt exercituum laborabunt enim populi in multo igni et gentes in vacuum et deficient

²⁰ dixit autem illi Deus stulte hac nocte animam tuam repetunt a te quae autem parasti cuius erunt

²⁹ hoc itaque dico fratres tempus breve est reliquum est ut qui habent uxores tamquam non habentes sint ³⁰ et qui flent tamquam non flentes et qui gaudent tamquam non gaudentes et qui emunt tamquam non possidentes ³¹ et qui utuntur hoc mundo tamquam non utantur praeterit enim figura huius mundi

¹ age nunc divites plorate ululantes in miseriis quae advenient vobis ² divitiae vestrae putrefactae sunt et vestimenta vestra a tineis comesta sunt ³ aurum et argentum vestrum eruginavit et erugo eorum in testimonium vobis erit et manducabit carnes vestras sicut ignis thesaurizastis in novissimis diebus ⁴ ecce merces operariorum qui messuerunt regiones vestras qui fraudatus est a vobis clamat et clamor ipsorum in aures Domini Sabaoth introiit

⁷ omnium autem finis adpropinquavit estote itaque prudentes et vigilate in orationibus

¹ viro qui corripientem dura cervice contemnit repentinus superveniet interitus et eum sanitas non sequitur

⁸ qui fodit foveam incidet in eam et qui dissipat sepem mordebit eum coluber

¹ onus Babylonis quod vidit Isaias filius Amos ² super montem caligosum levate signum exaltate vocem levate manum et ingrediantur portas duces ³ ego mandavi sanctificatis meis et vocavi fortes meos in ira mea exultantes in gloria mea ⁴ vox multitudinis in montibus quasi populorum frequentium vox sonitus regum gentium congregatarum Dominus exercituum praecepit militiae belli ⁵ venientibus de terra procul a summitate caeli Dominus et vasa furoris eius ut disperdat omnem terram

¹⁶ infantes eorum adlident in oculis eorum diripientur domus eorum et uxores eorum violabuntur ¹⁷ ecce ego suscitabo super eos Medos qui argentum non quaerant nec aurum velint ¹⁸ sed sagittis parvulos interficiant et lactantibus uteri non misereantur et super filios non parcat oculus eorum

² visio dura nuntiata est mihi qui incredulus est infideliter agit et qui depopulator est vastat ascende Aelam obside Mede omnem gemitum eius cessare feci ³ propterea repleti sunt lumbi mei dolore angustia possedit me sicut angustia parientis corrui cum audirem conturbatus sum cum viderem ⁴ emarcuit cor meum tenebrae stupefecerunt me Babylon dilecta mea posita est mihi in miraculum ⁵ pone mensam contemplare in specula comedentes bibentes surgite principes arripite clypeum ⁶ haec enim dixit mihi Dominus vade et pone speculatorem et quodcumque viderit adnuntiet ⁷ et vidit currum duorum equitum ascensorem asini et ascensorem cameli et contemplatus est diligenter multo intuitu ⁸ et clamavit leo super specula Domini ego sum stans iugiter per diem et super custodiam meam ego sum stans totis noctibus ⁹ ecce iste venit ascensor vir bigae equitum et respondit et dixit cecidit cecidit Babylon et omnia sculptilia deorum eius contrita sunt in terram

²⁵ suscitavi ab aquilone et venit ab ortu solis vocabit nomen meum et adducet magistratus quasi lutum et velut plastes conculcans humum

¹ haec dicit Dominus christo meo Cyro cuius adprehendi dexteram ut subiciam ante faciem eius gentes et dorsa regum vertam et aperiam coram eo ianuas et portae non cludentur ² ego ante te ibo et gloriosos terrae humiliabo portas aereas conteram et vectes ferreos confringam ³ et dabo tibi thesauros absconditos et arcana secretorum ut scias quia ego Dominus qui voco nomen tuum Deus Israhel

¹¹ vocans ab oriente avem et de terra longinqua virum voluntatis meae et locutus sum et adducam illud creavi et faciam illud

¹¹ veniet super te malum et nescies ortum eius et inruet super te calamitas quam non poteris expiare veniet super te repente miseria quam nescies

¹⁴ congregamini omnes vos et audite quis de eis adnuntiavit haec Dominus dilexit eum faciet voluntatem suam in Babylone et brachium suum in Chaldeis ¹⁵ ego ego locutus sum et vocavi eum adduxi eum et directa est via eius

¹⁷ quia ecce ego mittam vobis serpentes regulos quibus non est incantatio et mordebunt vos ait Dominus

²¹ super terram dominantium ascende et super habitatores eius visita dissipa et interfice quae post eos sunt ait Dominus et fac iuxta omnia quae praecepi tibi ²² vox belli in terra et contritio magna ²³ quomodo confractus est et contritus est malleus universae terrae quomodo versa est in desertum Babylon in gentibus ²⁴ inlaqueavi te et capta es Babylon et nesciebas inventa es et adprehensa quoniam Dominum provocasti ²⁵ aperuit Dominus thesaurum suum et protulit vasa irae suae quoniam opus est Domino Deo exercituum in terra Chaldeorum ²⁶ venite ad eam ab extremis finibus aperite ut exeant qui conculcent eam tollite de via lapides et redigite in acervos et interficite eam nec sit quicquam reliquum ²⁷ dissipate universos fortes eius descendant in occisionem vae eis quia venit dies eorum tempus visitationis eorum ²⁸ vox fugientium et eorum qui evaserunt de terra Babylonis ut adnuntient in Sion ultionem Domini Dei nostri ultionem templi eius ²⁹ adnuntiate in Babylonem plurimis omnibus qui tendunt arcum consistite adversum eam per gyrum et nullus evadat reddite ei secundum opus suum iuxta omnia quae fecit facite illi quia contra Dominum erecta est adversum Sanctum Israhel ³⁰ idcirco cadent iuvenes eius in plateis eius et omnes viri bellatores eius conticescent in die illa ait Dominus ³¹ ecce ego ad te superbe dicit Dominus Deus exercituum quia venit dies tuus tempus visitationis tuae ³² et cadet superbus et corruet et non erit qui suscitet eum et succendam ignem in urbibus eius et devorabit omnia in circuitu eius

¹¹ acuite sagittas implete faretras suscitavit Dominus spiritum regum Medorum et contra Babylonem mens eius ut perdat eam quoniam ultio Domini est ultio templi sui

²⁷ levate signum in terra clangite bucina in gentibus sanctificate super eam gentes adnuntiate contra illam regibus Ararat Menni et Aschenez numerate contra eam Thapsar adducite equum quasi bruchum aculeatum ²⁸ sanctificate contra eam gentes reges Mediae duces eius et universos magistratus eius cunctamque terram potestatis eius

⁵⁷ et inebriabo principes eius et sapientes eius duces eius et magistratus eius et fortes eius et dormient somnum sempiternum et non expergiscentur ait Rex Dominus exercituum nomen eius

²⁵ haec est autem scriptura quae digesta est mane thecel fares ²⁶ et haec interpretatio sermonis mane numeravit Deus regnum tuum et conplevit illud ²⁷ thecel adpensum est in statera et inventus es minus habens ²⁸ fares divisum est regnum tuum et datum est Medis et Persis ²⁹ tunc iubente rege indutus est Danihel purpura et circumdata est torques aurea collo eius et praedicatum est de eo quod haberet potestatem tertius in regno ³⁰ eadem nocte interfectus est Balthasar rex Chaldeus ³¹ et Darius Medus successit in regnum annos natus sexaginta duo

³ cum enim dixerint pax et securitas tunc repentinus eis superveniet interitus sicut dolor in utero habenti et non effugient

⁸ filia Babylon vastata beatus qui retribuet tibi vicissitudinem tuam quam retribuisti nobis

¹ vae qui praedaris nonne et ipse praedaberis et qui spernis nonne et ipse sperneris cum consummaveris depraedationem depraedaberis cum fatigatus desiveris contemnere contemneris

⁴ et congregabuntur spolia vestra sicut colligitur brucus velut cum fossae plenae fuerint de eo

⁶ iratus sum super populum meum contaminavi hereditatem meam et dedi eos in manu tua non posuisti eis misericordias super senem adgravasti iugum tuum valde

¹⁶ propterea omnes qui comedunt te devorabuntur et universi hostes tui in captivitatem ducentur et qui te vastant vastabuntur cunctosque praedatores tuos dabo in praedam

¹⁰ et erit Chaldea in praedam omnes vastantes eam replebuntur ait Dominus ¹¹ quoniam exultatis et magna loquimini diripientes hereditatem meam quoniam effusi estis sicut vitulus super herbam et mugistis ut tauri

¹⁷ grex dispersus Israhel leones eiecerunt eum primus comedit eum rex Assur iste novissimus exossavit eum Nabuchodonosor rex Babylonis ¹⁸ propterea haec dicit Dominus exercituum Deus Israhel ecce ego visitabo regem Babylonis et terram eius sicut visitavi regem Assur

²⁸ vox fugientium et eorum qui evaserunt de terra Babylonis ut adnuntient in Sion ultionem Domini Dei nostri ultionem templi eius

³³ haec dicit Dominus exercituum calumniam sustinent filii Israhel et filii Iuda simul omnes qui ceperunt eos tenent nolunt dimittere eos ³⁴ redemptor eorum Fortis Dominus exercituum nomen eius iudicio defendet causam eorum ut exterreat terram et commoveat habitatores Babylonis

³⁷ gladius ad equos eius et ad currus eius et ad omne vulgus quod est in medio eius et erunt quasi mulieres gladius ad thesauros eius qui diripientur

⁸ subito cecidit Babylon et contrita est ululate super eam tollite resinam ad dolorem eius si forte sanetur

¹³ quae habitas super aquas multas locuples in thesauris venit finis tuus pedalis praecisionis tuae

²⁴ et reddam Babyloni et cunctis habitatoribus Chaldeae omne malum suum quod fecerunt in Sion in oculis vestris ait Dominus

⁴⁴ et visitabo super Bel in Babylone et eiciam quod absorbuerat de ore eius et non confluent ad eum ultra gentes siquidem et murus Babylonis corruit

⁴⁸ et laudabunt super Babylonem caeli et terra et omnia quae in eis sunt quia ab aquilone venient ei praedones ait Dominus

⁵⁵ quoniam vastavit Dominus Babylonem et perdidit ex ea vocem magnam et sonabunt fluctus eorum quasi aquae multae dedit sonitum vox eorum ⁵⁶ quia venit super eam id est super Babylonem praedo et adprehensi sunt fortes eius et emarcuit arcus eorum quia fortis ultor Dominus reddens retribuet

¹¹ et nunc congregatae sunt super te gentes multae quae dicunt lapidetur et aspiciat in Sion oculus noster ¹² ipsi autem non cognoverunt cogitationes Domini et non intellexerunt consilium eius quia congregavit eos quasi faenum areae ¹³ surge et tritura filia Sion quia cornu tuum ponam ferreum et ungulas tuas ponam aereas et comminues populos multos et interficiam Domino rapinas eorum et fortitudinem eorum Domino universae terrae

¹⁰ cogitasti confusionem domui tuae concidisti populos multos et peccavit anima tua

¹⁷ quia iniquitas Libani operiet te et vastitas animalium deterrebit eos de sanguinibus hominis et iniquitate terrae et civitatis et omnium habitantium in ea

¹⁵ et ira magna ego irascor super gentes opulentas quia ego iratus sum parum ipsi vero adiuverunt in malum

⁸ quia haec dicit Dominus exercituum post gloriam misit me ad gentes quae spoliaverunt vos qui enim tetigerit vos tangit pupillam oculi eius ⁹ quia ecce ego levo manum meam super eos et erunt praedae his qui serviebant sibi et cognoscetis quia Dominus exercituum misit me

² ecce ego ponam Hierusalem superliminare crapulae omnibus populis in circuitu sed et Iuda erit in obsidione contra Hierusalem ³ et erit in die illa ponam Hierusalem lapidem oneris cunctis populis omnes qui levabunt eam concisione lacerabuntur et colligentur adversum eam omnia regna terrae ⁴ in die illa dicit Dominus percutiam omnem equum in stuporem et ascensorem eius in amentiam et super domum Iuda aperiam oculos meos et omnem equum populorum percutiam in caecitate

¹² et haec erit plaga qua percutiet Dominus omnes gentes quae pugnaverunt adversus Hierusalem tabescet caro uniuscuiusque stantis super pedes suos et oculi eius contabescent in foraminibus suis et lingua eorum contabescet in ore suo

¹⁰ et clamabant voce magna dicentes usquequo Domine sanctus et verus non iudicas et vindicas sanguinem nostrum de his qui habitant in terra

²⁰ exulta super eam caelum et sancti et apostoli et prophetae quoniam iudicavit Deus iudicium vestrum de illa ²¹ et sustulit unus angelus fortis lapidem quasi molarem magnum et misit in mare dicens hoc impetu mittetur Babylon magna illa civitas et ultra iam non invenietur ²² et vox citharoedorum et musicorum et tibia canentium et tuba non audietur in te amplius et omnis artifex omnis artis non invenietur in te amplius et vox molae non audietur in te amplius ²³ et lux lucernae non lucebit tibi amplius et vox sponsi et sponsae non audietur adhuc in te quia mercatores tui erant principes terrae quia in veneficiis tuis erraverunt omnes gentes ²⁴ et in ea sanguis prophetarum et sanctorum inventus est et omnium qui interfecti sunt in terra

¹⁰ elevatis itaque Loth oculis vidit omnem circa regionem Iordanis quae universa inrigabatur antequam subverteret Dominus Sodomam et Gomorram sicut paradisus Domini et sicut Aegyptus venientibus in Segor ¹¹ elegitque sibi Loth regionem circa Iordanem et recessit ab oriente divisique sunt alterutrum a fratre suo ¹² Abram habitavit in terra Chanaan Loth moratus est in oppidis quae erant circa Iordanem et habitavit in Sodomis ¹³ homines autem Sodomitae pessimi erant et peccatores coram Domino nimis

²⁶ respiciensque uxor eius post se versa est in statuam salis ²⁷ Abraham autem consurgens mane ubi steterat prius cum Domino ²⁸ intuitus est Sodomam et Gomorram et universam terram regionis illius viditque ascendentem favillam de terra quasi fornacis fumum ²⁹ cum enim subverteret Deus civitates regionis illius recordatus est Abrahae et liberavit Loth de subversione urbium in quibus habitaverat ³⁰ ascenditque Loth de Segor et mansit in monte duae quoque filiae eius cum eo timuerat enim manere in Segor et mansit in spelunca ipse et duae filiae eius ³¹ dixitque maior ad minorem pater noster senex est et nullus virorum remansit in terra qui possit ingredi ad nos iuxta morem universae terrae ³² veni inebriemus eum vino dormiamusque cum eo ut servare possimus ex patre nostro semen ³³ dederunt itaque patri suo bibere vinum nocte illa et ingressa est maior dormivitque cum patre at ille non sensit nec quando accubuit filia nec quando surrexit ³⁴ altera quoque die dixit maior ad minorem ecce dormivi heri cum patre meo demus ei bibere vinum etiam hac nocte et dormies cum eo ut salvemus semen de patre nostro ³⁵ dederunt et illa nocte patri vinum ingressaque minor filia dormivit cum eo et nec tunc quidem sensit quando concubuerit vel quando illa surrexerit ³⁶ conceperunt ergo duae filiae Loth de patre suo ³⁷ peperitque maior filium et vocavit nomen eius Moab ipse est pater Moabitarum usque in praesentem diem ³⁸ minor quoque peperit filium et vocavit nomen eius Ammon id est filius populi mei ipse est pater Ammanitarum usque hodie

²⁵ sculptilia eorum igne conbures non concupisces argentum et aurum de quibus facta sunt neque adsumes ex eis tibi quicquam ne offendas propter ea quia abominatio est Domini Dei tui ²⁶ nec inferes quippiam ex idolo in domum tuam ne fias anathema sicut et illud est quasi spurcitiam detestaberis et velut inquinamentum ac sordes abominationi habebis quia anathema est

²¹ vidi enim inter spolia pallium coccineum valde bonum et ducentos siclos argenti regulamque auream quinquaginta siclorum et concupiscens abstuli et abscondi in terra contra medium tabernaculi mei argentumque fossa humo operui ²² misit ergo Iosue ministros qui currentes ad tabernaculum illius reppererunt cuncta abscondita in eodem loco et argentum simul ²³ auferentesque de tentorio tulerunt ea ad Iosue et ad omnes filios Israhel proieceruntque ante Dominum ²⁴ tollens itaque Iosue Achan filium Zare argentumque et pallium et auream regulam filiosque eius et filias boves et asinos et oves ipsumque tabernaculum et cunctam supellectilem et omnis Israhel cum eo duxerunt eos ad vallem Achor ²⁵ ubi dixit Iosue quia turbasti nos exturbet te Dominus in die hac lapidavitque eum omnis Israhel et cuncta quae illius erant igne consumpta sunt ²⁶ congregaverunt quoque super eum acervum magnum lapidum qui permanet usque in praesentem diem et aversus est furor Domini ab eis vocatumque est nomen loci illius vallis Achor usque hodie

² locutus est ergo Ahab ad Naboth dicens da mihi vineam tuam ut faciam mihi hortum holerum quia vicina est et prope domum meam daboque tibi pro ea vineam meliorem aut si tibi commodius putas argenti pretium quanto digna est ³ cui respondit Naboth propitius mihi sit Dominus ne dem hereditatem patrum meorum tibi ⁴ venit ergo Ahab in domum suam indignans et frendens super verbo quod locutus fuerat ad eum Naboth Hiezrahelites dicens non do tibi hereditatem patrum meorum et proiciens se in lectulum suum avertit faciem ad parietem et non comedit panem

¹⁹ et loqueris ad eum dicens haec dicit Dominus occidisti insuper et possedisti et post haec addes haec dicit Dominus in loco hoc in quo linxerunt canes sanguinem Naboth lambent tuum quoque sanguinem ²⁰ et ait Ahab ad Heliam num invenisti me inimice mee qui dixit inveni eo quod venundatus sis ut faceres malum in conspectu Domini ²¹ ecce ego inducam super te malum et demetam posteriora tua et interficiam de Ahab mingentem ad parietem et clausum et ultimum in Israhel ²² et dabo domum tuam sicut domum Hieroboam filii Nabath et sicut domum Baasa filii Ahia quia egisti ut me ad iracundiam provocares et peccare fecisti Israhel ²³ sed et de Hiezabel locutus est Dominus dicens canes comedent Hiezabel in agro Hiezrahel ²⁴ si mortuus fuerit Ahab in civitate comedent eum canes si autem mortuus fuerit in agro comedent eum volucres caeli

²⁰ dixitque Giezi puer viri Dei pepercit dominus meus Naaman Syro isti ut non acciperet ab eo quae adtulit vivit Dominus quia curram post eum et accipiam ab eo aliquid ²¹ et secutus est Giezi post tergum Naaman quem cum vidisset ille currentem ad se desilivit de curru in occursum eius et ait rectene sunt omnia ²² et ille ait recte dominus meus misit me dicens modo venerunt ad me duo adulescentes de monte Ephraim ex filiis prophetarum da eis talentum argenti et vestes mutatorias duplices ²³ dixitque Naaman melius est ut accipias duo talenta et coegit eum ligavitque duo talenta argenti in duobus saccis et duplicia vestimenta et inposuit duobus pueris suis qui et portaverunt coram eo ²⁴ cumque venisset iam vesperi tulit de manu eorum et reposuit in domo dimisitque viros et abierunt ²⁵ ipse autem ingressus stetit coram domino suo et dixit Heliseus unde venis Giezi qui respondit non ivit servus tuus quoquam ²⁶ at ille nonne ait cor meum in praesenti erat quando reversus est homo de curru suo in occursum tui nunc igitur accepisti argentum et accepisti vestes ut emas oliveta et vineta et oves et boves et servos et ancillas ²⁷ sed et lepra Naaman adherebit tibi et semini tuo in sempiternum et egressus est ab eo leprosus quasi nix

¹⁹ quoniam confringens nudavit pauperes domum rapuit et non aedificavit eam ²⁰ nec est satiatus venter eius et cum habuerit quae cupierat possidere non poterit ²¹ non remansit de cibo eius et propterea nihil permanebit de bonis eius ²² cum satiatus fuerit artabitur aestuabit et omnis dolor inruet in eum ²³ utinam impleatur venter eius ut emittat in eum iram furoris sui et pluat super illum bellum suum ²⁴ fugiet arma ferrea et inruet in arcum aereum ²⁵ eductus et egrediens de vagina sua et fulgurans in amaritudine sua vadent et venient super eum horribiles ²⁶ omnes tenebrae absconditae sunt in occultis eius devorabit eum ignis qui non succenditur adfligetur relictus in tabernaculo suo ²⁷ revelabunt caeli iniquitatem eius et terra consurget adversus eum ²⁸ apertum erit germen domus illius detrahetur in die furoris Dei

³ quia laudavit impius desiderium animae suae et avarus adplaudens sibi ⁴ blasphemavit Dominum impius secundum altitudinem furoris sui non requiret ⁵ nec est Deus in omnibus cogitationibus eius parturiunt viae eius in omni tempore longe sunt iudicia tua a facie eius omnes inimicos suos dispicit ⁶ loquitur in corde suo non movebor in generatione et generatione ero sine malo

¹¹ interiora sua domus suas in saeculo tabernacula sua in generatione et generatione vocaverunt nominibus suis terras suas

⁷ ecce vir qui non posuit Deum fortitudinem suam sed speravit in multitudine divitiarum suarum confortatus est in insidiis suis

¹¹ substantia divitis urbs roboris eius et quasi murus validus circumdans eum ¹² antequam conteratur exaltatur cor hominis et antequam glorificetur humiliatur

¹⁵ dixistis enim percussimus foedus cum morte et cum inferno fecimus pactum flagellum inundans cum transierit non veniet super nos quia posuimus mendacium spem nostram et mendacio protecti sumus

⁷ et dixisti in sempiternum ero domina non posuisti haec super cor tuum neque recordata es novissimi tui ⁸ et nunc audi haec delicata et habitans confidenter quae dicis in corde tuo ego sum et non est praeter me amplius non sedebo vidua et ignorabo sterilitatem ⁹ venient tibi duo haec subito in die una sterilitas et viduitas universa venerunt super te propter multitudinem maleficiorum tuorum et propter duritiam incantatorum tuorum vehementem

¹³ vae qui aedificat domum suam in iniustitia et cenacula sua non in iudicio amicum suum opprimet frustra et mercedem eius non reddet ei ¹⁴ qui dicit aedificabo mihi domum latam et cenacula spatiosa qui aperit sibi fenestras et facit laquearia cedrina pingitque sinopide ¹⁵ numquid regnabis quoniam confers te cedro pater tuus numquid non comedit et bibit et fecit iudicium et iustitiam tunc cum bene erat ei ¹⁶ iudicavit causam pauperis et egeni in bonum suum numquid non ideo quia cognovit me dicit Dominus ¹⁷ tui vero oculi et cor ad avaritiam et ad sanguinem innocentem fundendum et ad calumniam et ad cursum mali operis ¹⁸ propterea haec dicit Dominus ad Ioachim filium Iosiae regem Iuda non plangent eum vae frater et vae fratres non concrepabunt ei vae domine et vae inclite ¹⁹ sepultura asini sepelietur putrefactus et proiectus extra portas Hierusalem

¹⁶ arrogantia tua decepit te et superbia cordis tui qui habitas in cavernis petrae et adprehendere niteris altitudinem collis cum exaltaveris quasi aquila nidum tuum inde detraham te dicit Dominus

⁴ si exaltatus fueris ut aquila et si inter sidera posueris nidum tuum inde detraham te dicit Dominus

¹ et conversus sum et levavi oculos meos et vidi et ecce volumen volans ² et dixit ad me quid tu vides et dixi ego video volumen volans longitudo eius viginti cubitorum et latitudo eius decem cubitorum ³ et dixit ad me haec est maledictio quae egreditur super faciem omnis terrae quia omnis fur sicut ibi scriptum est iudicabitur et omnis iurans ex hoc similiter iudicabitur ⁴ educam illud dicit Dominus exercituum et veniet ad domum furis et ad domum iurantis in nomine meo mendaciter et commorabitur in medio domus eius et consumet eam et ligna eius et lapides eius

¹⁷ quia connumeratus erat in nobis et sortitus est sortem ministerii huius ¹⁸ et hic quidem possedit agrum de mercede iniquitatis et suspensus crepuit medius et diffusa sunt omnia viscera eius ¹⁹ et notum factum est omnibus habitantibus Hierusalem ita ut appellaretur ager ille lingua eorum Acheldemach hoc est ager Sanguinis ²⁰ scriptum est enim in libro Psalmorum fiat commoratio eius deserta et non sit qui inhabitet in ea et episcopatum eius accipiat alius ²¹ oportet ergo ex his viris qui nobiscum congregati sunt in omni tempore quo intravit et exivit inter nos Dominus Iesus ²² incipiens a baptismate Iohannis usque in diem qua adsumptus est a nobis testem resurrectionis eius nobiscum fieri unum ex istis ²³ et statuerunt duos Ioseph qui vocabatur Barsabban qui cognominatus est Iustus et Matthiam ²⁴ et orantes dixerunt tu Domine qui corda nosti omnium ostende quem elegeris ex his duobus unum ²⁵ accipere locum ministerii huius et apostolatus de quo praevaricatus est Iudas ut abiret in locum suum

¹¹ vae illis quia via Cain abierunt et errore Balaam mercede effusi sunt et contradictione Core perierunt

³⁸ in mortibus peccatorum producatque ea in lamminas et adfigat altari eo quod oblatum sit in eis incensum Domino et sanctificata sint ut cernant ea pro signo et monumento filii Israhel

²³ iuravit itaque rex Salomon per Dominum dicens haec faciat mihi Deus et haec addat quia contra animam suam locutus est Adonias verbum hoc

²⁶ si non pro sanguine Naboth et pro sanguine filiorum eius quem vidi heri ait Dominus reddam tibi in agro isto dicit Dominus nunc igitur tolle proice eum in agro iuxta verbum Domini

⁷ cumque venissent litterae ad eos tulerunt filios regis et occiderunt septuaginta viros et posuerunt capita eorum in cofinis et miserunt ad eum in Hiezrahel

¹⁸ ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas

³⁶ qui autem in me peccaverit laedet animam suam omnes qui me oderunt diligunt mortem

²⁰ non habebis consortium neque cum eis in sepultura tu enim terram disperdisti tu populum occidisti non vocabitur in aeternum semen pessimorum ²¹ praeparate filios eius occisioni in iniquitate patrum eorum non consurgent nec hereditabunt terram neque implebunt faciem orbis civitatum ²² et consurgam super eos dicit Dominus exercituum et perdam Babylonis nomen et reliquias et germen et progeniem ait Dominus

¹¹ concipietis ardorem parietis stipulam spiritus vester ut ignis vorabit vos

³⁰ haec dicit Dominus scribe virum istum sterilem virum qui in diebus suis non prosperabitur nec enim erit de semine eius vir qui sedeat super solium David et potestatem habeat ultra in Iuda

¹⁹ numquid morte condemnavit eum Ezechias rex Iuda et omnis Iuda numquid non timuerunt Dominum et deprecati sunt faciem Domini et paenituit Dominum mali quod locutus erat adversum eos itaque nos facimus malum grande contra animas nostras

³¹ et visitabo contra eum et contra semen eius et contra servos eius iniquitates suas et adducam super eos et super habitatores Hierusalem et super viros Iuda omne malum quod locutus sum ad eos et non audierunt

¹⁴ et praecipiet super te Dominus non seminabitur ex nomine tuo amplius de domo Dei tui interficiam sculptile et conflatile ponam sepulchrum tuum quia inhonoratus es

¹⁶ repletus est ignominia pro gloria bibe tu quoque et consopire circumdabit te calix dexterae Domini et vomitus ignominiae super gloriam tuam

²⁵ et respondens universus populus dixit sanguis eius super nos et super filios nostros

¹⁰ dixitque ad eum quid fecisti vox sanguinis fratris tui clamat ad me de terra

²⁷ et dixit ad omnem populum en lapis iste erit vobis in testimonium quod audierit omnia verba Domini quae locutus est vobis ne forte postea negare velitis et mentiri Domino Deo vestro

³⁸ si adversum me terra mea clamat et cum ipsa sulci eius deflent ³⁹ si fructus eius comedi absque pecunia et animam agricolarum eius adflixi ⁴⁰ pro frumento oriatur mihi tribulus et pro hordeo spina finita sunt verba Iob

⁴⁰ quibus ipse ait dico vobis quia si hii tacuerint lapides clamabunt

²⁴ et testamenti novi mediatorem Iesum et sanguinis sparsionem melius loquentem quam Abel

¹¹ nunc igitur maledictus eris super terram quae aperuit os suum et suscepit sanguinem fratris tui de manu tua ¹² cum operatus fueris eam non dabit tibi fructus suos vagus et profugus eris super terram ¹³ dixitque Cain ad Dominum maior est iniquitas mea quam ut veniam merear ¹⁴ ecce eicis me hodie a facie terrae et a facie tua abscondar et ero vagus et profugus in terra omnis igitur qui invenerit me occidet me ¹⁵ dixitque ei Dominus nequaquam ita fiet sed omnis qui occiderit Cain septuplum punietur posuitque Dominus Cain signum ut non eum interficeret omnis qui invenisset eum ¹⁶ egressusque Cain a facie Domini habitavit in terra profugus ad orientalem plagam Eden ¹⁷ cognovit autem Cain uxorem suam quae concepit et peperit Enoch et aedificavit civitatem vocavitque nomen eius ex nomine filii sui Enoch

²⁶ maledictus vir coram Domino qui suscitaverit et aedificaverit civitatem Hiericho in primogenito suo fundamenta illius iaciat et in novissimo liberorum ponat portas eius

³⁴ in diebus eius aedificavit Ahiel de Bethel Hiericho in Abiram primitivo suo fundavit eam et in Segub novissimo suo posuit portas eius iuxta verbum Domini quod locutus fuerat in manu Iosue filii Nun

¹³ vae qui aedificat domum suam in iniustitia et cenacula sua non in iudicio amicum suum opprimet frustra et mercedem eius non reddet ei ¹⁴ qui dicit aedificabo mihi domum latam et cenacula spatiosa qui aperit sibi fenestras et facit laquearia cedrina pingitque sinopide ¹⁵ numquid regnabis quoniam confers te cedro pater tuus numquid non comedit et bibit et fecit iudicium et iustitiam tunc cum bene erat ei ¹⁶ iudicavit causam pauperis et egeni in bonum suum numquid non ideo quia cognovit me dicit Dominus ¹⁷ tui vero oculi et cor ad avaritiam et ad sanguinem innocentem fundendum et ad calumniam et ad cursum mali operis

⁹ propterea haec dicit Dominus Deus vae civitati sanguinum cuius ego grandem faciam pyram

²⁷ quam ob rem rex consilium meum placeat tibi et peccata tua elemosynis redime et iniquitates tuas misericordiis pauperum forsitan ignoscat delictis tuis ²⁸ omnia venerunt super Nabuchodonosor regem ²⁹ post finem mensuum duodecim in aula Babylonis deambulabat ³⁰ responditque rex et ait nonne haec est Babylon magna quam ego aedificavi in domum regni in robore fortitudinis meae et in gloria decoris mei ³¹ cum adhuc sermo esset in ore regis vox de caelo ruit tibi dicitur Nabuchodonosor rex regnum transiit a te

¹⁰ qui aedificatis Sion in sanguinibus et Hierusalem in iniquitate

¹ vae civitas sanguinum universa mendacii dilaceratione plena non recedet a te rapina

⁴⁷ collegerunt ergo pontifices et Pharisaei concilium et dicebant quid facimus quia hic homo multa signa facit ⁴⁸ si dimittimus eum sic omnes credent in eum et venient Romani et tollent nostrum et locum et gentem ⁴⁹ unus autem ex ipsis Caiaphas cum esset pontifex anni illius dixit eis vos nescitis quicquam ⁵⁰ nec cogitatis quia expedit nobis ut unus moriatur homo pro populo et non tota gens pereat

⁶ et vidi mulierem ebriam de sanguine sanctorum et de sanguine martyrum Iesu et miratus sum cum vidissem illam admiratione magna

⁶ et dixit ecce unus est populus et unum labium omnibus coeperuntque hoc facere nec desistent a cogitationibus suis donec eas opere conpleant ⁷ venite igitur descendamus et confundamus ibi linguam eorum ut non audiat unusquisque vocem proximi sui ⁸ atque ita divisit eos Dominus ex illo loco in universas terras et cessaverunt aedificare civitatem ⁹ et idcirco vocatum est nomen eius Babel quia ibi confusum est labium universae terrae et inde dispersit eos Dominus super faciem cunctarum regionum

³¹ nuntiatum est autem David quod et Ahitofel esset in coniuratione cum Absalom dixitque David infatua quaeso consilium Ahitofel Domine

¹³ qui adprehendit sapientes in astutia eorum et consilium pravorum dissipat ¹⁴ per diem incurrent tenebras et quasi in nocte sic palpabunt in meridie

⁶ tantum in imagine ambulat homo tantum frustra turbatur congregat et ignorat cui dimittat ea

¹ canticum graduum Salomonis nisi Dominus aedificaverit domum in vanum laboraverunt qui aedificant eam nisi Dominus custodierit civitatem frustra vigilat qui custodit eam ² frustra vobis est de mane consurgere postquam sederitis qui manducatis panem idolorum sic dabit diligentibus se somnum

³⁰ non est sapientia non est prudentia non est consilium contra Dominum

⁵ viderunt insulae et timuerunt extrema terrae obstipuerunt adpropinquaverunt et accesserunt ⁶ unusquisque proximo suo auxiliatur et fratri suo dicit confortare ⁷ confortabit faber aerarius percutiens malleo eum qui cudebat tunc temporis dicens glutino bonum est et confortavit eum in clavis ut non moveatur ⁸ et tu Israhel serve meus Iacob quem elegi semen Abraham amici mei

¹¹ ecce omnes vos accendentes ignem accincti flammis ambulate in lumine ignis vestri et in flammis quas succendistis de manu mea factum est hoc vobis in doloribus dormietis

⁵⁸ haec dicit Dominus exercituum murus Babylonis ille latissimus suffossione suffodietur et portae eius excelsae igni conburentur et labores populorum ad nihilum et gentium in igne erunt et disperibunt

⁶⁴ et dices sic submergetur Babylon et non consurget a facie adflictionis quam ego adduco super eam et dissolventur hucusque verba Hieremiae

⁴ quod si dixerit Idumea destructi sumus sed revertentes aedificabimus quae deserta sunt haec dicit Dominus exercituum isti aedificabunt et ego destruam et vocabuntur Termini impietatis et Populus cui iratus est Dominus usque in aeternum

²⁷ recordabuntur et convertentur ad Dominum omnes fines terrae et adorabunt coram eo universae cognationes gentium

¹ ut nota fiat in terra via tua in universis gentibus salus tua ² confiteantur tibi populi Deus confiteantur tibi populi omnes

¹⁹ canticum Asaph attamen bonus est Israhel Deus his qui mundo sunt corde

⁹ omnes gentes quas fecisti venient et adorabunt coram te Domine et glorificabunt nomen tuum

¹ canticum cantate Domino canticum novum quia mirabilia fecit salvavit sibi dextera eius et brachium sanctum eius ² notum fecit Dominus salutare suum in conspectu gentium revelavit iustitiam suam ³ recordatus est misericordiae suae et veritatis suae domui Iacob viderunt omnes fines terrae salutare Dei nostri

³ et clamabant alter ad alterum et dicebant sanctus sanctus sanctus Dominus exercituum plena est omnis terra gloria eius

⁹ non nocebunt et non occident in universo monte sancto meo quia repleta est terra scientia Domini sicut aquae maris operientes

⁸ et erit in die illa exibunt aquae vivae de Hierusalem medium earum ad mare orientale et medium earum ad mare novissimum in aestate et in hieme erunt ⁹ et erit Dominus rex super omnem terram in die illa erit Dominus unus et erit nomen eius unum

¹⁵ et septimus angelus tuba cecinit et factae sunt voces magnae in caelo dicentes factum est regnum huius mundi Domini nostri et Christi eius et regnabit in saecula saeculorum

⁴ quis non timebit Domine et magnificabit nomen tuum quia solus pius quoniam omnes gentes venient et adorabunt in conspectu tuo quoniam iudicia tua manifestata sunt

²² quod cum vidisset Ham pater Chanaan verenda scilicet patris sui esse nuda nuntiavit duobus fratribus suis foras

³² veni inebriemus eum vino dormiamusque cum eo ut servare possimus ex patre nostro semen ³³ dederunt itaque patri suo bibere vinum nocte illa et ingressa est maior dormivitque cum patre at ille non sensit nec quando accubuit filia nec quando surrexit ³⁴ altera quoque die dixit maior ad minorem ecce dormivi heri cum patre meo demus ei bibere vinum etiam hac nocte et dormies cum eo ut salvemus semen de patre nostro ³⁵ dederunt et illa nocte patri vinum ingressaque minor filia dormivit cum eo et nec tunc quidem sensit quando concubuerit vel quando illa surrexerit

²⁵ videns ergo Moses populum quod esset nudatus spoliaverat enim eum Aaron propter ignominiam sordis et inter hostes nudum constituerat

¹³ et vocavit eum David ut comederet coram se et biberet et inebriavit eum qui egressus vespere dormivit in stratu suo cum servis domini sui et in domum suam non descendit

²⁶ et ait Absalom si non vis venire veniat obsecro nobiscum saltem Amnon frater meus dixitque ad eum rex non est necesse ut vadat tecum ²⁷ coegit itaque eum Absalom et dimisit cum eo Amnon et universos filios regis ²⁸ praeceperat autem Absalom pueris suis dicens observate cum temulentus fuerit Amnon vino et dixero vobis percutite eum et interficite nolite timere ego enim sum qui praecepi vobis roboramini et estote viri fortes

¹⁵ quia sic dicit Dominus exercituum Deus Israhel sume calicem vini furoris huius de manu mea et propinabis de illo cunctis gentibus ad quas ego mittam te

⁷ calix aureus Babylon in manu Domini inebrians omnem terram de vino eius biberunt gentes et ideo commotae sunt

⁵ dies regis nostri coeperunt principes furere a vino extendit manum suam cum inlusoribus

² cum qua fornicati sunt reges terrae et inebriati sunt qui inhabitant terram de vino prostitutionis eius

³ quia de ira fornicationis eius biberunt omnes gentes et reges terrae cum illa fornicati sunt et mercatores terrae de virtute deliciarum eius divites facti sunt

⁸ et omnia cornua impiorum confringam exaltabuntur cornua iusti

³⁵ gloriam sapientes possidebunt stultorum exaltatio ignominia

⁴ sic minabit rex Assyriorum captivitatem Aegypti et transmigrationem Aethiopiae iuvenum et senum nudam et disculciatam discopertis natibus ignominiam Aegypti

⁷ verum hii quoque prae vino nescierunt et prae ebrietate erraverunt sacerdos et propheta nescierunt prae ebrietate absorti sunt a vino erraverunt in ebrietate nescierunt videntem ignoraverunt iudicium ⁸ omnes enim mensae repletae sunt vomitu sordiumque ita ut non esset ultra locus

³ revelabitur ignominia tua et videbitur obprobrium tuum ultionem capiam et non resistet mihi homo

²⁶ et cibabo hostes tuos carnibus suis et quasi musto sanguine suo inebriabuntur et sciet omnis caro quia ego Dominus salvans te et redemptor tuus Fortis Iacob

²¹ idcirco audi hoc paupercula et ebria non a vino ²² haec dicit Dominator tuus Dominus et Deus tuus qui pugnavit pro populo suo ecce tuli de manu tua calicem soporis fundum calicis indignationis meae non adicies ut bibas illud ultra ²³ et ponam illud in manu eorum qui te humiliaverunt et dixerunt animae tuae incurvare ut transeamus et posuisti ut terram corpus tuum et quasi viam transeuntibus

²¹ SEN gaude et laetare filia Edom quae habitas in terra Hus ad te quoque perveniet calix inebriaberis atque nudaberis

⁷ secundum multitudinem eorum sic peccaverunt mihi gloriam eorum in ignominiam commutabo

⁵ ecce ego ad te dicit Dominus exercituum et revelabo pudenda tua in facie tua et ostendam gentibus nuditatem tuam et regnis ignominiam tuam ⁶ et proiciam super te abominationes et contumeliis te adficiam et ponam te in exemplum

¹⁹ quorum finis interitus quorum deus venter et gloria in confusione ipsorum qui terrena sapiunt

⁶ reddite illi sicut ipsa reddidit et duplicate duplicia secundum opera eius in poculo quo miscuit miscite illi duplum

²³ tu autem Deus deduces eos in puteum interitus viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos ego autem fiduciam habeo tui

¹⁷ hominem qui calumniatur animae sanguinem si usque ad lacum fugerit nemo sustentet

³⁴ comedit me devoravit me Nabuchodonosor rex Babylonis reddidit me quasi vas inane absorbuit me sicut draco replevit ventrem suum teneritudine mea et eiecit me ³⁵ iniquitas adversum me et caro mea super Babylonem dicit habitatio Sion et sanguis meus super habitatores Chaldeae dicit Hierusalem ³⁶ propterea haec dicit Dominus ecce ego iudicabo causam tuam et ulciscar ultionem tuam et desertum faciam mare eius et siccabo venam eius ³⁷ et erit Babylon in tumulos habitatio draconum stupor et sibilus eo quod non sit habitator

⁸ quia tu spoliasti gentes multas spoliabunt te omnes qui reliqui fuerint de populis propter sanguinem hominis et iniquitatem terrae civitatis et omnium habitantium in ea

¹ aperi Libane portas tuas et comedat ignis cedros tuas

⁴ idola gentium argentum et aurum opus manuum hominum ⁵ os habent et non loquentur oculos habent et non videbunt ⁶ aures habent et non audient nasum habent et non odorabuntur ⁷ manus habent et non palpabunt pedes habent et non ambulabunt nec sonabunt in gutture suo ⁸ similes illis fiant qui faciunt ea omnis qui confidit in eis

¹⁵ idola gentium argentum et aurum opera manuum hominum ¹⁶ os habent et non loquentur oculos habent et non videbunt ¹⁷ aures habent et non audient sed nec spiritus in ore eorum ¹⁸ similes illis fiant qui faciunt ea omnis qui confidit in eis

³¹ et erit fortitudo vestra ut favilla stuppae et opus vestrum quasi scintilla et succendetur utrumque simul et non erit qui extinguat

³⁸ et factum est cum adoraret in templo Nesrach deum suum Adramelech et Sarasar filii eius percusserunt eum gladio fugeruntque in terram Ararat et regnavit Asoraddon filius eius pro eo

¹⁷ conversi sunt retrorsum confundantur confusione qui confidunt in sculptili qui dicunt conflatili vos dii nostri

⁹ plastae idoli omnes nihil sunt et amantissima eorum non proderunt eis ipsi sunt testes eorum quia non vident neque intellegunt ut confundantur ¹⁰ quis formavit deum et sculptile conflavit ad nihil utile

¹⁴ succidit cedros tulit ilicem et quercum quae steterat inter ligna saltus plantavit pinum quam pluvia nutrivit ¹⁵ et facta est hominibus in focum sumpsit ex eis et calefactus est et succendit et coxit panes de reliquo autem operatus est deum et adoravit fecit sculptile et curvatus est ante illud ¹⁶ medium eius conbusit igni et de medio eius carnes comedit coxit pulmentum et saturatus est et calefactus est et dixit va calefactus sum vidi focum ¹⁷ reliquum autem eius deum fecit sculptile sibi curvatur ante illud et adorat illud et obsecrat dicens libera me quia deus meus es tu ¹⁸ nescierunt neque intellexerunt lutati enim sunt ne videant oculi eorum et ne intellegant corde suo ¹⁹ non recogitant in mente sua neque cognoscunt neque sentiunt ut dicant medietatem eius conbusi igne et coxi super carbones eius panes coxi carnes et comedi et de reliquo eius idolum faciam ante truncum ligni procidam ²⁰ pars eius cinis est cor insipiens adoravit illud et non liberabit animam suam neque dicet forte mendacium est in dextera mea

¹⁶ confusi sunt et erubuerunt omnes simul abierunt in confusione fabricatores errorum

²⁰ congregamini et venite et accedite simul qui salvati estis ex gentibus nescierunt qui levant lignum sculpturae suae et rogant deum non salvantem

¹ conflatus est Bel contritus est Nabo facta sunt simulacra eorum bestiis et iumentis onera vestra gravi pondere usque ad lassitudinem ² contabuerunt et contrita sunt simul non potuerunt salvare portantem et anima eorum in captivitatem ibit

⁶ qui confertis aurum de sacculo et argentum statera ponderatis conducentes aurificem ut faciat deum et procidunt et adorant ⁷ portant illud in umeris gestantes et ponentes in loco suo et stabit ac de loco suo non movebitur sed et cum clamaverint ad eum non audiet de tribulatione non salvabit eos ⁸ mementote istud et fundamini redite praevaricatores ad cor

²⁷ dicentes ligno pater meus es tu et lapidi tu me genuisti verterunt ad me tergum et non faciem et in tempore adflictionis suae dicent surge et libera nos ²⁸ ubi sunt dii tui quos fecisti tibi surgant et liberent te in tempore adflictionis tuae secundum numerum quippe civitatum tuarum erant dii tui Iuda

³ quia leges populorum vanae sunt quia lignum de saltu praecidit opus manuum artificis in ascia ⁴ argento et auro decoravit illud clavis et malleis conpegit ut non dissolvatur ⁵ in similitudinem palmae fabricata sunt et non loquentur portata tollentur quia incedere non valent nolite ergo timere ea quia nec male possunt facere nec bene

⁸ pariter insipientes et fatui probabuntur doctrina vanitatis eorum lignum est

¹⁴ stultus factus est omnis homo ab scientia confusus est omnis artifex in sculptili quoniam falsum est quod conflavit et non est spiritus in eis ¹⁵ vana sunt et opus risu dignum in tempore visitationis suae peribunt

² adnuntiate in gentibus et auditum facite levate signum praedicate et nolite celare dicite capta est Babylon confusus est Bel victus est Marodach confusa sunt sculptilia eius superata sunt idola eorum

⁸ qui custodiunt vanitates frustra misericordiam suam derelinquunt

² quia simulacra locuta sunt inutile et divini viderunt mendacium et somniatores frustra locuti sunt vane consolabantur idcirco abducti sunt quasi grex adfligentur quia non est eis pastor

²³ et mutaverunt gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem imaginis corruptibilis hominis et volucrum et quadrupedum et serpentium ²⁴ propter quod tradidit illos Deus in desideria cordis eorum in inmunditiam ut contumeliis adficiant corpora sua in semet ipsis ²⁵ qui commutaverunt veritatem Dei in mendacio et coluerunt et servierunt creaturae potius quam creatori qui est benedictus in saecula amen

²¹ quem ergo fructum habuistis tunc in quibus nunc erubescitis nam finis illorum mors est

² scitis quoniam cum gentes essetis ad simulacra muta prout ducebamini euntes

⁹ eum cuius est adventus secundum operationem Satanae in omni virtute et signis et prodigiis mendacibus ¹⁰ et in omni seductione iniquitatis his qui pereunt eo quod caritatem veritatis non receperunt ut salvi fierent ¹¹ ideo mittit illis Deus operationem erroris ut credant mendacio

¹ Spiritus autem manifeste dicit quia in novissimis temporibus discedent quidam a fide adtendentes spiritibus erroris et doctrinis daemoniorum ² in hypocrisi loquentium mendacium et cauteriatam habentium suam conscientiam

¹¹ et vidi aliam bestiam ascendentem de terra et habebat cornua duo similia agni et loquebatur sicut draco ¹² et potestatem prioris bestiae omnem faciebat in conspectu eius et facit terram et inhabitantes in eam adorare bestiam primam cuius curata est plaga mortis ¹³ et fecit signa magna ut etiam ignem faceret de caelo descendere in terram in conspectu hominum ¹⁴ et seducit habitantes terram propter signa quae data sunt illi facere in conspectu bestiae dicens habitantibus in terra ut faciant imaginem bestiae quae habet plagam gladii et vixit ¹⁵ et datum est illi ut daret spiritum imagini bestiae ut et loquatur imago bestiae et faciat quicumque non adoraverint imaginem bestiae occidantur

²⁰ et adprehensa est bestia et cum illo pseudopropheta qui fecit signa coram ipso quibus seduxit eos qui acceperunt caracterem bestiae qui et adorant imaginem eius vivi missi sunt hii duo in stagnum ignis ardentis sulphure

²⁶ qui cum tulissent bovem quem dederat eis fecerunt et invocabant nomen Baal de mane usque ad meridiem dicentes Baal exaudi nos et non erat vox nec qui responderet transiliebantque altare quod fecerant ²⁷ cumque esset iam meridies inludebat eis Helias dicens clamate voce maiore deus enim est et forsitan loquitur aut in diversorio est aut in itinere aut certe dormit ut excitetur ²⁸ clamabant ergo voce magna et incidebant se iuxta ritum suum cultris et lanceolis donec perfunderentur sanguine ²⁹ postquam autem transiit meridies et illis prophetantibus venerat tempus quo sacrificium offerri solet nec audiebatur vox neque aliquis respondebat nec adtendebat orantes

⁷ confundantur universi qui serviunt sculptili qui gloriantur in idolis adorate eum omnes dii

¹⁷ aures habent et non audient sed nec spiritus in ore eorum

¹⁹ numquid sculptile conflavit faber aut aurifex auro figuravit illud et lamminis argenteis argentarius

¹⁷ reliquum autem eius deum fecit sculptile sibi curvatur ante illud et adorat illud et obsecrat dicens libera me quia deus meus es tu

⁶ qui confertis aurum de sacculo et argentum statera ponderatis conducentes aurificem ut faciat deum et procidunt et adorant

⁴ argento et auro decoravit illud clavis et malleis conpegit ut non dissolvatur

⁹ argentum involutum de Tharsis adfertur et aurum de Ofaz opus artificis et manus aerarii hyacinthus et purpura indumentum eorum opus artificum universa haec

¹⁴ stultus factus est omnis homo ab scientia confusus est omnis artifex in sculptili quoniam falsum est quod conflavit et non est spiritus in eis

⁴⁷ propterea ecce dies veniunt et visitabo super sculptilia Babylonis et omnis terra eius confundetur et universi interfecti eius cadent in medio eius

¹ Nabuchodonosor rex fecit statuam auream altitudine cubitorum sexaginta latitudine cubitorum sex et statuit eam in campo Duram provinciae Babylonis

⁷ post haec igitur statim ut audierunt omnes populi sonitum tubae fistulae et citharae sambucae et psalterii et symphoniae et omnis generis musicorum cadentes omnes populi et tribus et linguae adoraverunt statuam auream quam constituerat Nabuchodonosor rex

¹⁸ quod si noluerit notum tibi sit rex quia deos tuos non colimus et statuam auream quam erexisti non adoramus

²⁹ { a me ergo positum est hoc decretum ut omnis populus et tribus et lingua quaecumque locuta fuerit blasphemiam contra Deum Sedrac Misac et Abdenago dispereat et domus eius vastetur neque enim est Deus alius qui possit ita salvare}

²³ sed adversum Dominatorem caeli elevatus es et vasa domus eius adlata sunt coram te et tu et optimates tui et uxores tuae et concubinae vinum bibistis in eis deos quoque argenteos et aureos et aereos ferreos ligneosque et lapideos qui non vident neque audiunt neque sentiunt laudasti porro Deum qui habet flatum tuum in manu sua et omnes vias tuas non glorificasti

⁵ et timuerunt nautae et clamaverunt viri ad deum suum et miserunt vasa quae erant in navi in mare ut adleviaretur ab eis et Iona descendit ad interiora navis et dormiebat sopore gravi

²⁹ genus ergo cum simus Dei non debemus aestimare auro aut argento aut lapidi sculpturae artis et cogitationis hominis divinum esse simile

⁴ et mulier erat circumdata purpura et coccino et inaurata auro et lapide pretioso et margaritis habens poculum aureum in manu sua plenum abominationum et inmunditia fornicationis eius

⁴ Dominus in templo sancto suo Dominus in caelo thronus eius oculi eius vident palpebrae eius probant filios hominum

¹⁰ cessate et cognoscite quoniam ego sum Deus exaltabor in gentibus exaltabor in terra

⁸ quia ira hominis confitebitur tibi reliquiis irae accingeris ⁹ vovete et reddite Domino Deo vestro omnes qui in circuitu eius sunt offerent dona terribili

³ Deus autem noster in caelo universa quae voluit fecit

¹³ quia elegit Dominus Sion desideravit eam in habitaculum suum ¹⁴ haec est requies mea in sempiternum hic habitabo quia desideravi eam

¹ in anno quo mortuus est rex Ozias vidi Dominum sedentem super solium excelsum et elevatum et ea quae sub eo erant implebant templum

¹ haec dicit Dominus caelum sedis mea et terra scabillum pedum meorum quae ista domus quam aedificabitis mihi et quis iste locus quietis meae

⁶ vox populi de civitate vox de templo vox Domini reddentis retributionem inimicis suis

⁴ et ego dixi abiectus sum a conspectu oculorum tuorum verumtamen rursus videbo templum sanctum tuum

⁷ cum angustiaretur in me anima mea Domini recordatus sum ut veniat ad te oratio mea ad templum sanctum tuum

² audite populi omnes et adtendat terra et plenitudo eius et sit Dominus Deus vobis in testem Dominus de templo sancto suo

⁷ silete a facie Domini Dei quia iuxta est dies Domini quia praeparavit Dominus hostiam sanctificavit vocatos suos

¹³ sileat omnis caro a facie Domini quia consurrexit de habitaculo sancto suo

²¹ in quo omnis aedificatio constructa crescit in templum sanctum in Domino ²² in quo et vos coaedificamini in habitaculum Dei in Spiritu