Proverbs 12 Cross References - Vulgate

¹ qui diligit disciplinam diligit scientiam qui autem odit increpationes insipiens est ² qui bonus est hauriet a Domino gratiam qui autem confidit cogitationibus suis impie agit ³ non roborabitur homo ex impietate et radix iustorum non commovebitur ⁴ mulier diligens corona viro suo et putredo in ossibus eius quae confusione res dignas gerit ⁵ cogitationes iustorum iudicia et consilia impiorum fraudulentia ⁶ verba impiorum insidiantur sanguini os iustorum liberabit eos ⁷ verte impios et non erunt domus autem iustorum permanebit ⁸ doctrina sua noscetur vir qui autem vanus et excors est patebit contemptui ⁹ melior est pauper et sufficiens sibi quam gloriosus et indigens pane ¹⁰ novit iustus animas iumentorum suorum viscera autem impiorum crudelia ¹¹ qui operatur terram suam saturabitur panibus qui autem sectatur otium stultissimus est ¹² desiderium impii munimentum est pessimorum radix autem iustorum proficiet ¹³ propter peccata labiorum ruina proximat malo effugiet autem iustus de angustia ¹⁴ de fructu oris sui unusquisque replebitur bonis et iuxta opera manuum suarum retribuetur ei ¹⁵ via stulti recta in oculis eius qui autem sapiens est audit consilia ¹⁶ fatuus statim indicat iram suam qui autem dissimulat iniuriam callidus est ¹⁷ qui quod novit loquitur index iustitiae est qui autem mentitur testis est fraudulentus ¹⁸ est qui promittit et quasi gladio pungitur conscientiae lingua autem sapientium sanitas est ¹⁹ labium veritatis firmum erit in perpetuum qui autem testis est repentinus concinnat linguam mendacii ²⁰ dolus in corde cogitantium mala qui autem ineunt pacis consilia sequitur eos gaudium ²¹ non contristabit iustum quicquid ei acciderit impii autem replebuntur malo ²² abominatio Domino labia mendacia qui autem fideliter agunt placent ei ²³ homo versutus celat scientiam et cor insipientium provocabit stultitiam ²⁴ manus fortium dominabitur quae autem remissa est tributis serviet ²⁵ maeror in corde viri humiliabit illud et sermone bono laetificabitur ²⁶ qui neglegit damnum propter amicum iustus est iter autem impiorum decipiet eos ²⁷ non inveniet fraudulentus lucrum et substantia hominis erit auri pretium ²⁸ in semita iustitiae vita iter autem devium ducit ad mortem

⁹ nolite fieri sicut equus et mulus quibus non est intellegentia in camo et freno maxillas eorum constringe qui non accedunt ad te

⁶ vir insipiens non cognoscet et stultus non intelleget istud

²⁷ viam praeceptorum tuorum fac me intellegere et loquar in mirabilibus tuis

⁹⁷ mem quam dilexi legem tuam tota die haec meditatio mea ⁹⁸ super inimicos meos instruis me mandata tua quia in sempiternum hoc est mihi ⁹⁹ super omnes qui docebant me eruditus sum quia testimonia tua meditatio mea ¹⁰⁰ super senes intellexi quia praecepta tua servavi

¹⁰ si intraverit sapientia cor tuum et scientia animae tuae placuerit ¹¹ consilium custodiet te prudentia servabit te

¹² cur detestatus sum disciplinam et increpationibus non adquievit cor meum ¹³ nec audivi vocem docentium me et magistris non inclinavi aurem meam

¹⁷ ego diligentes me diligo et qui mane vigilant ad me invenient me

³² nunc ergo filii audite me beati qui custodiunt vias meas

⁷ qui erudit derisorem ipse sibi facit iniuriam et qui arguit impium generat maculam sibi ⁸ noli arguere derisorem ne oderit te argue sapientem et diliget te

¹⁰ doctrina mala deserenti viam qui increpationes odit morietur

¹ occasiones quaerit qui vult recedere ab amico omni tempore erit exprobrabilis

³ cognovit bos possessorem suum et asinus praesepe domini sui Israhel non cognovit populus meus non intellexit

¹⁰ et in omni seductione iniquitatis his qui pereunt eo quod caritatem veritatis non receperunt ut salvi fierent

¹⁵ exultabo in salutari tuo demersae sunt gentes in interitu quem fecerunt in rete quod absconderant captus est pes eorum

⁵ teth bonus vir clemens et fenerans ioth dispensabit verba sua in iudicio

³¹ comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur

¹⁸ cor machinans cogitationes pessimas pedes veloces ad currendum in malum

³⁵ qui me invenerit inveniet vitam et hauriet salutem a Domino

⁸ non est in hominis dicione prohibere spiritum nec habet potestatem in die mortis nec sinitur quiescere ingruente bello neque salvabit impietas impium

⁵ non vocabitur ultra is qui insipiens est princeps neque fraudulentus appellabitur maior ⁶ stultus enim fatua loquetur et cor eius faciet iniquitatem ut perficiat simulationem et loquatur ad Dominum fraudulenter et vacuefaciat animam esurientis et potum sitienti auferat ⁷ fraudulenti vasa pessima sunt ipse enim cogitationes concinnavit ad perdendos mites in sermone mendacii cum loqueretur pauper iudicium

²⁴ quia erat vir bonus et plenus Spiritu Sancto et fide et adposita est turba multa Domino

⁷ vix enim pro iusto quis moritur nam pro bono forsitan quis et audeat mori

³³ et benedicta tu quae prohibuisti me hodie ne irem ad sanguinem et ulciscerer me manu mea

³ ego vidi stultum firma radice et maledixi pulchritudini eius statim ⁴ longe fient filii eius a salute et conterentur in porta et non erit qui eruat ⁵ cuius messem famelicus comedet et ipsum rapiet armatus et ebibent sitientes divitias eius

²⁹ non ditabitur nec perseverabit substantia eius nec mittet in terra radicem suam

⁵ quod laus impiorum brevis sit et gaudium hypocritae ad instar puncti ⁶ si ascenderit usque ad caelum superbia eius et caput eius nubes tetigerit ⁷ quasi sterquilinium in fine perdetur et qui eum viderant dicent ubi est ⁸ velut somnium avolans non invenietur transiet sicut visio nocturna ⁹ oculus qui eum viderat non videbit neque ultra intuebitur eum locus suus

¹⁶ si conportaverit quasi terram argentum et sicut lutum praeparaverit vestimenta ¹⁷ praeparabit quidem sed iustus vestietur illis et argentum innocens dividet ¹⁸ aedificavit sicut tinea domum suam et sicut custos fecit umbraculum

⁵ dispicitur oculis eius inprobus timentes autem Dominum glorificat iurat ut se adfligat et non mutat

¹ canticum graduum qui confidunt in Domino quasi mons Sion inmobilis in aeternum habitabilis ² Hierusalem montes in circuitu eius et Dominus in circuitu populi sui amodo et usque in aeternum

²⁵ quasi tempestas transiens non erit impius iustus autem quasi fundamentum sempiternum

¹² desiderium impii munimentum est pessimorum radix autem iustorum proficiet

¹⁷ habitare Christum per fidem in cordibus vestris in caritate radicati et fundati

⁷ radicati et superaedificati in ipso et confirmati fide sicut et didicistis abundantes in gratiarum actione

¹ sapiens mulier aedificavit domum suam insipiens instructam quoque destruet manibus

³⁰ vita carnium sanitas cordis putredo ossuum invidia

¹³ dolor patris filius stultus et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier ¹⁴ domus et divitiae dantur a patribus a Domino autem proprie uxor prudens

⁹ melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi

¹⁹ melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda

¹⁵ tecta perstillantia in die frigoris et litigiosa mulier conparantur ¹⁶ qui retinet eam quasi qui ventum teneat et oleum dexterae suae vocabit

¹⁰ aleph mulierem fortem quis inveniet procul et de ultimis finibus pretium eius ¹¹ beth confidit in ea cor viri sui et spoliis non indigebit ¹² gimel reddet ei bonum et non malum omnibus diebus vitae suae ¹³ deleth quaesivit lanam et linum et operata est consilio manuum suarum ¹⁴ he facta est quasi navis institoris de longe portat panem suum ¹⁵ vav et de nocte surrexit deditque praedam domesticis suis et cibaria ancillis suis ¹⁶ zai consideravit agrum et emit eum de fructu manuum suarum plantavit vineam ¹⁷ heth accinxit fortitudine lumbos suos et roboravit brachium suum ¹⁸ teth gustavit quia bona est negotiatio eius non extinguetur in nocte lucerna illius ¹⁹ ioth manum suam misit ad fortia et digiti eius adprehenderunt fusum ²⁰ caph manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad pauperem ²¹ lameth non timebit domui suae a frigoribus nivis omnes enim domestici eius vestiti duplicibus ²² mem stragulam vestem fecit sibi byssus et purpura indumentum eius ²³ nun nobilis in portis vir eius quando sederit cum senatoribus terrae ²⁴ samech sindonem fecit et vendidit et cingulum tradidit Chananeo ²⁵ ain fortitudo et decor indumentum eius et ridebit in die novissimo

¹⁶ audivi et conturbatus est venter meus ad vocem contremuerunt labia mea ingrediatur putredo in ossibus meis et subter me scateat ut requiescam in die tribulationis ut ascendam ad populum accinctum nostrum

⁷ vir quidem non debet velare caput quoniam imago et gloria est Dei mulier autem gloria viri est

¹¹ verumtamen neque vir sine muliere neque mulier sine viro in Domino

² frustra loquuntur unusquisque proximo suo labium subdolum in corde et corde locuti sunt ³ disperdat Dominus omnia labia dolosa linguam magniloquam

² quia dolose egit adversum eum in oculis suis ut inveniret iniquitatem eius ad odiendum ³ verba oris eius iniquitas et dolus cessavit cogitare benefacere ⁴ iniquitatem cogitat in cubili suo stabit in via non bona malum non abiciet

⁶ et si venerit ut visitet vana loquetur cor eius congregabit iniquitatem sibi et egrediens foras detrahet ⁷ simul adversum me murmurabant omnes odientes me contra cogitabant malum mihi

¹⁵ in praeceptis tuis meditabor et contemplabor semitas tuas

²³ scrutare me Deus et cognosce cor meum proba me et scito cogitationes meas

¹ pro victoria canticum David ² erue me Domine ab homine malo a viris iniquis serva me ³ qui cogitaverunt malitias in corde tota die versati sunt in proeliis

²³ desiderium iustorum omne bonum est praestolatio impiorum furor

⁹ cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor

⁷ derelinquat impius viam suam et vir iniquus cogitationes suas et revertatur ad Dominum et miserebitur eius et ad Deum nostrum quoniam multus est ad ignoscendum

¹⁴ lava a malitia cor tuum Hierusalem ut salva fias usquequo morabuntur in te cogitationes noxiae

³ audiens autem Herodes rex turbatus est et omnis Hierosolyma cum illo ⁴ et congregans omnes principes sacerdotum et scribas populi sciscitabatur ab eis ubi Christus nasceretur ⁵ at illi dixerunt ei in Bethleem Iudaeae sic enim scriptum est per prophetam ⁶ et tu Bethleem terra Iuda nequaquam minima es in principibus Iuda ex te enim exiet dux qui reget populum meum Israhel ⁷ tunc Herodes clam vocatis magis diligenter didicit ab eis tempus stellae quae apparuit eis ⁸ et mittens illos in Bethleem dixit ite et interrogate diligenter de puero et cum inveneritis renuntiate mihi ut et ego veniens adorem eum

¹⁶ tunc Herodes videns quoniam inlusus esset a magis iratus est valde et mittens occidit omnes pueros qui erant in Bethleem et in omnibus finibus eius a bimatu et infra secundum tempus quod exquisierat a magis

⁴ et consilium fecerunt ut Iesum dolo tenerent et occiderent

⁵ itaque nolite ante tempus iudicare quoadusque veniat Dominus qui et inluminabit abscondita tenebrarum et manifestabit consilia cordium et tunc laus erit unicuique a Deo

² sed abdicamus occulta dedecoris non ambulantes in astutia neque adulterantes verbum Dei sed in manifestatione veritatis commendantes nosmet ipsos ad omnem conscientiam hominum coram Deo

¹ dixit igitur Ahitofel ad Absalom eligam mihi duodecim milia virorum et consurgens persequar David hac nocte ² et inruens super eum quippe qui lassus est et solutis manibus percutiam eum cumque fugerit omnis populus qui cum eo est percutiam regem desolatum ³ et reducam universum populum quomodo omnis reverti solet unum enim virum tu quaeris et omnis populus erit in pace ⁴ placuitque sermo eius Absalom et cunctis maioribus natu Israhel

⁷ qui indicavit ei omnia quae acciderant quomodo Aman promisisset ut in thesauros regis pro Iudaeorum nece inferret argentum ⁸ exemplarque edicti quod pendebat in Susis dedit ei ut reginae ostenderet et moneret eam ut intraret ad regem et deprecaretur eum pro populo suo ⁹ regressus Athac nuntiavit Hester omnia quae Mardocheus dixerat ¹⁰ quae respondit ei et iussit ut diceret Mardocheo ¹¹ omnes servi regis et cunctae quae sub dicione eius sunt norunt provinciae quod sive vir sive mulier invocatus interius atrium regis intraverit absque ulla cunctatione statim interficiatur nisi forte rex auream virgam ad eum tetenderit pro signo clementiae atque ita possit vivere ego igitur quomodo ad regem intrare potero quae triginta iam diebus non sum vocata ad eum ¹² quod cum audisset Mardocheus ¹³ rursum mandavit Hester dicens ne putes quod animam tuam tantum liberes quia in domo regis es prae cunctis Iudaeis ¹⁴ si enim nunc silueris per aliam occasionem liberabuntur Iudaei et tu et domus patris tui peribitis et quis novit utrum idcirco ad regnum veneris ut in tali tempore parareris

⁴ traditi enim sumus ego et populus meus ut conteramur iugulemur et pereamus atque utinam in servos et famulas venderemur esset tolerabile malum et gemens tacerem nunc autem hostis noster est cuius crudelitas redundat in regem ⁵ respondensque rex Asuerus ait quis est iste et cuius potentiae ut haec audeat facere ⁶ dixit Hester hostis et inimicus noster pessimus iste est Aman quod ille audiens ilico obstipuit vultum regis ac reginae ferre non sustinens

¹¹ si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra ¹² degluttiamus eum sicut infernus viventem et integrum quasi descendentem in lacum ¹³ omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis ¹⁴ sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum ¹⁵ fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum ¹⁶ pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem ¹⁷ frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum ¹⁸ ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas ¹⁹ sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt

³ in ore stulti virga superbiae labia sapientium custodiunt eos

⁷ pedes eorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem innocentem cogitationes eorum cogitationes inutiles vastitas et contritio in viis eorum

²⁶ quia inventi sunt in populo meo impii insidiantes quasi aucupes laqueos ponentes et pedicas ad capiendos viros

¹ vae mihi quia factus sum sicut qui colligit in autumno racemos vindemiae non est botrus ad comedendum praecoquas ficus desideravit anima mea ² periit sanctus de terra et rectus in hominibus non est omnes in sanguine insidiantur vir fratrem suum venatur ad mortem

¹² facta autem die collegerunt se quidam ex Iudaeis et devoverunt se dicentes neque manducaturos neque bibituros donec occiderent Paulum

¹⁵ nunc ergo vos notum facite tribuno cum concilio ut producat illum ad vos tamquam aliquid certius cognituri de eo nos vero priusquam adpropiet parati sumus interficere illum

³ postulantes gratiam adversum eum ut iuberet perduci eum Hierusalem insidias tendentes ut eum interficerent in via

¹⁶ et fidelis erit domus tua et regnum tuum usque in aeternum ante faciem tuam et thronus tuus erit firmus iugiter

²⁶ et magnificetur nomen tuum usque in sempiternum atque dicatur Dominus exercituum Deus super Israhel et domus servi tui David erit stabilita coram Domino

⁶ in tantum ut etiam in Susis quingentos viros interficerent et decem extra filios Aman Agagitae hostis Iudaeorum quorum ista sunt nomina ⁷ Pharsandatha et Delphon et Esphata ⁸ et Phorata et Adalia et Aridatha ⁹ et Ephermesta et Arisai et Aridai et Vaizatha ¹⁰ quos cum occidissent praedas de substantiis eorum agere noluerunt

¹⁴ praecepitque rex ut ita fieret statimque in Susis pependit edictum et decem Aman filii suspensi sunt

³ ego vidi stultum firma radice et maledixi pulchritudini eius statim ⁴ longe fient filii eius a salute et conterentur in porta et non erit qui eruat

²⁰ oculi autem impiorum deficient et effugium peribit ab eis et spes eorum abominatio animae

¹⁵ habitent in tabernaculo illius socii eius qui non est aspergatur in tabernaculo eius sulphur ¹⁶ deorsum radices eius siccentur sursum autem adteratur messis eius ¹⁷ memoria illius pereat de terra et non celebretur nomen eius in plateis ¹⁸ expellet eum de luce in tenebras et de orbe transferet eum ¹⁹ non erit semen eius neque progenies in populo suo nec ullae reliquiae in regionibus eius ²⁰ in die eius stupebunt novissimi et primos invadet horror

¹⁸ aedificavit sicut tinea domum suam et sicut custos fecit umbraculum ¹⁹ dives cum dormierit nihil secum auferet aperit oculos suos et nihil inveniet ²⁰ adprehendit eum quasi aqua inopia nocte opprimet eum tempestas ²¹ tollet eum ventus urens et auferet et velut turbo rapiet eum de loco suo ²² et mittet super eum et non parcet de manu eius fugiens fugiet ²³ stringet super eum manus suas et sibilabit super illum intuens locum eius

²⁵ novit enim opera eorum et idcirco inducet noctem et conterentur

¹⁰ vav adhuc enim modicum et non erit impius et cogitabis de loco eius et non subsistet

³⁵ res vidi impium robustum et fortissimum sicut indigenam virentem ³⁶ et transivi et ecce non erat et quaesivi eum et non est inventus ³⁷ sen custodi simplicitatem et vide rectum quia erit ad extremum viro pax

¹⁸ quasi somnium evigilantis Domine in civitate tua imaginem eorum ad nihilum rediges ¹⁹ quia contractum est cor meum et lumbi mei velut ignis fumigans

²¹ manus in manu non erit innocens malus semen autem iustorum salvabitur

¹¹ domus impiorum delebitur tabernacula iustorum germinabunt

²⁵ domum superborum demolietur Dominus et firmos facit terminos viduae

³ sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur ⁴ in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima

²⁴ omnis ergo qui audit verba mea haec et facit ea adsimilabitur viro sapienti qui aedificavit domum suam supra petram ²⁵ et descendit pluvia et venerunt flumina et flaverunt venti et inruerunt in domum illam et non cecidit fundata enim erat super petram ²⁶ et omnis qui audit verba mea haec et non facit ea similis erit viro stulto qui aedificavit domum suam supra harenam ²⁷ et descendit pluvia et venerunt flumina et flaverunt venti et inruerunt in domum illam et cecidit et fuit ruina eius magna

³⁹ dixit ergo ad Ioseph quia ostendit Deus tibi omnia quae locutus es numquid sapientiorem et similem tui invenire potero

¹³ dixitque Samuhel ad Saul stulte egisti nec custodisti mandata Domini Dei tui quae praecepit tibi quod si non fecisses iam nunc praeparasset Dominus regnum tuum super Israhel in sempiternum

¹⁸ et respondens unus de pueris ait ecce vidi filium Isai Bethleemitem scientem psallere et fortissimum robore et virum bellicosum et prudentem in verbis et virum pulchrum et Dominus est cum eo

³⁰ et egressi sunt principes Philisthinorum a principio autem egressionis eorum prudentius se gerebat David quam omnes servi Saul et celebre factum est nomen eius nimis

¹⁷ quam ob rem considera et recogita quid facias quoniam conpleta est malitia adversum virum tuum et adversus domum tuam et ipse filius est Belial ita ut nemo ei possit loqui

¹⁸ inimicos eius induam confusione super ipsum autem florebit sanctificatio eius

²⁶ ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit

³⁵ gloriam sapientes possidebunt stultorum exaltatio ignominia

²³ ipse morietur quia non habuit disciplinam et multitudine stultitiae suae decipietur

¹ sapientia hominis lucet in vultu eius et potentissimus faciem illius commutavit

² et multi de his qui dormiunt in terrae pulvere evigilabunt alii in vitam aeternam et alii in obprobrium ut videant semper

⁸ vos autem recessistis de via et scandalizastis plurimos in lege irritum fecistis pactum Levi dicit Dominus exercituum ⁹ propter quod et ego dedi vos contemptibiles et humiles omnibus populis sicut non servastis vias meas et accepistis faciem in lege

⁴ dicens peccavi tradens sanguinem iustum at illi dixerunt quid ad nos tu videris ⁵ et proiectis argenteis in templo recessit et abiens laqueo se suspendit

⁴² dixit autem Dominus quis putas est fidelis dispensator et prudens quem constituet dominus super familiam suam ut det illis in tempore tritici mensuram ⁴³ beatus ille servus quem cum venerit dominus invenerit ita facientem ⁴⁴ vere dico vobis quia supra omnia quae possidet constituet illum

⁸ et laudavit dominus vilicum iniquitatis quia prudenter fecisset quia filii huius saeculi prudentiores filiis lucis in generatione sua sunt

²³ confestim autem percussit eum angelus Domini eo quod non dedisset honorem Deo et consumptus a vermibus exspiravit

¹⁰ secundum gratiam Dei quae data est mihi ut sapiens architectus fundamentum posui alius autem superaedificat unusquisque autem videat quomodo superaedificet ¹¹ fundamentum enim aliud nemo potest ponere praeter id quod positum est qui est Christus Iesus ¹² si quis autem superaedificat supra fundamentum hoc aurum argentum lapides pretiosos ligna faenum stipulam ¹³ uniuscuiusque opus manifestum erit dies enim declarabit quia in igne revelabitur et uniuscuiusque opus quale sit ignis probabit ¹⁴ si cuius opus manserit quod superaedificavit mercedem accipiet ¹⁵ si cuius opus arserit detrimentum patietur ipse autem salvus erit sic tamen quasi per ignem

¹⁸ non enim qui se ipsum commendat ille probatus est sed quem Dominus commendat

⁷ est quasi dives cum nihil habeat et est quasi pauper cum in multis divitiis sit

¹¹ quia omnis qui se exaltat humiliabitur et qui se humiliat exaltabitur

¹³ dixit Iacob nosti domine mi quod parvulos habeam teneros et oves ac boves fetas mecum quas si plus in ambulando fecero laborare morientur una die cuncti greges ¹⁴ praecedat dominus meus ante servum suum et ego sequar paulatim vestigia eius sicut videro posse parvulos meos donec veniam ad dominum meum in Seir

²⁶ dixit ergo Iudas fratribus suis quid nobis prodest si occiderimus fratrem nostrum et celaverimus sanguinem ipsius ²⁷ melius est ut vendatur Ismahelitis et manus nostrae non polluantur frater enim et caro nostra est adquieverunt fratres sermonibus eius ²⁸ et praetereuntibus Madianitis negotiatoribus extrahentes eum de cisterna vendiderunt Ismahelitis viginti argenteis qui duxerunt eum in Aegyptum

²⁸ aperuitque Dominus os asinae et locuta est quid feci tibi cur percutis me ecce iam tertio ²⁹ respondit Balaam quia commeruisti et inlusisti mihi utinam haberem gladium ut te percuterem ³⁰ dixit asina nonne animal tuum sum cui semper sedere consuesti usque in praesentem diem dic quid simile umquam fecerim tibi at ille ait numquam ³¹ protinus aperuit Dominus oculos Balaam et vidit angelum stantem in via evaginato gladio adoravitque eum pronus in terram ³² cui angelus cur inquit tertio verberas asinam tuam ego veni ut adversarer tibi quia perversa est via tua mihique contraria

⁴ non ligabis os bovis terentis in area fruges tuas

⁷ dixitque Adonibezec septuaginta reges amputatis manuum ac pedum summitatibus colligebant sub mensa mea ciborum reliquias sicut feci ita reddidit mihi Deus adduxeruntque eum in Hierusalem et ibi mortuus est

² et respondit ad eos Naas Ammonites in hoc feriam vobiscum foedus ut eruam omnium vestrum oculos dextros ponamque vos obprobrium in universo Israhel

¹¹ dicit ei mulier Domine neque in quo haurias habes et puteus altus est unde ergo habes aquam vivam

³¹ Iudaei ergo quoniam parasceve erat ut non remanerent in cruce corpora sabbato erat enim magnus dies ille sabbati rogaverunt Pilatum ut frangerentur eorum crura et tollerentur ³² venerunt ergo milites et primi quidem fregerunt crura et alterius qui crucifixus est cum eo

¹³ iudicium enim sine misericordia illi qui non fecit misericordiam superexultat autem misericordia iudicio ¹⁴ quid proderit fratres mei si fidem quis dicat se habere opera autem non habeat numquid poterit fides salvare eum ¹⁵ si autem frater aut soror nudi sunt et indigent victu cotidiano ¹⁶ dicat autem aliquis de vobis illis ite in pace calefacimini et saturamini non dederitis autem eis quae necessaria sunt corporis quid proderit

¹⁷ qui habuerit substantiam mundi et viderit fratrem suum necesse habere et clauserit viscera sua ab eo quomodo caritas Dei manet in eo

¹⁹ in sudore vultus tui vesceris pane donec revertaris in terram de qua sumptus es quia pulvis es et in pulverem reverteris

⁴ dederuntque illi septuaginta pondo argenti de fano Baalbrith qui conduxit sibi ex eo viros inopes et vagos secutique sunt eum

⁴ non sedi cum viris vanitatis et cum superbis non ingrediar

² laborem manuum tuarum cum comederis beatus tu et bene tibi erit

¹⁰ fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas

¹⁴ ne delecteris semitis impiorum nec tibi placeat malorum via ¹⁵ fuge ab ea ne transeas per illam declina et desere eam

³² qui autem adulter est propter cordis inopiam perdet animam suam

⁷ et video parvulos considero vecordem iuvenem

⁶ relinquite infantiam et vivite et ambulate per vias prudentiae

¹³ mulier stulta et clamosa plenaque inlecebris et nihil omnino sciens

¹⁶ quis est parvulus declinet ad me et vecordi locuta est

²⁰ qui cum sapientibus graditur sapiens erit amicus stultorum efficietur similis

²³ multi cibi in novalibus patrum et alii congregantur absque iudicio

⁴ ubi non sunt boves praesepe vacuum est ubi autem plurimae segetes ibi manifesta fortitudo bovis

²³ in omni opere erit abundantia ubi autem verba sunt plurima frequenter egestas

²⁷ sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos in necessaria domus tuae et ad victum ancillis tuis

¹⁹ qui operatur terram suam saturabitur panibus qui sectatur otium replebitur egestate

⁸ qui custodiunt vanitates frustra misericordiam suam derelinquunt

²⁸ qui furabatur iam non furetur magis autem laboret operando manibus quod bonum est ut habeat unde tribuat necessitatem patienti

¹¹ et operam detis ut quieti sitis et ut vestrum negotium agatis et operemini manibus vestris sicut praecepimus vobis ¹² et ut honeste ambuletis ad eos qui foris sunt et nullius aliquid desideretis

⁸ neque gratis panem manducavimus ab aliquo sed in labore et fatigatione nocte et die operantes ne quem vestrum gravaremus

¹⁰ sunt enim multi et inoboedientes vaniloqui et seductores maxime qui de circumcisione sunt ¹¹ quos oportet redargui qui universas domos subvertunt docentes quae non oportet turpis lucri gratia

³ et erit tamquam lignum transplantatum iuxta rivulos aquarum quod fructum suum dabit in tempore suo et folium eius non defluet et omne quod fecerit prosperabitur

⁹ oculi eius robustos tuos circumspiciunt insidiatur in abscondito quasi leo in cubili insidiatur ut rapiat pauperem rapiet pauperem cum adtraxerit eum ad rete suum

¹⁵ substantia divitis urbs fortitudinis eius pavor pauperum egestas eorum

⁵ homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus eius ⁶ peccantem virum iniquum involvet laqueus et iustus laudabit atque gaudebit

⁶ qui egrediuntur impetu ad Iacob florebit et germinabit Israhel et implebunt faciem orbis semine

³¹ et mittet id quod salvatum fuerit de domo Iuda et quod reliquum est radicem deorsum et faciet fructum sursum

²⁶ quia inventi sunt in populo meo impii insidiantes quasi aucupes laqueos ponentes et pedicas ad capiendos viros ²⁷ sicut decipula plena avibus sic domus eorum plenae dolo ideo magnificati sunt et ditati ²⁸ incrassati sunt et inpinguati et praeterierunt sermones meos pessime causam non iudicaverunt causam pupilli non direxerunt et iudicium pauperum non iudicaverunt

⁷ benedictus vir qui confidit in Domino et erit Dominus fiducia eius ⁸ et erit quasi lignum quod transplantatur super aquas quod ad humorem mittit radices suas et non timebit cum venerit aestus et erit folium eius viride et in tempore siccitatis non erit sollicitum nec aliquando desinet facere fructum

² periit sanctus de terra et rectus in hominibus non est omnes in sanguine insidiantur vir fratrem suum venatur ad mortem

¹⁵ totum in hamo sublevavit traxit illud in sagena sua et congregavit in rete suo super hoc laetabitur et exultabit ¹⁶ propterea immolabit sagenae suae et sacrificabit reti suo quia in ipsis incrassata est pars eius et cibus eius electus ¹⁷ propter hoc ergo expandit sagenam suam et semper interficere gentes non parcet

¹³ nam qui supra petram qui cum audierint cum gaudio suscipiunt verbum et hii radices non habent qui ad tempus credunt et in tempore temptationis recedunt ¹⁴ quod autem in spinis cecidit hii sunt qui audierunt et a sollicitudinibus et divitiis et voluptatibus vitae euntes suffocantur et non referunt fructum ¹⁵ quod autem in bonam terram hii sunt qui in corde bono et optimo audientes verbum retinent et fructum adferunt in patientia

⁵ ego sum vitis vos palmites qui manet in me et ego in eo hic fert fructum multum quia sine me nihil potestis facere

¹⁶ non vos me elegistis sed ego elegi vos et posui vos ut eatis et fructum adferatis et fructus vester maneat ut quodcumque petieritis Patrem in nomine meo det vobis

²² nunc vero liberati a peccato servi autem facti Deo habetis fructum vestrum in sanctificationem finem vero vitam aeternam

¹⁶ angelus qui eruit me de cunctis malis benedicat pueris et invocetur super eos nomen meum nomina quoque patrum meorum Abraham et Isaac et crescant in multitudinem super terram

⁹ respondens autem David Rechab et Baana fratri eius filiis Remmon Berothei dixit ad eos vivit Dominus qui eruit animam meam de omni angustia

²³ iuravit itaque rex Salomon per Dominum dicens haec faciat mihi Deus et haec addat quia contra animam suam locutus est Adonias verbum hoc

⁶ odisti omnes operantes iniquitatem perdes loquentes mendacium virum sanguinum et dolosum abominabitur Dominus

¹⁹ multae tribulationes iusti et ex omnibus illis liberabit eum Dominus

⁸ et timebunt omnes homines et adnuntiabunt opus Dei et opera eius intellegent

² inlaqueatus es verbis oris tui et captus propriis sermonibus

⁸ iustus de angustia liberatus est et tradetur impius pro eo

² lingua sapientium ornat scientiam os fatuorum ebullit stultitiam

⁶ labia stulti inmiscunt se rixis et os eius iurgia provocat ⁷ os stulti contritio eius et labia illius ruina animae eius

²³ qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam

¹⁸ bonum est te sustentare iustum sed et ab illo ne subtrahas manum tuam quia qui Deum timet nihil neglegit

²⁴ iubente autem rege adducti sunt viri illi qui accusaverant Danihelem et in lacum leonum missi sunt ipsi et filii et uxores eorum et non pervenerunt usque ad pavimentum laci donec arriperent eos leones et omnia ossa eorum comminuerunt

²⁵ et respondens universus populus dixit sanguis eius super nos et super filios nostros

³⁵ quis nos separabit a caritate Christi tribulatio an angustia an persecutio an fames an nuditas an periculum an gladius ³⁶ sicut scriptum est quia propter te mortificamur tota die aestimati sumus ut oves occisionis ³⁷ sed in his omnibus superamus propter eum qui dilexit nos

⁹ novit Dominus pios de temptatione eripere iniquos vero in diem iudicii cruciandos reservare

⁵ recordans tui in cubili meo per singulas vigilias meditabor tibi

² de fructu oris homo saturabitur bonis anima autem praevaricatorum iniqua

²³ laetatur homo in sententia oris sui et sermo oportunus est optimus

²⁰ de fructu oris viri replebitur venter eius et genimina labiorum illius saturabunt eum ²¹ mors et vita in manu linguae qui diligunt eam comedent fructus eius

¹⁰ dicite iusto quoniam bene quoniam fructum adinventionum suarum comedet ¹¹ vae impio in malum retributio enim manuum eius fiet ei

⁴¹ qui recipit prophetam in nomine prophetae mercedem prophetae accipiet et qui recipit iustum in nomine iusti mercedem iusti accipiet ⁴² et quicumque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquae frigidae tantum in nomine discipuli amen dico vobis non perdet mercedem suam

²⁷ Filius enim hominis venturus est in gloria Patris sui cum angelis suis et tunc reddet unicuique secundum opus eius

⁶ si tamen iustum est apud Deum retribuere tribulationem his qui vos tribulant ⁷ et vobis qui tribulamini requiem nobiscum in revelatione Domini Iesu de caelo cum angelis virtutis eius

² si enim qui per angelos dictus est sermo factus est firmus et omnis praevaricatio et inoboedientia accepit iustam mercedis retributionem

²⁶ maiores divitias aestimans thesauro Aegyptiorum inproperium Christi aspiciebat enim in remunerationem

⁵ audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit

⁷ ne sis sapiens apud temet ipsum time Dominum et recede a malo

⁹ da sapienti et addetur ei sapientia doce iustum et festinabit accipere

¹² est via quae videtur homini iusta novissima autem eius deducunt ad mortem

¹⁶ sapiens timet et declinat malum stultus transilit et confidit

² omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus

²⁵ est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem

²⁰ audi consilium et suscipe disciplinam ut sis sapiens in novissimis tuis

² omnis via viri recta sibi videtur adpendit autem corda Dominus

¹² vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus

¹⁶ sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias

¹¹ sapiens sibi videtur vir dives pauper autem prudens scrutabitur eum

¹² generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis

¹³ melior est puer pauper et sapiens rege sene et stulto qui nescit providere in posterum

¹⁵ dixit autem Hieremias ad Sedeciam si adnuntiavero tibi numquid non interficies me et si consilium tibi dedero non me audies ¹⁶ iuravit ergo rex Sedecias Hieremiae clam dicens vivit Dominus qui fecit nobis animam hanc si occidero te et si tradidero te in manu virorum istorum qui quaerunt animam tuam ¹⁷ et dixit Hieremias ad Sedeciam haec dicit Dominus exercituum Deus Israhel si profectus exieris ad principes regis Babylonis vivet anima tua et civitas haec non succendetur igni et salvus eris tu et domus tua ¹⁸ si autem non exieris ad principes regis Babylonis tradetur civitas haec in manu Chaldeorum et succendent eam igni et tu non effugies de manu eorum ¹⁹ et dixit rex Sedecias ad Hieremiam sollicitus sum propter Iudaeos qui transfugerunt ad Chaldeos ne forte tradar in manus eorum et inludant mihi ²⁰ respondit autem Hieremias non te tradent audi quaeso vocem Domini quam ego loquor ad te et bene tibi erit et vivet anima tua ²¹ quod si nolueris egredi iste est sermo quem ostendit mihi Dominus ²² ecce omnes mulieres quae remanserunt in domo regis Iuda educentur ad principes regis Babylonis et ipsae dicent seduxerunt te et praevaluerunt adversum te viri pacifici tui demerserunt in caeno et lubrico pedes tuos et recesserunt a te ²³ et omnes uxores tuae et filii tui educentur ad Chaldeos et non effugies manus eorum sed in manu regis Babylonis capieris et civitatem hanc conburet igni ²⁴ dixit ergo Sedecias ad Hieremiam nullus sciat verba haec et non morieris ²⁵ si autem audierint principes quia locutus sum tecum et venerint ad te et dixerint tibi indica nobis quid locutus sis cum rege ne celes nos et non te interficiemus et quid locutus est tecum rex ²⁶ dices ad eos prostravi ego preces meas coram rege ne me reduci iuberet in domum Ionathan et ibi morerer ²⁷ venerunt ergo omnes principes ad Hieremiam et interrogaverunt eum et locutus est eis iuxta omnia verba quae praeceperat ei rex et cessaverunt ab eo nihil enim fuerat auditum ²⁸ mansit vero Hieremias in vestibulo carceris usque ad diem quo capta est Hierusalem et factum est ut caperetur Hierusalem

¹¹ Pharisaeus stans haec apud se orabat Deus gratias ago tibi quia non sum sicut ceteri hominum raptores iniusti adulteri vel ut etiam hic publicanus

³ nam si quis existimat se aliquid esse cum sit nihil ipse se seducit

³⁰ iratus autem Saul adversus Ionathan dixit ei fili mulieris virum ultro rapientis numquid ignoro quia diligis filium Isai in confusionem tuam et in confusionem ignominiosae matris tuae ³¹ omnibus enim diebus quibus filius Isai vixerit super terram non stabilieris tu neque regnum tuum itaque iam nunc mitte et adduc eum ad me quia filius mortis est ³² respondens autem Ionathan Sauli patri suo ait quare moritur quid fecit ³³ et arripuit Saul lanceam ut percuteret eum et intellexit Ionathan quod definitum esset patri suo ut interficeret David ³⁴ surrexit ergo Ionathan a mensa in ira furoris et non comedit in die kalendarum secunda panem contristatus est enim super David eo quod confudisset eum pater suus

¹ nuntiavit autem Ahab Hiezabel omnia quae fecerat Helias et quomodo occidisset universos prophetas gladio ² misitque Hiezabel nuntium ad Heliam dicens haec mihi faciant dii et haec addant nisi hac hora cras posuero animam tuam sicut animam unius ex illis

¹² odium suscitat rixas et universa delicta operit caritas

³³ in corde prudentis requiescit sapientia et indoctos quoque erudiet

²² fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas

⁹ qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos

²⁸ sicut urbs patens et absque murorum ambitu ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum

¹¹ totum spiritum suum profert stultus sapiens differt et reservat in posterum

¹⁹ scitis fratres mei dilecti sit autem omnis homo velox ad audiendum tardus autem ad loquendum et tardus ad iram

¹⁴ respondensque Ahimelech regi ait et quis in omnibus servis tuis sicut David fidelis et gener regis et pergens ad imperium tuum et gloriosus in domo tua ¹⁵ num hodie coepi consulere pro eo Deum absit hoc a me ne suspicetur rex adversus servum suum rem huiuscemodi in universa domo patris mei non enim scivit servus tuus quicquam super hoc negotio vel modicum vel grande

¹⁹ proferentem mendacia testem fallacem et eum qui seminat inter fratres discordias

⁵ testis fidelis non mentietur profert mendacium testis dolosus

²⁵ liberat animas testis fidelis et profert mendacia versipellis

⁵ testis falsus non erit inpunitus et qui mendacia loquitur non effugiet

²⁸ testis iniquus deridet iudicium et os impiorum devorat iniquitatem

²⁸ testis mendax peribit vir oboediens loquitur victoriam

²⁸ ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis

¹⁹ de corde enim exeunt cogitationes malae homicidia adulteria fornicationes furta falsa testimonia blasphemiae

⁵⁹ principes autem sacerdotum et omne concilium quaerebant falsum testimonium contra Iesum ut eum morti traderent

¹³ et statuerunt testes falsos dicentes homo iste non cessat loqui verba adversus locum sanctum et legem

¹⁶ sed cum modestia et timore conscientiam habentes bonam ut in eo quod detrahunt vobis confundantur qui calumniantur vestram bonam in Christo conversationem

² insidias cogitat lingua tua quasi novacula acuta faciens dolum

⁴ exaltare super caelos Deus in omni terra gloria tua

⁷ tu autem Domine deridebis eos subsannabis omnes gentes

³ ut sagittarent in absconditis simplicem

²² vita enim sunt invenientibus ea et universae carni sanitas

²⁰ argentum electum lingua iusti cor impiorum pro nihilo ²¹ labia iusti erudiunt plurimos qui autem indocti sunt in cordis egestate morientur

¹⁷ nuntius impii cadet in malum legatus fidelis sanitas

⁴ lingua placabilis lignum vitae quae inmoderata est conteret spiritum

⁷ labia sapientium disseminabunt scientiam cor stultorum dissimile erit

²⁴ favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum

¹⁸ iaculum et gladius et sagitta acuta homo qui loquitur contra proximum suum testimonium falsum

³³ et docti in populo docebunt plurimos et ruent in gladio et in flamma in captivitate et rapina dierum

⁶ et lingua ignis est universitas iniquitatis lingua constituitur in membris nostris quae maculat totum corpus et inflammat rotam nativitatis nostrae inflammata a gehenna ⁷ omnis enim natura bestiarum et volucrum et serpentium etiam ceterorum domantur et domita sunt a natura humana ⁸ linguam autem nullus hominum domare potest inquietum malum plena veneno mortifero

¹⁶ et habebat in dextera sua stellas septem et de ore eius gladius utraque parte acutus exiebat et facies eius sicut sol lucet in virtute sua

² in medio plateae eius et ex utraque parte fluminis lignum vitae adferens fructus duodecim per menses singula reddentia fructum suum et folia ligni ad sanitatem gentium

⁵ quod laus impiorum brevis sit et gaudium hypocritae ad instar puncti

⁴ dilexisti omnia verba ad devorandum lingua dolosa ⁵ sed Deus destruet te in sempiternum terrebit et evellet te de tabernaculo et eradicabit te de terra viventium semper

⁹ testis falsus non erit inpunitus et qui loquitur mendacia peribit

⁴ ne sitis sicut patres vestri ad quos clamabant prophetae priores dicentes haec dicit Dominus exercituum convertimini de viis vestris malis et cogitationibus vestris pessimis et non audierunt neque adtenderunt ad me dicit Dominus ⁵ patres vestri ubi sunt et prophetae numquid in sempiternum vivent ⁶ verumtamen verba mea et legitima mea quae mandavi servis meis prophetis numquid non conprehenderunt patres vestros et conversi sunt et dixerunt sicut cogitavit Dominus exercituum facere nobis secundum vias nostras et secundum adinventiones nostras fecit nobis

³⁵ caelum et terra transibunt verba vero mea non praeteribunt

³ dixit autem Petrus Anania cur temptavit Satanas cor tuum mentiri te Spiritui Sancto et fraudare de pretio agri ⁴ nonne manens tibi manebat et venundatum in tua erat potestate quare posuisti in corde tuo hanc rem non es mentitus hominibus sed Deo ⁵ audiens autem Ananias haec verba cecidit et exspiravit et factus est timor magnus in omnes qui audierant ⁶ surgentes autem iuvenes amoverunt eum et efferentes sepelierunt ⁷ factum est autem quasi horarum trium spatium et uxor ipsius nesciens quod factum fuerat introiit ⁸ respondit autem ei Petrus dic mihi si tanti agrum vendidistis at illa dixit etiam tanti ⁹ Petrus autem ad eam quid utique convenit vobis temptare Spiritum Domini ecce pedes eorum qui sepelierunt virum tuum ad ostium et efferent te ¹⁰ confestim cecidit ante pedes eius et exspiravit intrantes autem iuvenes invenerunt illam mortuam et extulerunt et sepelierunt ad virum suum

²⁴ labiis suis intellegitur inimicus cum in corde tractaverit dolos ²⁵ quando submiserit vocem suam ne credideris ei quoniam septem nequitiae sunt in corde illius ²⁶ qui operit odium fraudulenter revelabitur malitia eius in concilio

⁶ parvulus enim natus est nobis filius datus est nobis et factus est principatus super umerum eius et vocabitur nomen eius Admirabilis consiliarius Deus fortis Pater futuri saeculi Princeps pacis ⁷ multiplicabitur eius imperium et pacis non erit finis super solium David et super regnum eius ut confirmet illud et corroboret in iudicio et iustitia amodo et usque in sempiternum zelus Domini exercituum faciet hoc

¹⁶ et ego non sum turbatus te pastorem sequens et diem hominis non desideravi tu scis quod egressum est de labiis meis rectum in conspectu tuo fuit

¹³ et ipse extruet templum Domino et ipse portabit gloriam et sedebit et dominabitur super solio suo et erit sacerdos super solio suo et consilium pacis erit inter duos illos

⁹ beati pacifici quoniam filii Dei vocabuntur

²¹ ab intus enim de corde hominum cogitationes malae procedunt adulteria fornicationes homicidia ²² furta avaritiae nequitiae dolus inpudicitia oculus malus blasphemia superbia stultitia

¹⁴ qui venientes dicunt ei magister scimus quoniam verax es et non curas quemquam nec enim vides in faciem hominis sed in veritate viam Dei doces licet dari tributum Caesari an non dabimus ¹⁵ qui sciens versutiam eorum ait illis quid me temptatis adferte mihi denarium ut videam ¹⁶ at illi adtulerunt et ait illis cuius est imago haec et inscriptio dicunt illi Caesaris ¹⁷ respondens autem Iesus dixit illis reddite igitur quae sunt Caesaris Caesari et quae sunt Dei Deo et mirabantur super eo

²⁹ repletos omni iniquitate malitia fornicatione avaritia nequitia plenos invidia homicidio contentione dolo malignitate susurrones

¹⁴ pacem sequimini cum omnibus et sanctimoniam sine qua nemo videbit Dominum

⁸ in fine autem omnes unianimes conpatientes fraternitatis amatores misericordes humiles ⁹ non reddentes malum pro malo vel maledictum pro maledicto sed e contrario benedicentes quia in hoc vocati estis ut benedictionem hereditate possideatis ¹⁰ qui enim vult vitam diligere et videre dies bonos coerceat linguam suam a malo et labia eius ne loquantur dolum ¹¹ declinet autem a malo et faciat bonum inquirat pacem et persequatur eam ¹² quia oculi Domini super iustos et aures eius in preces eorum vultus autem Domini super facientes mala ¹³ et quis est qui vobis noceat si boni aemulatores fueritis

¹⁰ non accedet ad te malum et lepra non adpropinquabit tabernaculo tuo

¹⁴ viis suis replebitur stultus et super eum erit vir bonus

¹² dices ergo ad eos sermonem istum haec dicit Dominus Deus Israhel omnis laguncula implebitur vino et dicent ad te numquid ignoramus quia omnis laguncula implebitur vino ¹³ et dices ad eos haec dicit Dominus ecce ego implebo omnes habitatores terrae huius et reges qui sedent de stirpe David super thronum eius et sacerdotes et prophetas et omnes habitatores Hierusalem ebrietate ¹⁴ et dispergam eos virum a fratre suo et patres et filios pariter ait Dominus non parcam et non concedam neque miserebor ut non disperdam eos

¹⁶ repletus est ignominia pro gloria bibe tu quoque et consopire circumdabit te calix dexterae Domini et vomitus ignominiae super gloriam tuam

²⁸ scimus autem quoniam diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum his qui secundum propositum vocati sunt sancti

²² sive Paulus sive Apollo sive Cephas sive mundus sive vita sive mors sive praesentia sive futura omnia enim vestra sunt ²³ vos autem Christi Christus autem Dei

¹⁷ id enim quod in praesenti est momentaneum et leve tribulationis nostrae supra modum in sublimitatem aeternum gloriae pondus operatur nobis

¹³ et quis est qui vobis noceat si boni aemulatores fueritis

⁶ reddite illi sicut ipsa reddidit et duplicate duplicia secundum opera eius in poculo quo miscuit miscite illi duplum

¹⁶ sex sunt quae odit Dominus et septimum detestatur anima eius ¹⁷ oculos sublimes linguam mendacem manus effundentes innoxium sanguinem

¹ statera dolosa abominatio apud Dominum et pondus aequum voluntas eius

²⁰ abominabile Domino pravum cor et voluntas eius in his qui simpliciter ambulant

⁸ victimae impiorum abominabiles Domino vota iustorum placabilia

¹⁵ longevus et honorabilis ipse est caput et propheta docens mendacium ipse cauda est

²⁴ sed in hoc glorietur qui gloriatur scire et nosse me quia ego sum Dominus qui facio misericordiam et iudicium et iustitiam in terra haec enim placent mihi ait Dominus

¹⁹ et violabant me ad populum meum propter pugillum hordei et fragmen panis ut interficerent animas quae non moriuntur et vivificarent animas quae non vivunt mentientes populo meo credenti mendaciis

²² pro eo quod maerere fecistis cor iusti mendaciter quem ego non contristavi et confortastis manus impii ut non reverteretur a via sua mala et viveret

⁸ timidis autem et incredulis et execratis et homicidis et fornicatoribus et veneficis et idolatris et omnibus mendacibus pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure quod est mors secunda

¹⁵ foris canes et venefici et inpudici et homicidae et idolis servientes et omnis qui amat et facit mendacium

¹⁴ sapientes abscondunt scientiam os autem stulti confusioni proximum est

¹⁹ in multiloquio peccatum non deerit qui autem moderatur labia sua prudentissimus est

¹³ qui ambulat fraudulenter revelat arcana qui autem fidelis est animi celat commissum

¹⁶ astutus omnia agit cum consilio qui autem fatuus est aperit stultitiam

³ sed et in via stultus ambulans cum ipse insipiens sit omnes stultos aestimat

¹² verba oris sapientis gratia et labia insipientis praecipitabunt eum ¹³ initium verborum eius stultitia et novissimum oris illius error pessimus ¹⁴ stultus verba multiplicat ignorat homo quid ante se fuerit et quod post futurum est quis illi poterit indicare

¹⁵ vidit requiem quod esset bona et terram quod optima et subposuit umerum suum ad portandum factusque est tributis serviens

²¹ horum filios qui remanserant in terra quos scilicet non potuerant filii Israhel exterminare fecit Salomon tributarios usque ad diem hanc

²⁸ erat autem Hieroboam vir fortis et potens vidensque Salomon adulescentem bonae indolis et industrium constituerat eum praefectum super tributa universae domus Ioseph

²⁰ factum est autem cum audisset omnis Israhel quod reversus esset Hieroboam miserunt et vocaverunt eum congregato coetu et constituerunt regem super omnem Israhel nec secutus est quisquam domum David praeter tribum Iuda solam

⁴ egestatem operata est manus remissa manus autem fortium divitias parat

²⁷ non inveniet fraudulentus lucrum et substantia hominis erit auri pretium

⁴ vult et non vult piger anima autem operantium inpinguabitur

² servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet

¹⁵ pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet

²⁵ desideria occidunt pigrum noluerunt enim quicquam manus eius operari ²⁶ tota die concupiscit et desiderat qui autem iustus est tribuet et non cessabit

¹³ dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum

²⁹ vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles

³⁰ per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti ³¹ et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat ³² quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam ³³ parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas ³⁴ et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus

¹³ dicit piger leaena in via leo in itineribus ¹⁴ sicut ostium vertitur in cardine suo ita piger in lectulo suo ¹⁵ abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit ¹⁶ sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias

¹ factum est autem in mense nisan anno vicesimo Artarxersis regis et vinum erat ante eum et levavi vinum et dedi regi et non eram quasi languidus ante faciem eius ² dixitque mihi rex quare vultus tuus tristis cum te aegrotum non videam non est hoc frustra sed malum nescio quid in corde tuo est et timui valde ac nimis

⁶ adflictus sum et incurvatus nimis tota die maerens ambulabam

¹¹ quare incurvaris anima mea et conturbas me expecta Dominum quoniam adhuc confitebor ei salutibus vultus mei et Deo meo

¹⁸ est qui promittit et quasi gladio pungitur conscientiae lingua autem sapientium sanitas est

¹⁰ cor quod novit amaritudinem animae suae in gaudio eius non miscebitur extraneus

¹³ cor gaudens exhilarat faciem in maerore animi deicitur spiritus

¹⁵ omnes dies pauperis mali secura mens quasi iuge convivium

²² animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa

¹⁴ spiritus viri sustentat inbecillitatem suam spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere

¹¹ mala aurea in lectis argenteis qui loquitur verbum in tempore suo

⁹ unguento et variis odoribus delectatur cor et bonis amici consiliis anima dulcoratur

⁴ Dominus dedit mihi linguam eruditam ut sciam sustentare eum qui lassus est verbo erigit mane mane erigit mihi aurem ut audiam quasi magistrum

¹³ et respondit Dominus angelo qui loquebatur in me verba bona verba consolatoria

³³ et adsumit Petrum et Iacobum et Iohannem secum et coepit pavere et taedere ³⁴ et ait illis tristis est anima mea usque ad mortem sustinete hic et vigilate

⁴ nam ex multa tribulatione et angustia cordis scripsi vobis per multas lacrimas non ut contristemini sed ut sciatis quam caritatem habeo abundantius in vobis ⁵ si quis autem contristavit non me contristavit sed ex parte ut non onerem omnes vos ⁶ sufficit illi qui eiusmodi est obiurgatio haec quae fit a pluribus ⁷ ita ut e contra magis donetis et consolemini ne forte abundantiori tristitia absorbeatur qui eiusmodi est

³ dicens Deo Dominus meus es tu bene mihi non est sine te

¹² prae fulgore in conspectu eius nubes transierunt grando et carbones ignis ¹³ et intonuit de caelo Dominus et Altissimus dedit vocem suam grandinem et carbones ignis

¹³ propter peccata labiorum ruina proximat malo effugiet autem iustus de angustia

²⁷ qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus

⁴⁶ si enim diligatis eos qui vos diligunt quam mercedem habebitis nonne et publicani hoc faciunt ⁴⁷ et si salutaveritis fratres vestros tantum quid amplius facitis nonne et ethnici hoc faciunt ⁴⁸ estote ergo vos perfecti sicut et Pater vester caelestis perfectus est

³² et si diligitis eos qui vos diligunt quae vobis est gratia nam et peccatores diligentes se diligunt ³³ et si benefeceritis his qui vobis benefaciunt quae vobis est gratia siquidem et peccatores hoc faciunt ³⁴ et si mutuum dederitis his a quibus speratis recipere quae gratia est vobis nam et peccatores peccatoribus fenerantur ut recipiant aequalia ³⁵ verumtamen diligite inimicos vestros et benefacite et mutuum date nihil desperantes et erit merces vestra multa et eritis filii Altissimi quia ipse benignus est super ingratos et malos ³⁶ estote ergo misericordes sicut et Pater vester misericors est

¹³ nemo cum temptatur dicat quoniam a Deo temptor Deus enim intemptator malorum est ipse autem neminem temptat ¹⁴ unusquisque vero temptatur a concupiscentia sua abstractus et inlectus

¹⁸ servi subditi in omni timore dominis non tantum bonis et modestis sed etiam discolis ¹⁹ haec est enim gratia si propter conscientiam Dei sustinet quis tristitias patiens iniuste ²⁰ quae enim gloria est si peccantes et colaphizati suffertis sed si benefacientes et patientes sustinetis haec est gratia apud Deum ²¹ in hoc enim vocati estis quia et Christus passus est pro vobis vobis relinquens exemplum ut sequamini vestigia eius

¹⁸ superba enim vanitatis loquentes pellicent in desideriis carnis luxuriae eos qui paululum effugiunt qui in errore conversantur ¹⁹ libertatem illis promittentes cum ipsi servi sint corruptionis a quo enim quis superatus est huius et servus est ²⁰ si enim refugientes coinquinationes mundi in cognitione Domini nostri et salvatoris Iesu Christi his rursus inpliciti superantur facta sunt eis posteriora deteriora prioribus ²¹ melius enim erat illis non cognoscere viam iustitiae quam post agnitionem retrorsum converti ab eo quod illis traditum est sancto mandato ²² contigit enim eis illud veri proverbii canis reversus ad suum vomitum et sus lota in volutabro luti

²⁶ haec scripsi vobis de eis qui seducunt vos

⁹ et proiectus est draco ille magnus serpens antiquus qui vocatur Diabolus et Satanas qui seducit universum orbem proiectus est in terram et angeli eius cum illo missi sunt

¹⁴ et seducit habitantes terram propter signa quae data sunt illi facere in conspectu bestiae dicens habitantibus in terra ut faciant imaginem bestiae quae habet plagam gladii et vixit

¹⁶ teth melius est parum iusto quam divitiae impiorum multae

¹⁶ melius est parum cum timore Domini quam thesauri magni et insatiabiles

⁸ melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate

² et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam

¹⁵ abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit

¹⁵ considera quod hodie proposuerim in conspectu tuo vitam et bonum et e contrario mortem et malum

¹¹ per me enim multiplicabuntur dies tui et addentur tibi anni vitae

¹⁶ opus iusti ad vitam fructus impii ad peccatum

¹⁹ clementia praeparat vitam et sectatio malorum mortem

⁹ in praeceptis meis ambulaverit et iudicia mea custodierit ut faciat veritatem hic iustus est vita vivet ait Dominus Deus

²⁰ anima quae peccaverit ipsa morietur filius non portabit iniquitatem patris et pater non portabit iniquitatem filii iustitia iusti super eum erit et impietas impii erit super eum ²¹ si autem impius egerit paenitentiam ab omnibus peccatis suis quae operatus est et custodierit universa praecepta mea et fecerit iudicium et iustitiam vita vivet non morietur ²² omnium iniquitatum eius quas operatus est non recordabor in iustitia sua quam operatus est vivet ²³ numquid voluntatis meae est mors impii dicit Dominus Deus et non ut convertatur a viis suis et vivat ²⁴ si autem averterit se iustus a iustitia sua et fecerit iniquitatem secundum omnes abominationes quas operari solet impius numquid vivet omnes iustitiae eius quas fecerat non recordabuntur in praevaricatione qua praevaricatus est et in peccato suo quod peccavit in ipsis morietur

²¹ ut sicut regnavit peccatum in morte ita et gratia regnet per iustitiam in vitam aeternam per Iesum Christum Dominum nostrum

²² nunc vero liberati a peccato servi autem facti Deo habetis fructum vestrum in sanctificationem finem vero vitam aeternam ²³ stipendia enim peccati mors gratia autem Dei vita aeterna in Christo Iesu Domino nostro

¹¹ apparuit enim gratia Dei salutaris omnibus hominibus ¹² erudiens nos ut abnegantes impietatem et saecularia desideria sobrie et iuste et pie vivamus in hoc saeculo

²⁹ si scitis quoniam iustus est scitote quoniam et omnis qui facit iustitiam ex ipso natus est

⁷ filioli nemo vos seducat qui facit iustitiam iustus est sicut et ille iustus est

¹¹ carissime noli imitari malum sed quod bonum est qui benefacit ex Deo est qui malefacit non vidit Deum