Proverbs 26 Cross References - Vulgate

¹ quomodo nix aestate et pluvia in messe sic indecens est stulto gloria ² sicut avis ad alia transvolans et passer quolibet vadens sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet ³ flagellum equo et camus asino et virga dorso inprudentium ⁴ ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam ne efficiaris ei similis ⁵ responde stulto iuxta stultitiam suam ne sibi sapiens esse videatur ⁶ claudus pedibus et iniquitatem bibens qui mittit verba per nuntium stultum ⁷ quomodo pulchras frustra habet claudus tibias sic indecens est in ore stultorum parabola ⁸ sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii ita qui tribuit insipienti honorem ⁹ quomodo si spina nascatur in manu temulenti sic parabola in ore stultorum ¹⁰ iudicium determinat causas et qui inponit stulto silentium iras mitigat ¹¹ sicut canis qui revertitur ad vomitum suum sic inprudens qui iterat stultitiam suam ¹² vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus ¹³ dicit piger leaena in via leo in itineribus ¹⁴ sicut ostium vertitur in cardine suo ita piger in lectulo suo ¹⁵ abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit ¹⁶ sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias ¹⁷ sicut qui adprehendit auribus canem sic qui transit et inpatiens commiscetur rixae alterius ¹⁸ sicut noxius est qui mittit lanceas et sagittas et mortem ¹⁹ sic vir qui fraudulenter nocet amico suo et cum fuerit deprehensus dicit ludens feci ²⁰ cum defecerint ligna extinguetur ignis et susurrone subtracto iurgia conquiescunt ²¹ sicut carbones ad prunam et ligna ad ignem sic homo iracundus suscitat rixas ²² verba susurronis quasi simplicia et ipsa perveniunt ad intima ventris ²³ quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile sic labia tumentia cum pessimo corde sociata ²⁴ labiis suis intellegitur inimicus cum in corde tractaverit dolos ²⁵ quando submiserit vocem suam ne credideris ei quoniam septem nequitiae sunt in corde illius ²⁶ qui operit odium fraudulenter revelabitur malitia eius in concilio ²⁷ qui fodit foveam incidet in eam et qui volvit lapidem revertetur ad eum ²⁸ lingua fallax non amat veritatem et os lubricum operatur ruinas

⁷ quod cum nuntiatum esset Ioatham ivit et stetit in vertice montis Garizim elevataque voce clamavit et dixit audite me viri Sychem ita audiat vos Deus

²⁰ sin autem perverse egrediatur ignis ex eo et consumat habitatores Sychem et oppidum Mello egrediaturque ignis de viris Sychem et de oppido Mello et devoret Abimelech

⁵⁶ et reddidit Deus malum quod fecerat Abimelech contra patrem suum interfectis septuaginta fratribus suis ⁵⁷ Sycimitis quoque quod operati erant retributum est et venit super eos maledictio Ioatham filii Hierobbaal

¹⁷ numquid non messis tritici est hodie invocabo Dominum et dabit voces et pluvias et scietis et videbitis quia grande malum feceritis vobis in conspectu Domini petentes super vos regem ¹⁸ et clamavit Samuhel ad Dominum et dedit Dominus voces et pluviam in die illa

¹ post haec rex Asuerus exaltavit Aman filium Amadathi qui erat de stirpe Agag et posuit solium eius super omnes principes quos habebat ² cunctique servi regis qui in foribus palatii versabantur flectebant genu et adorabant Aman sic enim eis praeceperat imperator solus Mardocheus non flectebat genu neque adorabat eum ³ cui dixerunt regis pueri qui ad fores palatii praesidebant cur praeter ceteros non observas mandata regis ⁴ cumque hoc crebrius dicerent et ille nollet audire nuntiaverunt Aman scire cupientes utrum perseveraret in sententia dixerat enim eis se esse Iudaeum ⁵ quod cum audisset Aman et experimento probasset quod Mardocheus non sibi flecteret genu nec se adoraret iratus est valde ⁶ et pro nihilo duxit in unum Mardocheum mittere manus suas audierat enim quod esset gentis iudaeae magisque voluit omnem Iudaeorum qui erant in regno Asueri perdere nationem ⁷ mense primo cuius vocabulum est nisan anno duodecimo regni Asueri missa est sors in urnam quae hebraice dicitur phur coram Aman quo die et quo mense gens Iudaeorum deberet interfici et exivit mensis duodecimus qui vocatur adar ⁸ dixitque Aman regi Asuero est populus per omnes provincias regni tui dispersus et a se mutuo separatus novis utens legibus et caerimoniis insuper et regis scita contemnens et optime nosti quod non expediat regno tuo ut insolescat per licentiam ⁹ si tibi placet decerne ut pereat et decem milia talentorum adpendam arcariis gazae tuae ¹⁰ tulit ergo rex anulum quo utebatur de manu sua et dedit eum Aman filio Amadathi de progenie Agag hosti Iudaeorum ¹¹ dixitque ad eum argentum quod polliceris tuum sit de populo age quod tibi placet ¹² vocatique sunt scribae regis mense primo nisan tertiadecima die eius et scriptum est ut iusserat Aman ad omnes satrapas regis et iudices provinciarum diversarumque gentium ut quaeque gens legere poterat et audire pro varietate linguarum ex nomine regis Asueri et litterae ipsius signatae anulo ¹³ { missae sunt per cursores regis ad universas provincias ut occiderent atque delerent omnes Iudaeos a puero usque ad senem parvulos et mulieres uno die hoc est tertiodecimo mensis duodecimi qui vocatur adar et bona eorum diriperent} ¹⁴ summa autem epistularum haec fuit ut omnes provinciae scirent et pararent se ad praedictam diem ¹⁵ festinabant cursores qui missi erant explere regis imperium statimque in Susis pependit edictum rege et Aman celebrante convivium et cunctis qui in urbe erant flentibus

⁶ egressusque Athac ivit ad Mardocheum stantem in platea civitatis ante ostium palatii

⁹ regressus Athac nuntiavit Hester omnia quae Mardocheus dixerat

⁸ in circuitu impii ambulabunt cum exaltati fuerint vilissimi filiorum hominum

⁴ loquiturque veritatem in corde suo qui non est facilis in lingua sua neque fecit amico suo malum et obprobrium non sustinuit super vicino suo

¹ victori ab erudito David cum venisset Doec Idumeus et adnuntiasset Saul dicens ei venit David in domum Achimelech quid gloriaris in malitia potens misericordia Dei tota est die

⁷ non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens

¹⁰ non decent stultum deliciae nec servum dominari principibus

³ flagellum equo et camus asino et virga dorso inprudentium

⁸ sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii ita qui tribuit insipienti honorem

¹⁶ dux indigens prudentia multos opprimet per calumniam qui autem odit avaritiam longi fient dies eius

⁵ est malum quod vidi sub sole quasi per errorem egrediens a facie principis ⁶ positum stultum in dignitate sublimi et divites sedere deorsum ⁷ vidi servos in equis et principes ambulantes quasi servos super terram

⁸ quomodo maledicam cui non maledixit Deus qua ratione detester quem Dominus non detestatur

⁴ quia noluerunt vobis occurrere cum pane et aqua in via quando egressi estis de Aegypto et quia conduxerunt contra te Balaam filium Beor de Mesopotamiam Syriae ut malediceret tibi ⁵ et noluit Dominus Deus tuus audire Balaam vertitque maledictionem eius in benedictionem tuam eo quod diligeret te

²⁸ respondensque unus de populo ait iureiurando constrinxit pater tuus populum dicens maledictus qui comederit panem hodie defecerat autem populus ²⁹ dixitque Ionathan turbavit pater meus terram vidistis ipsi quia inluminati sunt oculi mei eo quod gustaverim paululum de melle isto

⁴³ et dixit Philistheus ad David numquid ego canis sum quod tu venis ad me cum baculo et maledixit Philistheus David in diis suis

¹² si forte respiciat Dominus adflictionem meam et reddat mihi bonum pro maledictione hac hodierna

² eo quod non occurrerint filiis Israhel cum pane et aqua et conduxerint adversum eum Balaam ad maledicendum ei et convertit Deus noster maledictionem in benedictionem

²⁸ maledicent illi et tu benedices restiterunt et confundentur servus autem tuus laetabitur

⁸ sicut avis transmigrans de nido suo sic vir qui relinquit locum suum

⁵ dixitque ad viros Soccoth date obsecro panes populo qui mecum est quia valde defecerunt ut possimus persequi Zebee et Salmana reges Madian ⁶ responderunt principes Soccoth forsitan palmae manuum Zebee et Salmana in manu tua sunt et idcirco postulas ut demus exercitui tuo panes ⁷ quibus ille ait cum ergo tradiderit Dominus Zebee et Salmana in manus meas conteram carnes vestras cum spinis tribulisque deserti

⁹ nolite fieri sicut equus et mulus quibus non est intellegentia in camo et freno maxillas eorum constringe qui non accedunt ad te

¹³ in labiis sapientis invenietur sapientia et virga in dorso eius qui indiget corde

¹⁰ plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum

²⁵ pestilente flagellato stultus sapientior erit sin autem corripueris sapientem intelleget disciplinam

²⁹ parata sunt derisoribus iudicia et mallei percutientes stultorum corporibus

²² si contuderis stultum in pila quasi tisanas feriente desuper pilo non auferetur ab eo stultitia eius

²¹ quid vultis in virga veniam ad vos an in caritate et spiritu mansuetudinis

⁶ et in promptu habentes ulcisci omnem inoboedientiam cum impleta fuerit vestra oboedientia

² praedixi et praedico ut praesens bis et nunc absens his qui ante peccaverunt et ceteris omnibus quoniam si venero iterum non parcam

¹ ecce autem in Ephraim orta seditio est nam transeuntes contra aquilonem dixerunt ad Iepthae quare vadens ad pugnam contra filios Ammon vocare nos noluisti ut pergeremus tecum igitur incendimus domum tuam ² quibus ille respondit disceptatio erat mihi et populo meo contra filios Ammon vehemens vocavique vos ut mihi praeberetis auxilium et facere noluistis ³ quod cernens posui in manibus meis animam meam transivique ad filios Ammon et tradidit eos Dominus in manus meas quid commerui ut adversum me consurgatis in proelium ⁴ vocatis itaque ad se cunctis viris Galaad pugnabat contra Ephraim percusseruntque viri Galaad Ephraim quia dixerat fugitivus est Galaad de Ephraim et habitat in medio Ephraim et Manasse ⁵ occupaveruntque Galaaditae vada Iordanis per quae Ephraim reversurus erat cumque venisset ad ea de Ephraim numero fugiens atque dixisset obsecro ut me transire permittas dicebant ei Galaaditae numquid Ephrateus es quo dicente non sum ⁶ interrogabant eum dic ergo sebboleth quod interpretatur spica qui respondebat tebboleth eadem littera spicam exprimere non valens statimque adprehensum iugulabant in ipso Iordanis transitu et ceciderunt in illo tempore de Ephraim quadraginta duo milia

⁴¹ itaque omnes viri Israhel concurrentes ad regem dixerunt ei quare te furati sunt fratres nostri viri Iuda et transduxerunt regem et domum eius Iordanem omnesque viros David cum eo ⁴² et respondit omnis vir Iuda ad viros Israhel quia propior mihi est rex cur irasceris super hac re numquid comedimus aliquid ex rege aut munera nobis data sunt ⁴³ et respondit vir Israhel ad viros Iuda et ait decem partibus maior ego sum apud regem magisque ad me pertinet David quam ad te cur mihi fecisti iniuriam et non mihi nuntiatum est priori ut reducerem regem meum durius autem responderunt viri Iuda viris Israhel

¹⁴ et locutus est eis secundum consilium iuvenum dicens pater meus adgravavit iugum vestrum ego autem addam iugo vestro pater meus cecidit vos flagellis et ego caedam scorpionibus

¹⁶ videns itaque populus quod noluisset eos audire rex respondit ei dicens quae nobis pars in David vel quae hereditas in filio Isai in tabernacula tua Israhel nunc vide domum tuam David et abiit Israhel in tabernacula sua

⁸ tunc misit Amasias nuntios ad Ioas filium Ioachaz filii Hieu regis Israhel dicens veni et videamus nos ⁹ remisitque Ioas rex Israhel ad Amasiam regem Iuda dicens carduus Libani misit ad cedrum quae est in Libano dicens da filiam tuam filio meo uxorem transieruntque bestiae saltus quae sunt in Libano et conculcaverunt carduum ¹⁰ percutiens invaluisti super Edom et sublevavit te cor tuum contentus esto gloria et sede in domo tua quare provocas malum ut cadas tu et Iuda tecum

¹⁴ qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit

⁵ responde stulto iuxta stultitiam suam ne sibi sapiens esse videatur

²¹ et siluerunt et non responderunt ei verbum mandaverat enim rex dicens ne respondeatis ei

²¹ in hoc enim vocati estis quia et Christus passus est pro vobis vobis relinquens exemplum ut sequamini vestigia eius ²² qui peccatum non fecit nec inventus est dolus in ore ipsius ²³ qui cum malediceretur non maledicebat cum pateretur non comminabatur tradebat autem iudicanti se iniuste

⁹ non reddentes malum pro malo vel maledictum pro maledicto sed e contrario benedicentes quia in hoc vocati estis ut benedictionem hereditate possideatis

⁹ cum Michahel archangelus cum diabolo disputans altercaretur de Mosi corpore non est ausus iudicium inferre blasphemiae sed dixit imperet tibi Dominus

²⁴ accessit autem Sedecias filius Chanaan et percussit Micheam in maxillam et dixit mene ergo dimisit spiritus Domini et locutus est tibi ²⁵ et ait Micheas visurus es in die illa quando ingredieris cubiculum intra cubiculum ut abscondaris ²⁶ et ait rex Israhel tollite Micheam et maneat apud Amon principem civitatis et apud Ioas filium Ammelech ²⁷ et dicite eis haec dicit rex mittite virum istum in carcerem et sustentate eum pane tribulationis et aqua angustiae donec revertar in pace ²⁸ dixitque Micheas si reversus fueris in pace non est locutus Dominus in me et ait audite populi omnes

⁷ ne sis sapiens apud temet ipsum time Dominum et recede a malo

⁴ ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam ne efficiaris ei similis

¹² vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus

¹¹ sapiens sibi videtur vir dives pauper autem prudens scrutabitur eum

²¹ vae qui sapientes estis in oculis vestris et coram vobismet ipsis prudentes

¹⁷ et interrogaverunt eum dicentes indica nobis quomodo scripsisti omnes sermones istos ex ore eius ¹⁸ dixit autem eis Baruch ex ore suo loquebatur quasi legens ad me omnes sermones istos et ego scribebam in volumine atramento

¹ tunc accesserunt ad eum ab Hierosolymis scribae et Pharisaei dicentes ² quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum non enim lavant manus suas cum panem manducant ³ ipse autem respondens ait illis quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram

¹ et accesserunt ad eum Pharisaei et Sadducaei temptantes et rogaverunt eum ut signum de caelo ostenderet eis ² at ille respondens ait eis facto vespere dicitis serenum erit rubicundum est enim caelum ³ et mane hodie tempestas rutilat enim triste caelum ⁴ faciem ergo caeli diiudicare nostis signa autem temporum non potestis generatio mala et adultera signum quaerit et signum non dabitur ei nisi signum Ionae et relictis illis abiit

²³ et cum venisset in templum accesserunt ad eum docentem principes sacerdotum et seniores populi dicentes in qua potestate haec facis et quis tibi dedit hanc potestatem ²⁴ respondens Iesus dixit illis interrogabo vos et ego unum sermonem quem si dixeritis mihi et ego vobis dicam in qua potestate haec facio ²⁵ baptismum Iohannis unde erat e caelo an ex hominibus at illi cogitabant inter se dicentes si dixerimus e caelo dicet nobis quare ergo non credidistis illi ²⁶ si autem dixerimus ex hominibus timemus turbam omnes enim habent Iohannem sicut prophetam ²⁷ et respondentes Iesu dixerunt nescimus ait illis et ipse nec ego dico vobis in qua potestate haec facio

¹⁵ tunc abeuntes Pharisaei consilium inierunt ut caperent eum in sermone ¹⁶ et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis dicentes magister scimus quia verax es et viam Dei in veritate doces et non est tibi cura de aliquo non enim respicis personam hominum ¹⁷ dic ergo nobis quid tibi videatur licet censum dare Caesari an non ¹⁸ cognita autem Iesus nequitia eorum ait quid me temptatis hypocritae ¹⁹ ostendite mihi nomisma census at illi obtulerunt ei denarium ²⁰ et ait illis Iesus cuius est imago haec et suprascriptio ²¹ dicunt ei Caesaris tunc ait illis reddite ergo quae sunt Caesaris Caesari et quae sunt Dei Deo ²² et audientes mirati sunt et relicto eo abierunt ²³ in illo die accesserunt ad eum Sadducaei qui dicunt non esse resurrectionem et interrogaverunt eum ²⁴ dicentes magister Moses dixit si quis mortuus fuerit non habens filium ut ducat frater eius uxorem illius et suscitet semen fratri suo ²⁵ erant autem apud nos septem fratres et primus uxore ducta defunctus est et non habens semen reliquit uxorem suam fratri suo ²⁶ similiter secundus et tertius usque ad septimum ²⁷ novissime autem omnium et mulier defuncta est ²⁸ in resurrectione ergo cuius erit de septem uxor omnes enim habuerunt eam ²⁹ respondens autem Iesus ait illis erratis nescientes scripturas neque virtutem Dei ³⁰ in resurrectione enim neque nubent neque nubentur sed sunt sicut angeli Dei in caelo ³¹ de resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis ³² ego sum Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Iacob non est Deus mortuorum sed viventium

¹³ ait autem quidam ei de turba magister dic fratri meo ut dividat mecum hereditatem ¹⁴ at ille dixit ei homo quis me constituit iudicem aut divisorem super vos ¹⁵ dixitque ad illos videte et cavete ab omni avaritia quia non in abundantia cuiusquam vita eius est ex his quae possidet ¹⁶ dixit autem similitudinem ad illos dicens hominis cuiusdam divitis uberes fructus ager adtulit ¹⁷ et cogitabat intra se dicens quid faciam quod non habeo quo congregem fructus meos ¹⁸ et dixit hoc faciam destruam horrea mea et maiora faciam et illuc congregabo omnia quae nata sunt mihi et bona mea ¹⁹ et dicam animae meae anima habes multa bona posita in annos plurimos requiesce comede bibe epulare ²⁰ dixit autem illi Deus stulte hac nocte animam tuam repetunt a te quae autem parasti cuius erunt ²¹ sic est qui sibi thesaurizat et non est in Deum dives

²³ ait autem illi quidam Domine si pauci sunt qui salvantur ipse autem dixit ad illos ²⁴ contendite intrare per angustam portam quia multi dico vobis quaerunt intrare et non poterunt ²⁵ cum autem intraverit pater familias et cluserit ostium et incipietis foris stare et pulsare ostium dicentes Domine aperi nobis et respondens dicet vobis nescio vos unde sitis ²⁶ tunc incipietis dicere manducavimus coram te et bibimus et in plateis nostris docuisti ²⁷ et dicet vobis nescio vos unde sitis discedite a me omnes operarii iniquitatis ²⁸ ibi erit fletus et stridor dentium cum videritis Abraham et Isaac et Iacob et omnes prophetas in regno Dei vos autem expelli foras ²⁹ et venient ab oriente et occidente et aquilone et austro et accumbent in regno Dei ³⁰ et ecce sunt novissimi qui erunt primi et sunt primi qui erunt novissimi

⁷ cum autem perseverarent interrogantes eum erexit se et dixit eis qui sine peccato est vestrum primus in illam lapidem mittat

²⁶ dixerunt ergo illi quid fecit tibi quomodo aperuit tibi oculos ²⁷ respondit eis dixi vobis iam et audistis quid iterum vultis audire numquid et vos vultis discipuli eius fieri ²⁸ maledixerunt ei et dixerunt tu discipulus illius es nos autem Mosi discipuli sumus ²⁹ nos scimus quia Mosi locutus est Deus hunc autem nescimus unde sit ³⁰ respondit ille homo et dixit eis in hoc enim mirabile est quia vos nescitis unde sit et aperuit meos oculos ³¹ scimus autem quia peccatores Deus non audit sed si quis Dei cultor est et voluntatem eius facit hunc exaudit ³² a saeculo non est auditum quia aperuit quis oculos caeci nati ³³ nisi esset hic a Deo non poterat facere quicquam

²⁵ nolo enim vos ignorare fratres mysterium hoc ut non sitis vobis ipsis sapientes quia caecitas ex parte contigit in Israhel donec plenitudo gentium intraret

¹⁶ id ipsum invicem sentientes non alta sapientes sed humilibus consentientes nolite esse prudentes apud vosmet ipsos

¹³ testimonium hoc verum est quam ob causam increpa illos dure ut sani sint in fide

³¹ alii vero qui fuerant cum eo dicebant nequaquam ad hunc populum valemus ascendere quia fortior nobis est

²⁶ sicut acetum dentibus et fumus oculis sic piger his qui miserunt eum

¹⁷ nuntius impii cadet in malum legatus fidelis sanitas

¹³ sicut frigus nivis in die messis ita legatus fidelis ei qui misit eum animam illius requiescere facit

¹⁶ impio autem dixit Deus quid tibi est cum narratione praeceptorum meorum et ut adsumas pactum meum in ore tuo ¹⁷ qui odisti disciplinam et proiecisti verba mea post te ¹⁸ si videbas furem consentiebas ei et cum adulteris erat pars tua ¹⁹ os tuum dimisisti ad malitiam et lingua tua concinnavit dolum ²⁰ sedens adversum fratrem tuum loquebaris et adversum filium matris tuae fabricabaris obprobrium ²¹ haec fecisti et tacui existimasti futurum me similem tui arguam te et proponam te ante oculos tuos

⁸ et timebunt omnes homines et adnuntiabunt opus Dei et opera eius intellegent

⁹ quomodo si spina nascatur in manu temulenti sic parabola in ore stultorum

⁴ aut quomodo dicis fratri tuo sine eiciam festucam de oculo tuo et ecce trabis est in oculo tuo ⁵ hypocrita eice primum trabem de oculo tuo et tunc videbis eicere festucam de oculo fratris tui

²³ et ait illis utique dicetis mihi hanc similitudinem medice cura te ipsum quanta audivimus facta in Capharnaum fac et hic in patria tua

¹ quomodo nix aestate et pluvia in messe sic indecens est stulto gloria

²² per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo

³⁵ et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam

³¹ si iustus in terra recipit quanto magis impius et peccator

⁶ qui reddet unicuique secundum opera eius

¹⁵ videns autem Pharao quod data esset requies ingravavit cor suum et non audivit eos sicut praeceperat Dominus

⁴⁵ tunc vadit et adsumit septem alios spiritus secum nequiores se et intrantes habitant ibi et fiunt novissima hominis illius peiora prioribus sic erit et generationi huic pessimae

²² contigit enim eis illud veri proverbii canis reversus ad suum vomitum et sus lota in volutabro luti

²⁹ vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles

¹⁶ sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias

²⁰ vidisti hominem velocem ad loquendum stulti magis speranda est quam illius correptio

³¹ quis ex duobus fecit voluntatem patris dicunt novissimus dicit illis Iesus amen dico vobis quia publicani et meretrices praecedunt vos in regno Dei

⁴⁴ et conversus ad mulierem dixit Simoni vides hanc mulierem intravi in domum tuam aquam pedibus meis non dedisti haec autem lacrimis rigavit pedes meos et capillis suis tersit

¹¹ Pharisaeus stans haec apud se orabat Deus gratias ago tibi quia non sum sicut ceteri hominum raptores iniusti adulteri vel ut etiam hic publicanus

¹⁸ nemo se seducat si quis videtur inter vos sapiens esse in hoc saeculo stultus fiat ut sit sapiens ¹⁹ sapientia enim huius mundi stultitia est apud Deum scriptum est enim conprehendam sapientes in astutia eorum

¹ notam autem facimus vobis fratres gratiam Dei quae data est in ecclesiis Macedoniae ² quod in multo experimento tribulationis abundantia gaudii ipsorum et altissima paupertas eorum abundavit in divitias simplicitatis eorum

¹⁷ quia dicis quod dives sum et locupletatus et nullius egeo et nescis quia tu es miser et miserabilis et pauper et caecus et nudus

¹⁹ iter pigrorum quasi sepes spinarum via iustorum absque offendiculo

¹⁵ pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet

¹³ dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum

⁹ usquequo piger dormis quando consurges ex somno tuo ¹⁰ paululum dormies paululum dormitabis paululum conseres manus ut dormias

²⁴ manus fortium dominabitur quae autem remissa est tributis serviet

²⁷ non inveniet fraudulentus lucrum et substantia hominis erit auri pretium

³³ parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas

¹² ut non segnes efficiamini verum imitatores eorum qui fide et patientia hereditabunt promissiones

²⁴ abscondit piger manum suam sub ascella nec ad os suum adplicat eam

¹⁵ via stulti recta in oculis eius qui autem sapiens est audit consilia

¹⁵ Dominum autem Christum sanctificate in cordibus vestris parati semper ad satisfactionem omni poscenti vos rationem de ea quae in vobis est spe

¹¹ semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum

⁶ labia stulti inmiscunt se rixis et os eius iurgia provocat

³ honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis

¹⁴ at ille dixit ei homo quis me constituit iudicem aut divisorem super vos

²³ stultas autem et sine disciplina quaestiones devita sciens quia generant lites ²⁴ servum autem Domini non oportet litigare sed mansuetum esse ad omnes docibilem patientem

²³ sed exasperaverunt eum et iurgati sunt invideruntque illi habentes iacula

²³ donec transfigat sagitta iecur eius velut si avis festinet ad laqueum et nescit quia de periculo animae illius agitur

¹⁸ iaculum et gladius et sagitta acuta homo qui loquitur contra proximum suum testimonium falsum

¹¹ ecce omnes vos accendentes ignem accincti flammis ambulate in lumine ignis vestri et in flammis quas succendistis de manu mea factum est hoc vobis in doloribus dormietis

²³ quasi per risum stultus operatur scelus sapientia autem est viro prudentia

⁹ stultis inludet peccatum inter iustos morabitur gratia

²¹ stultitia gaudium stulto et vir prudens dirigit gressus

⁴ aut turpitudo aut stultiloquium aut scurrilitas quae ad rem non pertinent sed magis gratiarum actio

¹³ percipientes mercedem iniustitiae voluptatem existimantes diei delicias coinquinationes et maculae deliciis affluentes in conviviis suis luxuriantes vobiscum

²⁸ homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes

¹⁰ eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae

²² verba susurronis quasi simplicia et ipsa perveniunt ad intima ventris

⁶ et lingua ignis est universitas iniquitatis lingua constituitur in membris nostris quae maculat totum corpus et inflammat rotam nativitatis nostrae inflammata a gehenna

¹ accidit quoque ut ibi esset vir Belial nomine Seba filius Bochri vir iemineus et cecinit bucina et ait non est nobis pars in David neque hereditas in filio Isai vir in tabernacula tua Israhel

² at Hieroboam filius Nabath cum adhuc esset in Aegypto profugus a facie regis Salomonis audita morte eius reversus est de Aegypto ³ miseruntque et vocaverunt eum venit ergo Hieroboam et omnis multitudo Israhel et locuti sunt ad Roboam dicentes

²⁰ factum est autem cum audisset omnis Israhel quod reversus esset Hieroboam miserunt et vocaverunt eum congregato coetu et constituerunt regem super omnem Israhel nec secutus est quisquam domum David praeter tribum Iuda solam

⁴ sagittae potentis acutae cum carbonibus iuniperorum

¹² odium suscitat rixas et universa delicta operit caritas

¹⁸ vir iracundus provocat rixas qui patiens est mitigat suscitatas

²² vir iracundus provocat rixas et qui ad indignandum facilis est erit ad peccata proclivior

³³ qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias

⁸ verba bilinguis quasi simplicia et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris

¹⁹ ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis

⁹ viri detractores fuerunt in te ad effundendum sanguinem et super montes comederunt in te scelus operati sunt in medio tui

⁹ dixit itaque Ioab ad Amasa salve mi frater et tenuit manu dextra mentum Amasae quasi osculans eum ¹⁰ porro Amasa non observavit gladium quem habebat Ioab qui percussit eum in latere et effudit intestina eius in terram nec secundum vulnus adposuit Ioab autem et Abisai frater eius persecuti sunt Seba filium Bochri

¹⁸ abscondunt odium labia mendacia qui profert contumeliam insipiens est

⁴ aufer robiginem de argento et egredietur vas purissimum

³¹ et veniunt ad te quasi si ingrediatur populus et sedent coram te populus meus et audiunt sermones tuos et non faciunt eos quia in canticum oris sui vertunt illos et avaritiam suam sequitur cor eorum

²⁷ vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae quia similes estis sepulchris dealbatis quae a foris parent hominibus speciosa intus vero plena sunt ossibus mortuorum et omni spurcitia

³⁹ et ait Dominus ad illum nunc vos Pharisaei quod de foris est calicis et catini mundatis quod autem intus est vestrum plenum est rapina et iniquitate

⁴⁷ adhuc eo loquente ecce turba et qui vocabatur Iudas unus de duodecim antecedebat eos et adpropinquavit Iesu ut oscularetur eum ⁴⁸ Iesus autem dixit ei Iuda osculo Filium hominis tradis

⁶ et si venerit ut visitet vana loquetur cor eius congregabit iniquitatem sibi et egrediens foras detrahet

¹ statera dolosa abominatio apud Dominum et pondus aequum voluntas eius

⁵ cogitationes iustorum iudicia et consilia impiorum fraudulentia

¹⁷ qui quod novit loquitur index iustitiae est qui autem mentitur testis est fraudulentus

²⁰ dolus in corde cogitantium mala qui autem ineunt pacis consilia sequitur eos gaudium

⁸ sapientia callidi est intellegere viam suam et inprudentia stultorum errans

² frustra loquuntur unusquisque proximo suo labium subdolum in corde et corde locuti sunt

³ ne trahas me cum impiis et cum operantibus iniquitatem qui loquuntur pacem cum amicis suis et est malum in corde eorum

¹⁶ sex sunt quae odit Dominus et septimum detestatur anima eius ¹⁷ oculos sublimes linguam mendacem manus effundentes innoxium sanguinem ¹⁸ cor machinans cogitationes pessimas pedes veloces ad currendum in malum ¹⁹ proferentem mendacia testem fallacem et eum qui seminat inter fratres discordias

² quis dabit me in solitudine diversorium viatorum et derelinquam populum meum et recedam ab eis quia omnes adulteri sunt coetus praevaricatorum ³ et extenderunt linguam suam quasi arcum mendacii et non veritatis confortati sunt in terra quia de malo ad malum egressi sunt et me non cognoverunt dicit Dominus ⁴ unusquisque se a proximo suo custodiat et in omni fratre suo non habeat fiduciam quia omnis frater subplantans subplantabit et omnis amicus fraudulenter incedet ⁵ et vir fratrem suum deridebit et veritatem non loquentur docuerunt enim linguam suam loqui mendacium ut inique agerent laboraverunt ⁶ habitatio tua in medio doli in dolo rennuerunt scire me dicit Dominus ⁷ propterea haec dicit Dominus exercituum ecce ego conflabo et probabo eos quid enim aliud faciam a facie filiae populi mei ⁸ sagitta vulnerans lingua eorum dolum locuta est in ore suo pacem cum amico suo loquitur et occulte ponit ei insidias

⁶ nam et fratres tui et domus patris tui etiam ipsi pugnaverunt adversum te et clamaverunt post te plena voce ne credas eis cum locuti fuerint tibi bona

⁵ nolite credere amico et nolite confidere in duce ab ea quae dormit in sinu tuo custodi claustra oris tui

²³ tunc si quis vobis dixerit ecce hic Christus aut illic nolite credere

⁸ dixitque Cain ad Abel fratrem suum egrediamur foras cumque essent in agro consurrexit Cain adversus Abel fratrem suum et interfecit eum

¹⁷ dixit autem Saul ad David ecce filia mea maior Merob ipsam dabo tibi uxorem tantummodo esto vir fortis et proeliare bella Domini Saul autem reputabat dicens non sit manus mea in eo sed sit super illum manus Philisthinorum

²¹ dixitque Saul dabo eam illi ut fiat ei in scandalum et sit super eum manus Philisthinorum dixit ergo Saul ad David in duabus rebus gener meus eris hodie

²⁷ cumque redisset Abner in Hebron seorsum abduxit eum Ioab ad medium portae ut loqueretur ei in dolo et percussit illum ibi in inguine et mortuus est in ultionem sanguinis Asahel fratris eius ²⁸ quod cum audisset David rem iam gestam ait mundus ego sum et regnum meum apud Dominum usque in sempiternum a sanguine Abner filii Ner ²⁹ et veniat super caput Ioab et super omnem domum patris eius nec deficiat de domo Ioab fluxum seminis sustinens et leprosus tenens fusum et cadens gladio et indigens pane ³⁰ igitur Ioab et Abisai frater eius interfecerunt Abner eo quod occidisset Asahel fratrem eorum in Gabaon in proelio

²² porro non est locutus Absalom ad Amnon nec malum nec bonum oderat enim Absalom Amnon eo quod violasset Thamar sororem suam ²³ factum est autem post tempus biennii ut tonderentur oves Absalom in Baalasor quae est iuxta Ephraim et vocavit Absalom omnes filios regis ²⁴ venitque ad regem et ait ad eum ecce tondentur oves servi tui veniat oro rex cum servis suis ad servum suum ²⁵ dixitque rex ad Absalom noli fili mi noli rogare ut veniamus omnes et gravemus te cum autem cogeret eum et noluisset ire benedixit ei ²⁶ et ait Absalom si non vis venire veniat obsecro nobiscum saltem Amnon frater meus dixitque ad eum rex non est necesse ut vadat tecum ²⁷ coegit itaque eum Absalom et dimisit cum eo Amnon et universos filios regis ²⁸ praeceperat autem Absalom pueris suis dicens observate cum temulentus fuerit Amnon vino et dixero vobis percutite eum et interficite nolite timere ego enim sum qui praecepi vobis roboramini et estote viri fortes

²¹ nitidius butyro os eius pugnat autem cor illius molliores sermones eius oleo cum sint lanceae ²² proice super Dominum caritatem tuam et ipse enutriet te non dabit in aeternum fluctuationem iusto ²³ tu autem Deus deduces eos in puteum interitus viri sanguinum et dolosi non dimidiabunt dies suos ego autem fiduciam habeo tui

¹⁰ suspensus est itaque Aman in patibulo quod paraverat Mardocheo et regis ira quievit

¹⁵ lacum aperuit et effodit eum et incidet in interitum quem operatus est ¹⁶ revertetur dolor suus in caput eius et super verticem eius iniquitas sua descendet

¹⁵ exultabo in salutari tuo demersae sunt gentes in interitu quem fecerunt in rete quod absconderant captus est pes eorum

² in superbia impii ardet pauper capiantur in sceleribus quae cogitaverunt

⁶ paratum cor meum Deus paratum cor meum cantabo et psallam

¹⁰ qui decipit iustos in via mala in interitu suo corruet et simplices possidebunt bona

⁸ qui fodit foveam incidet in eam et qui dissipat sepem mordebit eum coluber

²⁴ ut custodiant te a muliere mala et a blanda lingua extraneae

⁵ ut custodiat te a muliere extranea et ab aliena quae verba sua dulcia facit

²¹ inretivit eum multis sermonibus et blanditiis labiorum protraxit illum ²² statim eam sequitur quasi bos ductus ad victimam et quasi agnus lasciviens et ignorans quod ad vincula stultus trahatur ²³ donec transfigat sagitta iecur eius velut si avis festinet ad laqueum et nescit quia de periculo animae illius agitur

⁵ homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus eius

²⁰ et observantes miserunt insidiatores qui se iustos simularent ut caperent eum in sermone et traderent illum principatui et potestati praesidis ²¹ et interrogaverunt illum dicentes magister scimus quia recte dicis et doces et non accipis personam sed in veritate viam Dei doces

⁴⁰ nunc autem quaeritis me interficere hominem qui veritatem vobis locutus sum quam audivi a Deo hoc Abraham non fecit

⁴⁴ vos ex patre diabolo estis et desideria patris vestri vultis facere ille homicida erat ab initio et in veritate non stetit quia non est veritas in eo cum loquitur mendacium ex propriis loquitur quia mendax est et pater eius ⁴⁵ ego autem quia veritatem dico non creditis mihi ⁴⁶ quis ex vobis arguit me de peccato si veritatem dico quare vos non creditis mihi ⁴⁷ qui est ex Deo verba Dei audit propterea vos non auditis quia ex Deo non estis ⁴⁸ responderunt igitur Iudaei et dixerunt ei nonne bene dicimus nos quia Samaritanus es tu et daemonium habes ⁴⁹ respondit Iesus ego daemonium non habeo sed honorifico Patrem meum et vos inhonoratis me

³² respondit eis Iesus multa opera bona ostendi vobis ex Patre meo propter quod eorum opus me lapidatis ³³ responderunt ei Iudaei de bono opere non lapidamus te sed de blasphemia et quia tu homo cum sis facis te ipsum Deum

²² si non venissem et locutus fuissem eis peccatum non haberent nunc autem excusationem non habent de peccato suo ²³ qui me odit et Patrem meum odit ²⁴ si opera non fecissem in eis quae nemo alius fecit peccatum non haberent nunc autem et viderunt et oderunt et me et Patrem meum