Luke 3 Cross References - Vulgate

¹ anno autem quintodecimo imperii Tiberii Caesaris procurante Pontio Pilato Iudaeam tetrarcha autem Galilaeae Herode Philippo autem fratre eius tetrarcha Itureae et Trachonitidis regionis et Lysania Abilinae tetrarcha ² sub principibus sacerdotum Anna et Caiapha factum est verbum Dei super Iohannem Zacchariae filium in deserto ³ et venit in omnem regionem Iordanis praedicans baptismum paenitentiae in remissionem peccatorum ⁴ sicut scriptum est in libro sermonum Esaiae prophetae vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius ⁵ omnis vallis implebitur et omnis mons et collis humiliabitur et erunt prava in directa et aspera in vias planas ⁶ et videbit omnis caro salutare Dei ⁷ dicebat ergo ad turbas quae exiebant ut baptizarentur ab ipso genimina viperarum quis ostendit vobis fugere a ventura ira ⁸ facite ergo fructus dignos paenitentiae et ne coeperitis dicere patrem habemus Abraham dico enim vobis quia potest Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae ⁹ iam enim securis ad radicem arborum posita est omnis ergo arbor non faciens fructum exciditur et in ignem mittitur ¹⁰ et interrogabant eum turbae dicentes quid ergo faciemus ¹¹ respondens autem dicebat illis qui habet duas tunicas det non habenti et qui habet escas similiter faciat ¹² venerunt autem et publicani ut baptizarentur et dixerunt ad illum magister quid faciemus ¹³ at ille dixit ad eos nihil amplius quam quod constitutum est vobis faciatis ¹⁴ interrogabant autem eum et milites dicentes quid faciemus et nos et ait illis neminem concutiatis neque calumniam faciatis et contenti estote stipendiis vestris ¹⁵ existimante autem populo et cogitantibus omnibus in cordibus suis de Iohanne ne forte ipse esset Christus ¹⁶ respondit Iohannes dicens omnibus ego quidem aqua baptizo vos venit autem fortior me cuius non sum dignus solvere corrigiam calciamentorum eius ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto et igni ¹⁷ cuius ventilabrum in manu eius et purgabit aream suam et congregabit triticum in horreum suum paleas autem conburet igni inextinguibili ¹⁸ multa quidem et alia exhortans evangelizabat populum ¹⁹ Herodes autem tetrarcha cum corriperetur ab illo de Herodiade uxore fratris sui et de omnibus malis quae fecit Herodes ²⁰ adiecit et hoc supra omnia et inclusit Iohannem in carcere ²¹ factum est autem cum baptizaretur omnis populus et Iesu baptizato et orante apertum est caelum ²² et descendit Spiritus Sanctus corporali specie sicut columba in ipsum et vox de caelo facta est tu es Filius meus dilectus in te conplacuit mihi ²³ et ipse Iesus erat incipiens quasi annorum triginta ut putabatur filius Ioseph qui fuit Heli ²⁴ qui fuit Matthat qui fuit Levi qui fuit Melchi qui fuit Iannae qui fuit Ioseph ²⁵ qui fuit Matthathiae qui fuit Amos qui fuit Naum qui fuit Esli qui fuit Naggae ²⁶ qui fuit Maath qui fuit Matthathiae qui fuit Semei qui fuit Iosech qui fuit Ioda ²⁷ qui fuit Iohanna qui fuit Resa qui fuit Zorobabel qui fuit Salathihel qui fuit Neri ²⁸ qui fuit Melchi qui fuit Addi qui fuit Cosam qui fuit Helmadam qui fuit Her ²⁹ qui fuit Iesu qui fuit Eliezer qui fuit Iorim qui fuit Matthat qui fuit Levi ³⁰ qui fuit Symeon qui fuit Iuda qui fuit Ioseph qui fuit Iona qui fuit Eliachim ³¹ qui fuit Melea qui fuit Menna qui fuit Matthata qui fuit Nathan qui fuit David ³² qui fuit Iesse qui fuit Obed qui fuit Booz qui fuit Salmon qui fuit Naasson ³³ qui fuit Aminadab qui fuit Aram qui fuit Esrom qui fuit Phares qui fuit Iudae ³⁴ qui fuit Iacob qui fuit Isaac qui fuit Abraham qui fuit Thare qui fuit Nachor ³⁵ qui fuit Seruch qui fuit Ragau qui fuit Phalec qui fuit Eber qui fuit Sale ³⁶ qui fuit Cainan qui fuit Arfaxat qui fuit Sem qui fuit Noe qui fuit Lamech ³⁷ qui fuit Mathusalae qui fuit Enoch qui fuit Iared qui fuit Malelehel qui fuit Cainan ³⁸ qui fuit Enos qui fuit Seth qui fuit Adam qui fuit Dei

¹⁰ non auferetur sceptrum de Iuda et dux de femoribus eius donec veniat qui mittendus est et ipse erit expectatio gentium

¹ in illo tempore audiit Herodes tetrarcha famam Iesu

³ Herodes enim tenuit Iohannem et alligavit eum et posuit in carcere propter Herodiadem uxorem fratris sui

² et vinctum adduxerunt eum et tradiderunt Pontio Pilato praesidi

¹⁷ ipse enim Herodes misit ac tenuit Iohannem et vinxit eum in carcere propter Herodiadem uxorem Philippi fratris sui quia duxerat eam

¹ factum est autem in diebus illis exiit edictum a Caesare Augusto ut describeretur universus orbis

¹⁹ Herodes autem tetrarcha cum corriperetur ab illo de Herodiade uxore fratris sui et de omnibus malis quae fecit Herodes

⁷ audivit autem Herodes tetrarcha omnia quae fiebant ab eo et haesitabat eo quod diceretur

¹ et surgens omnis multitudo eorum duxerunt illum ad Pilatum ² coeperunt autem accusare illum dicentes hunc invenimus subvertentem gentem nostram et prohibentem tributa dari Caesari et dicentem se Christum regem esse ³ Pilatus autem interrogavit eum dicens tu es rex Iudaeorum at ille respondens ait tu dicis ⁴ ait autem Pilatus ad principes sacerdotum et turbas nihil invenio causae in hoc homine

⁶ Pilatus autem audiens Galilaeam interrogavit si homo Galilaeus esset ⁷ et ut cognovit quod de Herodis potestate esset remisit eum ad Herodem qui et ipse Hierosolymis erat illis diebus ⁸ Herodes autem viso Iesu gavisus est valde erat enim cupiens ex multo tempore videre eum eo quod audiret multa de illo et sperabat signum aliquod videre ab eo fieri ⁹ interrogabat autem illum multis sermonibus at ipse nihil illi respondebat ¹⁰ stabant etiam principes sacerdotum et scribae constanter accusantes eum ¹¹ sprevit autem illum Herodes cum exercitu suo et inlusit indutum veste alba et remisit ad Pilatum

²⁴ et Pilatus adiudicavit fieri petitionem eorum

²⁷ convenerunt enim vere in civitate ista adversus sanctum puerum tuum Iesum quem unxisti Herodes et Pontius Pilatus cum gentibus et populis Israhel

²⁶ scribens epistulam continentem haec Claudius Lysias optimo praesidi Felici salutem

²⁷ biennio autem expleto accepit successorem Felix Porcium Festum volens autem gratiam praestare Iudaeis Felix reliquit Paulum vinctum

³⁰ et exsurrexit rex et praeses et Bernice et qui adsidebant eis

³ vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite in solitudine semitas Dei nostri

² quod factum est verbum Domini ad eum in diebus Iosiae filii Amon regis Iuda in tertiodecimo anno regni eius

¹ et factum est verbum Domini ad me dicens

³ factum est verbum Domini ad Hiezecihel filium Buzi sacerdotem in terra Chaldeorum secus flumen Chobar et facta est super eum ibi manus Domini

¹ verbum Domini quod factum est ad Osee filium Beeri in diebus Oziae Ioatham Ahaz Ezechiae regum Iuda et in diebus Hieroboam filii Ioas regis Israhel ² principium loquendi Dominum in Osee et dixit Dominus ad Osee vade sume tibi uxorem fornicationum et filios fornicationum quia fornicans fornicabitur terra a Domino

¹ et factum est verbum Domini ad Ionam filium Amathi dicens

¹ verbum Domini quod factum est ad Micham Morasthiten in diebus Ioatham Ahaz Ezechiae regum Iuda quod vidit super Samariam et Hierusalem

¹ verbum Domini quod factum est ad Sofoniam filium Chusi filium Godoliae filii Amariae filii Ezechiae in diebus Iosiae filii Amon regis Iuda

¹ in diebus autem illis venit Iohannes Baptista praedicans in deserto Iudaeae ² et dicens paenitentiam agite adpropinquavit enim regnum caelorum ³ hic est enim qui dictus est per Esaiam prophetam dicentem vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius ⁴ ipse autem Iohannes habebat vestimentum de pilis camelorum et zonam pelliciam circa lumbos suos esca autem eius erat lucustae et mel silvestre ⁵ tunc exiebat ad eum Hierosolyma et omnis Iudaea et omnis regio circa Iordanen ⁶ et baptizabantur in Iordane ab eo confitentes peccata sua ⁷ videns autem multos Pharisaeorum et Sadducaeorum venientes ad baptismum suum dixit eis progenies viperarum quis demonstravit vobis fugere a futura ira ⁸ facite ergo fructum dignum paenitentiae ⁹ et ne velitis dicere intra vos patrem habemus Abraham dico enim vobis quoniam potest Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae ¹⁰ iam enim securis ad radicem arborum posita est omnis ergo arbor quae non facit fructum bonum exciditur et in ignem mittitur

⁷ illis autem abeuntibus coepit Iesus dicere ad turbas de Iohanne quid existis in desertum videre harundinem vento agitatam

³ tunc congregati sunt principes sacerdotum et seniores populi in atrium principis sacerdotum qui dicebatur Caiaphas

³ vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius ⁴ fuit Iohannes in deserto baptizans et praedicans baptismum paenitentiae in remissionem peccatorum ⁵ et egrediebatur ad illum omnis Iudaeae regio et Hierosolymitae universi et baptizabantur ab illo in Iordane flumine confitentes peccata sua

⁵⁹ et factum est in die octavo venerunt circumcidere puerum et vocabant eum nomine patris eius Zacchariam ⁶⁰ et respondens mater eius dixit nequaquam sed vocabitur Iohannes ⁶¹ et dixerunt ad illam quia nemo est in cognatione tua qui vocetur hoc nomine ⁶² innuebant autem patri eius quem vellet vocari eum ⁶³ et postulans pugillarem scripsit dicens Iohannes est nomen eius et mirati sunt universi

⁸⁰ puer autem crescebat et confortabatur spiritu et erat in deserto usque in diem ostensionis suae ad Israhel

³ et venit in omnem regionem Iordanis praedicans baptismum paenitentiae in remissionem peccatorum ⁴ sicut scriptum est in libro sermonum Esaiae prophetae vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius ⁵ omnis vallis implebitur et omnis mons et collis humiliabitur et erunt prava in directa et aspera in vias planas ⁶ et videbit omnis caro salutare Dei ⁷ dicebat ergo ad turbas quae exiebant ut baptizarentur ab ipso genimina viperarum quis ostendit vobis fugere a ventura ira ⁸ facite ergo fructus dignos paenitentiae et ne coeperitis dicere patrem habemus Abraham dico enim vobis quia potest Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae ⁹ iam enim securis ad radicem arborum posita est omnis ergo arbor non faciens fructum exciditur et in ignem mittitur ¹⁰ et interrogabant eum turbae dicentes quid ergo faciemus ¹¹ respondens autem dicebat illis qui habet duas tunicas det non habenti et qui habet escas similiter faciat ¹² venerunt autem et publicani ut baptizarentur et dixerunt ad illum magister quid faciemus ¹³ at ille dixit ad eos nihil amplius quam quod constitutum est vobis faciatis ¹⁴ interrogabant autem eum et milites dicentes quid faciemus et nos et ait illis neminem concutiatis neque calumniam faciatis et contenti estote stipendiis vestris ¹⁵ existimante autem populo et cogitantibus omnibus in cordibus suis de Iohanne ne forte ipse esset Christus ¹⁶ respondit Iohannes dicens omnibus ego quidem aqua baptizo vos venit autem fortior me cuius non sum dignus solvere corrigiam calciamentorum eius ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto et igni ¹⁷ cuius ventilabrum in manu eius et purgabit aream suam et congregabit triticum in horreum suum paleas autem conburet igni inextinguibili

²³ ait ego vox clamantis in deserto dirigite viam Domini sicut dixit Esaias propheta

⁴⁹ unus autem ex ipsis Caiaphas cum esset pontifex anni illius dixit eis vos nescitis quicquam ⁵⁰ nec cogitatis quia expedit nobis ut unus moriatur homo pro populo et non tota gens pereat ⁵¹ hoc autem a semet ipso non dixit sed cum esset pontifex anni illius prophetavit quia Iesus moriturus erat pro gente

¹³ et adduxerunt eum ad Annam primum erat enim socer Caiaphae qui erat pontifex anni illius ¹⁴ erat autem Caiaphas qui consilium dederat Iudaeis quia expedit unum hominem mori pro populo

²⁴ et misit eum Annas ligatum ad Caiaphan pontificem

⁶ et Annas princeps sacerdotum et Caiphas et Iohannes et Alexander et quotquot erant de genere sacerdotali

⁵ tunc exiebat ad eum Hierosolyma et omnis Iudaea et omnis regio circa Iordanen ⁶ et baptizabantur in Iordane ab eo confitentes peccata sua

¹¹ ego quidem vos baptizo in aqua in paenitentiam qui autem post me venturus est fortior me est cuius non sum dignus calciamenta portare ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto et igni

⁷⁷ ad dandam scientiam salutis plebi eius in remissionem peccatorum eorum

²⁸ haec in Bethania facta sunt trans Iordanen ubi erat Iohannes baptizans

³¹ et ego nesciebam eum sed ut manifestaretur Israhel propterea veni ego in aqua baptizans ³² et testimonium perhibuit Iohannes dicens quia vidi Spiritum descendentem quasi columbam de caelo et mansit super eum ³³ et ego nesciebam eum sed qui misit me baptizare in aqua ille mihi dixit super quem videris Spiritum descendentem et manentem super eum hic est qui baptizat in Spiritu Sancto

²⁶ et venerunt ad Iohannem et dixerunt ei rabbi qui erat tecum trans Iordanen cui tu testimonium perhibuisti ecce hic baptizat et omnes veniunt ad eum

²⁴ praedicante Iohanne ante faciem adventus eius baptismum paenitentiae omni populo Israhel

⁴ dixit autem Paulus Iohannes baptizavit baptisma paenitentiae populum dicens in eum qui venturus esset post ipsum ut crederent hoc est in Iesum

¹⁶ et nunc quid moraris exsurge baptizare et ablue peccata tua invocato nomine ipsius

³ vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite in solitudine semitas Dei nostri ⁴ omnis vallis exaltabitur et omnis mons et collis humiliabitur et erunt prava in directa et aspera in vias planas ⁵ et revelabitur gloria Domini et videbit omnis caro pariter quod os Domini locutum est

¹⁴ et dicam viam facite praebete iter declinate de semita auferte offendicula de via populi mei

¹⁰ transite transite per portas praeparate viam populo planum facite iter et eligite lapides elevate signum ad populos

⁶ et convertet cor patrum ad filios et cor filiorum ad patres eorum ne forte veniam et percutiam terram anathemate

³ hic est enim qui dictus est per Esaiam prophetam dicentem vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius

³ vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas eius

¹⁶ et multos filiorum Israhel convertet ad Dominum Deum ipsorum ¹⁷ et ipse praecedet ante illum in spiritu et virtute Heliae ut convertat corda patrum in filios et incredibiles ad prudentiam iustorum parare Domino plebem perfectam

⁷⁶ et tu puer propheta Altissimi vocaberis praeibis enim ante faciem Domini parare vias eius ⁷⁷ ad dandam scientiam salutis plebi eius in remissionem peccatorum eorum ⁷⁸ per viscera misericordiae Dei nostri in quibus visitavit nos oriens ex alto ⁷⁹ inluminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent ad dirigendos pedes nostros in viam pacis

⁷ hic venit in testimonium ut testimonium perhiberet de lumine ut omnes crederent per illum

²⁶ respondit eis Iohannes dicens ego baptizo in aqua medius autem vestrum stetit quem vos non scitis ²⁷ ipse est qui post me venturus est qui ante me factus est cuius ego non sum dignus ut solvam eius corrigiam calciamenti ²⁸ haec in Bethania facta sunt trans Iordanen ubi erat Iohannes baptizans ²⁹ altera die videt Iohannes Iesum venientem ad se et ait ecce agnus Dei qui tollit peccatum mundi ³⁰ hic est de quo dixi post me venit vir qui ante me factus est quia prior me erat ³¹ et ego nesciebam eum sed ut manifestaretur Israhel propterea veni ego in aqua baptizans ³² et testimonium perhibuit Iohannes dicens quia vidi Spiritum descendentem quasi columbam de caelo et mansit super eum ³³ et ego nesciebam eum sed qui misit me baptizare in aqua ille mihi dixit super quem videris Spiritum descendentem et manentem super eum hic est qui baptizat in Spiritu Sancto ³⁴ et ego vidi et testimonium perhibui quia hic est Filius Dei ³⁵ altera die iterum stabat Iohannes et ex discipulis eius duo ³⁶ et respiciens Iesum ambulantem dicit ecce agnus Dei

²⁸ ipsi vos mihi testimonium perhibetis quod dixerim ego non sum Christus sed quia missus sum ante illum ²⁹ qui habet sponsam sponsus est amicus autem sponsi qui stat et audit eum gaudio gaudet propter vocem sponsi hoc ergo gaudium meum impletum est ³⁰ illum oportet crescere me autem minui ³¹ qui desursum venit supra omnes est qui est de terra de terra est et de terra loquitur qui de caelo venit supra omnes est ³² et quod vidit et audivit hoc testatur et testimonium eius nemo accipit ³³ qui accipit eius testimonium signavit quia Deus verax est ³⁴ quem enim misit Deus verba Dei loquitur non enim ad mensuram dat Deus Spiritum ³⁵ Pater diligit Filium et omnia dedit in manu eius ³⁶ qui credit in Filium habet vitam aeternam qui autem incredulus est Filio non videbit vitam sed ira Dei manet super eum

¹¹ oculi sublimis hominis humiliati sunt et incurvabitur altitudo virorum exaltabitur autem Dominus solus in die illa ¹² quia dies Domini exercituum super omnem superbum et excelsum et super omnem arrogantem et humiliabitur ¹³ et super omnes cedros Libani sublimes et erectas et super omnes quercus Basan ¹⁴ et super omnes montes excelsos et super omnes colles elevatos ¹⁵ et super omnem turrem excelsam et super omnem murum munitum ¹⁶ et super omnes naves Tharsis et super omne quod visu pulchrum est ¹⁷ et incurvabitur sublimitas hominum et humiliabitur altitudo virorum et elevabitur Dominus solus in die illa

⁶ tunc saliet sicut cervus claudus et aperta erit lingua mutorum quia scissae sunt in deserto aquae et torrentes in solitudine ⁷ et quae erat arida in stagnum et sitiens in fontes aquarum in cubilibus in quibus prius dracones habitabant orietur viror calami et iunci ⁸ et erit ibi semita et via et via sancta vocabitur non transibit per eam pollutus et haec erit nobis directa via ita ut stulti non errent per eam

⁴ omnis vallis exaltabitur et omnis mons et collis humiliabitur et erunt prava in directa et aspera in vias planas

¹⁶ et ducam caecos in via quam nesciunt in semitis quas ignoraverunt ambulare eos faciam ponam tenebras coram eis in lucem et prava in recta haec verba feci eis et non dereliqui eos

² ego ante te ibo et gloriosos terrae humiliabo portas aereas conteram et vectes ferreos confringam

¹¹ et ponam omnes montes meos in viam et semitae meae exaltabuntur

¹ spiritus Domini super me eo quod unxerit Dominus me ad adnuntiandum mansuetis misit me ut mederer contritis corde et praedicarem captivis indulgentiam et clausis apertionem ² ut praedicarem annum placabilem Domini et diem ultionis Deo nostro ut consolarer omnes lugentes ³ ut ponerem lugentibus Sion et darem eis coronam pro cinere oleum gaudii pro luctu pallium laudis pro spiritu maeroris et vocabuntur in ea fortes iustitiae plantatio Domini ad glorificandum

²⁴ et scient omnia ligna regionis quia ego Dominus humiliavi lignum sublime et exaltavi lignum humile et siccavi lignum viride et frondere feci lignum aridum ego Dominus locutus sum et feci

⁵¹ fecit potentiam in brachio suo dispersit superbos mente cordis sui ⁵² deposuit potentes de sede et exaltavit humiles ⁵³ esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes

¹² propter quod remissas manus et soluta genua erigite ¹³ et gressus rectos facite pedibus vestris ut non claudicans erret magis autem sanetur

⁹ glorietur autem frater humilis in exaltatione sua

² notum fecit Dominus salutare suum in conspectu gentium revelavit iustitiam suam ³ recordatus est misericordiae suae et veritatis suae domui Iacob viderunt omnes fines terrae salutare Dei nostri

⁵ et revelabitur gloria Domini et videbit omnis caro pariter quod os Domini locutum est

⁶ et dixit parum est ut sis mihi servus ad suscitandas tribus Iacob et feces Israhel convertendas dedi te in lucem gentium ut sis salus mea usque ad extremum terrae

¹⁰ paravit Dominus brachium sanctum suum in oculis omnium gentium et videbunt omnes fines terrae salutare Dei nostri

¹⁵ et dixit eis euntes in mundum universum praedicate evangelium omni creaturae

¹⁰ et dixit illis angelus nolite timere ecce enim evangelizo vobis gaudium magnum quod erit omni populo ¹¹ quia natus est vobis hodie salvator qui est Christus Dominus in civitate David

³⁰ quia viderunt oculi mei salutare tuum ³¹ quod parasti ante faciem omnium populorum ³² lumen ad revelationem gentium et gloriam plebis tuae Israhel

¹² non enim est distinctio Iudaei et Graeci nam idem Dominus omnium dives in omnes qui invocant illum

¹⁸ sed dico numquid non audierunt et quidem in omnem terram exiit sonus eorum et in fines orbis terrae verba eorum

¹⁵ inimicitias ponam inter te et mulierem et semen tuum et semen illius ipsa conteret caput tuum et tu insidiaberis calcaneo eius

⁴ ut non audiat vocem murmurantium nec incantatoris incantationes callidas ⁵ Deus excute dentes eorum ex ore eorum molares leonum confringe Domine

⁵ ova aspidum ruperunt et telas araneae texuerunt qui comederit de ovis eorum morietur et quod confotum est erumpet in regulum

³⁴ progenies viperarum quomodo potestis bona loqui cum sitis mali ex abundantia enim cordis os loquitur

³³ serpentes genimina viperarum quomodo fugietis a iudicio gehennae

⁴⁴ vos ex patre diabolo estis et desideria patris vestri vultis facere ille homicida erat ab initio et in veritate non stetit quia non est veritas in eo cum loquitur mendacium ex propriis loquitur quia mendax est et pater eius

¹⁰ dixit o plene omni dolo et omni fallacia fili diaboli inimice omnis iustitiae non desinis subvertere vias Domini rectas

¹⁰ et expectare Filium eius de caelis quem suscitavit ex mortuis Iesum qui eripuit nos ab ira ventura

¹⁸ ut per duas res inmobiles quibus inpossibile est mentiri Deum fortissimum solacium habeamus qui confugimus ad tenendam propositam spem

⁸ qui facit peccatum ex diabolo est quoniam ab initio diabolus peccat in hoc apparuit Filius Dei ut dissolvat opera diaboli

³ et praecipe eis ut tollant de medio Iordanis alveo ubi steterunt sacerdotum pedes duodecim durissimos lapides quos ponetis in loco castrorum ubi fixeritis hac nocte tentoria ⁴ vocavitque Iosue duodecim viros quos elegerat de filiis Israhel singulos de tribubus singulis ⁵ et ait ad eos ite ante arcam Domini Dei vestri ad Iordanis medium et portate singuli singulos lapides in umeris vestris iuxta numerum filiorum Israhel ⁶ ut sit signum inter vos et quando interrogaverint vos filii vestri cras dicentes quid sibi volunt isti lapides ⁷ respondebitis eis defecerunt aquae Iordanis ante arcam foederis Domini cum transiret eum idcirco positi sunt lapides isti in monumentum filiorum Israhel usque in aeternum ⁸ fecerunt ergo filii Israhel sicut eis praecepit Iosue portantes de medio Iordanis alveo duodecim lapides ut ei Dominus imperarat iuxta numerum filiorum Israhel usque ad locum in quo castrametati sunt ibique posuerunt eos

¹⁶ lavamini mundi estote auferte malum cogitationum vestrarum ab oculis meis quiescite agere perverse ¹⁷ discite benefacere quaerite iudicium subvenite oppresso iudicate pupillo defendite viduam ¹⁸ et venite et arguite me dicit Dominus si fuerint peccata vestra ut coccinum quasi nix dealbabuntur et si fuerint rubra quasi vermiculus velut lana erunt

¹ audite hoc domus Iacob qui vocamini nomine Israhel et de aquis Iuda existis qui iuratis in nomine Domini et Dei Israhel recordamini non in veritate neque in iustitia ² de civitate enim sancta vocati sunt et super Deum Israhel constabiliti sunt Dominus exercituum nomen eius

⁴ nolite confidere in verbis mendacii dicentes templum Domini templum Domini templum Domini est ⁵ quoniam si bene direxeritis vias vestras et studia vestra si feceritis iudicium inter virum et proximum eius ⁶ advenae et pupillo et viduae non feceritis calumniam nec sanguinem innocentem effuderitis in loco hoc et post deos alienos non ambulaveritis in malum vobismet ipsis ⁷ habitabo vobiscum in loco isto in terra quam dedi patribus vestris a saeculo usque in saeculum ⁸ ecce vos confiditis vobis in sermonibus mendacii qui non proderunt vobis ⁹ furari occidere adulterare iurare mendaciter libare Baali et ire post deos alienos quos ignoratis ¹⁰ et venistis et stetistis coram me in domo hac in qua invocatum est nomen meum et dixistis liberati sumus eo quod fecerimus omnes abominationes istas

²⁷ et cum averterit se impius ab impietate sua quam operatus est et fecerit iudicium et iustitiam ipse animam suam vivificabit ²⁸ considerans enim et avertens se ab omnibus iniquitatibus suis quas operatus est vita vivet et non morietur ²⁹ et dicunt filii Israhel non est aequa via Domini numquid viae meae non sunt aequae domus Israhel et non magis viae vestrae pravae ³⁰ idcirco unumquemque iuxta vias suas iudicabo domus Israhel ait Dominus Deus convertimini et agite paenitentiam ab omnibus iniquitatibus vestris et non erit vobis in ruinam iniquitas ³¹ proicite a vobis omnes praevaricationes vestras in quibus praevaricati estis et facite vobis cor novum et spiritum novum et quare moriemini domus Israhel

¹¹ dico autem vobis quod multi ab oriente et occidente venient et recumbent cum Abraham et Isaac et Iacob in regno caelorum ¹² filii autem regni eicientur in tenebras exteriores ibi erit fletus et stridor dentium

⁴³ ideo dico vobis quia auferetur a vobis regnum Dei et dabitur genti facienti fructus eius

²⁸ ibi erit fletus et stridor dentium cum videritis Abraham et Isaac et Iacob et omnes prophetas in regno Dei vos autem expelli foras ²⁹ et venient ab oriente et occidente et aquilone et austro et accumbent in regno Dei

²³ elevans oculos suos cum esset in tormentis videbat Abraham a longe et Lazarum in sinu eius ²⁴ et ipse clamans dixit pater Abraham miserere mei et mitte Lazarum ut intinguat extremum digiti sui in aqua ut refrigeret linguam meam quia crucior in hac flamma ²⁵ et dixit illi Abraham fili recordare quia recepisti bona in vita tua et Lazarus similiter mala nunc autem hic consolatur tu vero cruciaris ²⁶ et in his omnibus inter nos et vos chasma magnum firmatum est ut hii qui volunt hinc transire ad vos non possint neque inde huc transmeare ²⁷ et ait rogo ergo te pater ut mittas eum in domum patris mei ²⁸ habeo enim quinque fratres ut testetur illis ne et ipsi veniant in locum hunc tormentorum ²⁹ et ait illi Abraham habent Mosen et prophetas audiant illos ³⁰ at ille dixit non pater Abraham sed si quis ex mortuis ierit ad eos paenitentiam agent ³¹ ait autem illi si Mosen et prophetas non audiunt neque si quis ex mortuis resurrexerit credent

⁴⁰ quibus ipse ait dico vobis quia si hii tacuerint lapides clamabunt

³³ responderunt ei semen Abrahae sumus et nemini servivimus umquam quomodo tu dicis liberi eritis

³⁹ responderunt et dixerunt ei pater noster Abraham est dicit eis Iesus si filii Abrahae estis opera Abrahae facite

²⁰ sed his qui sunt Damasci primum et Hierosolymis et in omnem regionem Iudaeae et gentibus adnuntiabam ut paenitentiam agerent et converterentur ad Deum digna paenitentiae opera facientes

¹⁶ ideo ex fide ut secundum gratiam ut firma sit promissio omni semini non ei qui ex lege est solum sed et ei qui ex fide est Abrahae qui est pater omnium nostrum

⁷ neque quia semen sunt Abrahae omnes filii sed in Isaac vocabitur tibi semen

¹⁰ quae enim secundum Deum tristitia est paenitentiam in salutem stabilem operatur saeculi autem tristitia mortem operatur ¹¹ ecce enim hoc ipsum secundum Deum contristari vos quantam in vobis operatur sollicitudinem sed defensionem sed indignationem sed timorem sed desiderium sed aemulationem sed vindictam in omnibus exhibuistis vos incontaminatos esse negotio

²⁸ non est Iudaeus neque Graecus non est servus neque liber non est masculus neque femina omnes enim vos unum estis in Christo Iesu ²⁹ si autem vos Christi ergo Abrahae semen estis secundum promissionem heredes

²² fructus autem Spiritus est caritas gaudium pax longanimitas bonitas benignitas ²³ fides modestia continentia adversus huiusmodi non est lex ²⁴ qui autem sunt Christi carnem crucifixerunt cum vitiis et concupiscentiis

¹¹ repleti fructu iustitiae per Christum Iesum in gloriam et laudem Dei

⁷ terra enim saepe venientem super se bibens imbrem et generans herbam oportunam illis a quibus colitur accipit benedictionem a Deo ⁸ proferens autem spinas ac tribulos reproba est et maledicto proxima cuius consummatio in conbustionem

³³ ecce Dominator Dominus exercituum confringet lagunculam in terrore et excelsi statura succidentur et sublimes humiliabuntur ³⁴ et subvertentur condensa saltus ferro et Libanus cum excelsis cadet

² fili hominis quid fiet ligno vitis ex omnibus lignis nemorum quae sunt inter ligna silvarum ³ numquid tolletur de ea lignum ut fiat opus aut fabricabitur de ea paxillus ut dependeat in eo quodcumque vas ⁴ ecce igni datum est in escam utramque partem eius consumpsit ignis et medietas eius redacta est in favillam numquid utile erit ad opus

¹⁸ cui adsimilatus es o inclite atque sublimis inter ligna voluptatis ecce deductus es cum lignis voluptatis ad terram ultimam in medio incircumcisorum dormies cum his qui interfecti sunt gladio ipse est Pharao et omnis multitudo eius dicit Dominus Deus

¹⁴ clamavit fortiter et sic ait succidite arborem et praecidite ramos eius excutite folia eius et dispergite fructum eius fugiant bestiae quae subter eam sunt et volucres de ramis eius

²³ quod autem vidit rex vigilem et sanctum descendere de caelo et dicere succidite arborem et dissipate illam attamen germen radicum eius in terra dimittite et vinciatur ferro et aere in herbis foris et rore caeli conspergatur et cum feris sit pabulum eius donec septem tempora commutentur super eum

¹⁰ iam enim securis ad radicem arborum posita est omnis ergo arbor quae non facit fructum bonum exciditur et in ignem mittitur

¹⁹ omnis arbor quae non facit fructum bonum exciditur et in ignem mittitur

⁷ dixit autem ad cultorem vineae ecce anni tres sunt ex quo venio quaerens fructum in ficulnea hac et non invenio succide ergo illam ut quid etiam terram occupat

⁹ et si quidem fecerit fructum sin autem in futurum succides eam

²⁹ quoniam ecce venient dies in quibus dicent beatae steriles et ventres qui non genuerunt et ubera quae non lactaverunt ³⁰ tunc incipient dicere montibus cadite super nos et collibus operite nos ³¹ quia si in viridi ligno haec faciunt in arido quid fiet

⁶ si quis in me non manserit mittetur foras sicut palmes et aruit et colligent eos et in ignem mittunt et ardent

²⁸ irritam quis faciens legem Mosi sine ulla miseratione duobus vel tribus testibus moritur

²⁹ etenim Deus noster ignis consumens est

⁸ facite ergo fructus dignos paenitentiae et ne coeperitis dicere patrem habemus Abraham dico enim vobis quia potest Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae

¹² venerunt autem et publicani ut baptizarentur et dixerunt ad illum magister quid faciemus

¹⁴ interrogabant autem eum et milites dicentes quid faciemus et nos et ait illis neminem concutiatis neque calumniam faciatis et contenti estote stipendiis vestris

³⁷ his auditis conpuncti sunt corde et dixerunt ad Petrum et ad reliquos apostolos quid faciemus viri fratres

⁶ :

³⁰ et producens eos foras ait domini quid me oportet facere ut salvus fiam

⁷ frange esurienti panem tuum et egenos vagosque induc in domum tuam cum videris nudum operi eum et carnem tuam ne despexeris ⁸ tunc erumpet quasi mane lumen tuum et sanitas tua citius orietur et anteibit faciem tuam iustitia tua et gloria Domini colliget te ⁹ tunc invocabis et Dominus exaudiet clamabis et dicet ecce adsum si abstuleris de medio tui catenam et desieris digitum extendere et loqui quod non prodest ¹⁰ cum effuderis esurienti animam tuam et animam adflictam repleveris orietur in tenebris lux tua et tenebrae tuae erunt sicut meridies ¹¹ et requiem tibi dabit Dominus semper et implebit splendoribus animam tuam et ossa tua liberabit et eris quasi hortus inriguus et sicut fons aquarum cuius non deficient aquae

²⁷ quam ob rem rex consilium meum placeat tibi et peccata tua elemosynis redime et iniquitates tuas misericordiis pauperum forsitan ignoscat delictis tuis

⁴⁰ et respondens rex dicet illis amen dico vobis quamdiu fecistis uni de his fratribus meis minimis mihi fecistis

⁵ poterat enim unguentum istud veniri plus quam trecentis denariis et dari pauperibus et fremebant in eam ⁶ Iesus autem dixit sinite eam quid illi molesti estis bonum opus operata est in me ⁷ semper enim pauperes habetis vobiscum et cum volueritis potestis illis benefacere me autem non semper habetis ⁸ quod habuit haec fecit praevenit unguere corpus meum in sepulturam

⁴¹ verumtamen quod superest date elemosynam et ecce omnia munda sunt vobis

²² quo audito Iesus ait ei adhuc unum tibi deest omnia quaecumque habes vende et da pauperibus et habebis thesaurum in caelo et veni sequere me

⁸ stans autem Zaccheus dixit ad Dominum ecce dimidium bonorum meorum Domine do pauperibus et si quid aliquem defraudavi reddo quadruplum

²⁹ quidam enim putabant quia loculos habebat Iudas quia dicit ei Iesus eme ea quae opus sunt nobis ad diem festum aut egenis ut aliquid daret

² religiosus et timens Deum cum omni domo sua faciens elemosynas multas plebi et deprecans Deum semper

⁴ at ille intuens eum timore correptus dixit quid est domine dixit autem illi orationes tuae et elemosynae tuae ascenderunt in memoriam in conspectu Dei

³¹ Corneli exaudita est oratio tua et elemosynae tuae commemoratae sunt in conspectu Dei

³ quia secundum virtutem testimonium illis reddo et supra virtutem voluntarii fuerunt ⁴ cum multa exhortatione obsecrantes nos gratiam et communicationem ministerii quod fit in sanctos ⁵ et non sicut speravimus sed semet ipsos dederunt primum Domino deinde nobis per voluntatem Dei ⁶ ita ut rogaremus Titum ut quemadmodum coepit ita et perficiat in vos etiam gratiam istam ⁷ sed sicut in omnibus abundatis fide et sermone et scientia et omni sollicitudine et caritate vestra in nos ut et in hac gratia abundetis ⁸ non quasi imperans dico sed per aliorum sollicitudinem etiam vestrae caritatis ingenitum bonum conprobans ⁹ scitis enim gratiam Domini nostri Iesu Christi quoniam propter vos egenus factus est cum esset dives ut illius inopia vos divites essetis ¹⁰ et consilium in hoc do hoc enim vobis utile est qui non solum facere sed et velle coepistis ab anno priore ¹¹ nunc vero et facto perficite ut quemadmodum promptus est animus voluntatis ita sit et perficiendi ex eo quod habetis ¹² si enim voluntas prompta est secundum id quod habet accepta est non secundum quod non habet ¹³ non enim ut aliis sit remissio vobis autem tribulatio sed ex aequalitate ¹⁴ in praesenti tempore vestra abundantia illorum inopiam suppleat ut et illorum abundantia vestrae inopiae sit supplementum ut fiat aequalitas sicut scriptum est

¹⁸ bene agere divites fieri in operibus bonis facile tribuere communicare

¹⁰ non enim iniustus Deus ut obliviscatur operis vestri et dilectionis quam ostendistis in nomine ipsius qui ministrastis sanctis et ministratis

²⁷ religio munda et inmaculata apud Deum et Patrem haec est visitare pupillos et viduas in tribulatione eorum inmaculatum se custodire ab hoc saeculo

¹⁵ si autem frater aut soror nudi sunt et indigent victu cotidiano ¹⁶ dicat autem aliquis de vobis illis ite in pace calefacimini et saturamini non dederitis autem eis quae necessaria sunt corporis quid proderit ¹⁷ sic et fides si non habeat opera mortua est in semet ipsam ¹⁸ sed dicet quis tu fidem habes et ego opera habeo ostende mihi fidem tuam sine operibus et ego ostendam tibi ex operibus fidem meam ¹⁹ tu credis quoniam unus est Deus bene facis et daemones credunt et contremescunt ²⁰ vis autem scire o homo inanis quoniam fides sine operibus otiosa est ²¹ Abraham pater noster nonne ex operibus iustificatus est offerens Isaac filium suum super altare ²² vides quoniam fides cooperabatur operibus illius et ex operibus fides consummata est ²³ et suppleta est scriptura dicens credidit Abraham Deo et reputatum est illi ad iustitiam et amicus Dei appellatus est ²⁴ videtis quoniam ex operibus iustificatur homo et non ex fide tantum ²⁵ similiter autem et Raab meretrix nonne ex operibus iustificata est suscipiens nuntios et alia via eiciens ²⁶ sicut enim corpus sine spiritu emortuum est ita et fides sine operibus mortua est

¹⁷ qui habuerit substantiam mundi et viderit fratrem suum necesse habere et clauserit viscera sua ab eo quomodo caritas Dei manet in eo

²⁰ si quis dixerit quoniam diligo Deum et fratrem suum oderit mendax est qui enim non diligit fratrem suum quem vidit Deum quem non vidit quomodo potest diligere

³¹ quis ex duobus fecit voluntatem patris dicunt novissimus dicit illis Iesus amen dico vobis quia publicani et meretrices praecedunt vos in regno Dei ³² venit enim ad vos Iohannes in via iustitiae et non credidistis ei publicani autem et meretrices crediderunt ei vos autem videntes nec paenitentiam habuistis postea ut crederetis ei

²⁹ et omnis populus audiens et publicani iustificaverunt Deum baptizati baptismo Iohannis

¹ erant autem adpropinquantes ei publicani et peccatores ut audirent illum ² et murmurabant Pharisaei et scribae dicentes quia hic peccatores recipit et manducat cum illis

¹³ et publicanus a longe stans nolebat nec oculos ad caelum levare sed percutiebat pectus suum dicens Deus propitius esto mihi peccatori

²³ et fui inmaculatus cum eo et custodivi me ab iniquitate mea

¹³ qui abscondit scelera sua non dirigetur qui confessus fuerit et reliquerit ea misericordiam consequetur

¹⁶ lavamini mundi estote auferte malum cogitationum vestrarum ab oculis meis quiescite agere perverse ¹⁷ discite benefacere quaerite iudicium subvenite oppresso iudicate pupillo defendite viduam

⁶ quaerite Dominum dum inveniri potest invocate eum dum prope est ⁷ derelinquat impius viam suam et vir iniquus cogitationes suas et revertatur ad Dominum et miserebitur eius et ad Deum nostrum quoniam multus est ad ignoscendum

²¹ si autem impius egerit paenitentiam ab omnibus peccatis suis quae operatus est et custodierit universa praecepta mea et fecerit iudicium et iustitiam vita vivet non morietur ²² omnium iniquitatum eius quas operatus est non recordabor in iustitia sua quam operatus est vivet

²⁷ et cum averterit se impius ab impietate sua quam operatus est et fecerit iudicium et iustitiam ipse animam suam vivificabit ²⁸ considerans enim et avertens se ab omnibus iniquitatibus suis quas operatus est vita vivet et non morietur

⁸ indicabo tibi o homo quid sit bonum et quid Dominus quaerat a te utique facere iudicium et diligere misericordiam et sollicitum ambulare cum Deo tuo

¹² omnia ergo quaecumque vultis ut faciant vobis homines et vos facite eis haec est enim lex et prophetae

¹⁰ neque molles neque masculorum concubitores neque fures neque avari neque ebriosi neque maledici neque rapaces regnum Dei possidebunt

²⁸ qui furabatur iam non furetur magis autem laboret operando manibus quod bonum est ut habeat unde tribuat necessitatem patienti

¹¹ apparuit enim gratia Dei salutaris omnibus hominibus ¹² erudiens nos ut abnegantes impietatem et saecularia desideria sobrie et iuste et pie vivamus in hoc saeculo

¹ ideoque et nos tantam habentes inpositam nubem testium deponentes omne pondus et circumstans nos peccatum per patientiam curramus propositum nobis certamen

¹⁶ non loqueris contra proximum tuum falsum testimonium

¹ non suscipies vocem mendacii nec iunges manum tuam ut pro impio dicas falsum testimonium

¹¹ non facietis furtum non mentiemini nec decipiet unusquisque proximum suum

⁵ cum autem introisset Capharnaum accessit ad eum centurio rogans eum

⁷ et cum discessisset angelus qui loquebatur illi vocavit duos domesticos suos et militem metuentem Dominum ex his qui illi parebant

⁹ nam non adulterabis non occides non furaberis non concupisces et si quod est aliud mandatum in hoc verbo instauratur diliges proximum tuum tamquam te ipsum ¹⁰ dilectio proximo malum non operatur plenitudo ergo legis est dilectio

¹⁵ ut sitis sine querella et simplices filii Dei sine reprehensione in medio nationis pravae et perversae inter quos lucetis sicut luminaria in mundo

¹¹ non quasi propter penuriam dico ego enim didici in quibus sum sufficiens esse

⁸ habentes autem alimenta et quibus tegamur his contenti sumus ⁹ nam qui volunt divites fieri incidunt in temptationem et laqueum et desideria multa inutilia et nociva quae mergunt homines in interitum et perditionem ¹⁰ radix enim omnium malorum est cupiditas quam quidam appetentes erraverunt a fide et inseruerunt se doloribus multis

³ anus similiter in habitu sancto non criminatrices non vino multo servientes bene docentes

⁵ sint mores sine avaritia contenti praesentibus ipse enim dixit non te deseram neque derelinquam ⁶ ita ut confidenter dicamus Dominus mihi adiutor non timebo quid faciat mihi homo

¹⁰ et audivi vocem magnam in caelo dicentem nunc facta est salus et virtus et regnum Dei nostri et potestas Christi eius quia proiectus est accusator fratrum nostrorum qui accusabat illos ante conspectum Dei nostri die ac nocte

¹⁹ et hoc est testimonium Iohannis quando miserunt Iudaei ab Hierosolymis sacerdotes et Levitas ad eum ut interrogarent eum tu quis es ²⁰ et confessus est et non negavit et confessus est quia non sum ego Christus ²¹ et interrogaverunt eum quid ergo Helias es tu et dicit non sum propheta es tu et respondit non ²² dixerunt ergo ei quis es ut responsum demus his qui miserunt nos quid dicis de te ipso ²³ ait ego vox clamantis in deserto dirigite viam Domini sicut dixit Esaias propheta ²⁴ et qui missi fuerant erant ex Pharisaeis ²⁵ et interrogaverunt eum et dixerunt ei quid ergo baptizas si tu non es Christus neque Helias neque propheta ²⁶ respondit eis Iohannes dicens ego baptizo in aqua medius autem vestrum stetit quem vos non scitis ²⁷ ipse est qui post me venturus est qui ante me factus est cuius ego non sum dignus ut solvam eius corrigiam calciamenti ²⁸ haec in Bethania facta sunt trans Iordanen ubi erat Iohannes baptizans

²⁸ ipsi vos mihi testimonium perhibetis quod dixerim ego non sum Christus sed quia missus sum ante illum ²⁹ qui habet sponsam sponsus est amicus autem sponsi qui stat et audit eum gaudio gaudet propter vocem sponsi hoc ergo gaudium meum impletum est

²⁴ circumdederunt ergo eum Iudaei et dicebant ei quousque animam nostram tollis si tu es Christus dic nobis palam

²³ convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea

⁴ si abluerit Dominus sordem filiarum Sion et sanguinem Hierusalem laverit de medio eius spiritu iudicii et spiritu ardoris

¹⁵ donec effundatur super nos spiritus de excelso et erit desertum in Chermel et Chermel in saltum reputabitur

³ effundam enim aquas super sitientem et fluenta super aridam effundam spiritum meum super semen tuum et benedictionem meam super stirpem tuam ⁴ et germinabunt inter herbas quasi salices iuxta praeterfluentes aquas

²⁵ et effundam super vos aquam mundam et mundabimini ab omnibus inquinamentis vestris et ab universis idolis vestris mundabo vos

²⁸ et erit post haec effundam spiritum meum super omnem carnem et prophetabunt filii vestri et filiae vestrae senes vestri somnia somniabunt et iuvenes vestri visiones videbunt ²⁹ sed et super servos et ancillas in diebus illis effundam spiritum meum

⁹ et ducam tertiam partem per ignem et uram eas sicut uritur argentum et probabo eos sicut probatur aurum ipse vocabit nomen meum et ego exaudiam eum dicam populus meus es et ipse dicet Dominus Deus meus

² et quis poterit cogitare diem adventus eius et quis stabit ad videndum eum ipse enim quasi ignis conflans et quasi herba fullonum ³ et sedebit conflans et emundans argentum et purgabit filios Levi et colabit eos quasi aurum et quasi argentum et erunt Domino offerentes sacrificia in iustitia

⁷ et praedicabat dicens venit fortior me post me cuius non sum dignus procumbens solvere corrigiam calciamentorum eius ⁸ ego baptizavi vos aqua ille vero baptizabit vos Spiritu Sancto

²⁶ respondit eis Iohannes dicens ego baptizo in aqua medius autem vestrum stetit quem vos non scitis

³³ et ego nesciebam eum sed qui misit me baptizare in aqua ille mihi dixit super quem videris Spiritum descendentem et manentem super eum hic est qui baptizat in Spiritu Sancto

³⁸ qui credit in me sicut dixit scriptura flumina de ventre eius fluent aquae vivae

⁵ quia Iohannes quidem baptizavit aqua vos autem baptizabimini Spiritu Sancto non post multos hos dies

³ et apparuerunt illis dispertitae linguae tamquam ignis seditque supra singulos eorum ⁴ et repleti sunt omnes Spiritu Sancto et coeperunt loqui aliis linguis prout Spiritus Sanctus dabat eloqui illis

¹⁷ et erit in novissimis diebus dicit Dominus effundam de Spiritu meo super omnem carnem et prophetabunt filii vestri et filiae vestrae et iuvenes vestri visiones videbunt et seniores vestri somnia somniabunt ¹⁸ et quidem super servos meos et super ancillas meas in diebus illis effundam de Spiritu meo et prophetabunt

³³ dextera igitur Dei exaltatus et promissione Spiritus Sancti accepta a Patre effudit hunc quem vos videtis et audistis

⁴⁴ adhuc loquente Petro verba haec cecidit Spiritus Sanctus super omnes qui audiebant verbum

¹⁵ cum autem coepissem loqui decidit Spiritus Sanctus super eos sicut et in nos in initio ¹⁶ recordatus sum autem verbi Domini sicut dicebat Iohannes quidem baptizavit aqua vos autem baptizabimini Spiritu Sancto

²⁴ praedicante Iohanne ante faciem adventus eius baptismum paenitentiae omni populo Israhel ²⁵ cum impleret autem Iohannes cursum suum dicebat quem me arbitramini esse non sum ego sed ecce venit post me cuius non sum dignus calciamenta pedum solvere

⁴ dixit autem Paulus Iohannes baptizavit baptisma paenitentiae populum dicens in eum qui venturus esset post ipsum ut crederent hoc est in Iesum ⁵ his auditis baptizati sunt in nomine Domini Iesu

¹³ etenim in uno Spiritu omnes nos in unum corpus baptizati sumus sive Iudaei sive gentiles sive servi sive liberi et omnes unum Spiritum potati sumus

⁴ non sic impii sed tamquam pulvis quem proicit ventus

⁹ pones eos ut clibanum ignis in tempore vultus tui Dominus in furore suo praecipitabit eos et devorabit eos ignis ¹⁰ fructum eorum de terra perdes et semen eorum de filiis hominum

²⁴ et tauri tui et pulli asinorum qui operantur terram commixtum migma comedent sic in area ut ventilatum est

⁷ et dispergam eos ventilabro in portis terrae interfeci et perdidi populum meum et tamen a viis suis non sunt reversi

¹² ipsi autem non cognoverunt cogitationes Domini et non intellexerunt consilium eius quia congregavit eos quasi faenum areae

¹² cuius ventilabrum in manu sua et permundabit aream suam et congregabit triticum suum in horreum paleas autem conburet igni inextinguibili

³⁰ sinite utraque crescere usque ad messem et in tempore messis dicam messoribus colligite primum zizania et alligate ea fasciculos ad conburendum triticum autem congregate in horreum meum

⁴³ et si scandalizaverit te manus tua abscide illam bonum est tibi debilem introire in vitam quam duas manus habentem ire in gehennam in ignem inextinguibilem ⁴⁴ ubi vermis eorum non moritur et ignis non extinguitur ⁴⁵ et si pes tuus te scandalizat amputa illum bonum est tibi claudum introire in vitam aeternam quam duos pedes habentem mitti in gehennam ignis inextinguibilis ⁴⁶ ubi vermis eorum non moritur et ignis non extinguitur ⁴⁷ quod si oculus tuus scandalizat te eice eum bonum est tibi luscum introire in regnum Dei quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis ⁴⁸ ubi vermis eorum non moritur et ignis non extinguitur ⁴⁹ omnis enim igne sallietur et omnis victima sallietur

¹⁵ Iohannes testimonium perhibet de ipso et clamat dicens hic erat quem dixi vobis qui post me venturus est ante me factus est quia prior me erat

²⁹ altera die videt Iohannes Iesum venientem ad se et ait ecce agnus Dei qui tollit peccatum mundi

³⁴ et ego vidi et testimonium perhibui quia hic est Filius Dei

⁴⁰ aliis etiam verbis pluribus testificatus est et exhortabatur eos dicens salvamini a generatione ista prava

⁷ qui erudit derisorem ipse sibi facit iniuriam et qui arguit impium generat maculam sibi ⁸ noli arguere derisorem ne oderit te argue sapientem et diliget te

¹² non amat pestilens eum qui se corripit nec ad sapientes graditur

² Iohannes autem cum audisset in vinculis opera Christi mittens duos de discipulis suis

³ Herodes enim tenuit Iohannem et alligavit eum et posuit in carcere propter Herodiadem uxorem fratris sui ⁴ dicebat enim illi Iohannes non licet tibi habere eam

¹⁷ ipse enim Herodes misit ac tenuit Iohannem et vinxit eum in carcere propter Herodiadem uxorem Philippi fratris sui quia duxerat eam ¹⁸ dicebat enim Iohannes Herodi non licet tibi habere uxorem fratris tui

¹ anno autem quintodecimo imperii Tiberii Caesaris procurante Pontio Pilato Iudaeam tetrarcha autem Galilaeae Herode Philippo autem fratre eius tetrarcha Itureae et Trachonitidis regionis et Lysania Abilinae tetrarcha

¹⁶ insuper et sanguinem innoxium fudit Manasses multum nimis donec impleret Hierusalem usque ad os absque peccatis suis quibus peccare fecit Iudam ut faceret malum coram Domino

⁴ et propter sanguinem innoxium quem effudit et implevit Hierusalem cruore innocentium et ob hanc rem noluit Dominus propitiari

¹⁷ postquam autem obiit Ioiada ingressi sunt principes Iuda et adoraverunt regem qui delinitus obsequiis eorum adquievit eis ¹⁸ et dereliquerunt templum Domini Dei patrum suorum servieruntque lucis et sculptilibus et facta est ira contra Iudam et Hierusalem propter hoc peccatum ¹⁹ mittebatque eis prophetas ut reverterentur ad Dominum quos protestantes illi audire nolebant ²⁰ spiritus itaque Dei induit Zacchariam filium Ioiadae sacerdotem et stetit in conspectu populi et dixit eis haec dicit Dominus quare transgredimini praeceptum Domini quod vobis non proderit et dereliquistis Dominum ut derelinqueret vos ²¹ qui congregati adversus eum miserunt lapides iuxta regis imperium in atrio domus Domini ²² et non est recordatus Ioas rex misericordiae quam fecerat Ioiadae pater illius secum sed interfecit filium eius qui cum moreretur ait videat Dominus et requirat

¹⁶ at illi subsannabant nuntios Dei et parvipendebant sermones eius inludebantque prophetis donec ascenderet furor Domini in populum eius et esset nulla curatio

²⁶ provocaverunt autem te ad iracundiam et recesserunt a te et proiecerunt legem tuam post terga sua et prophetas tuos occiderunt qui contestabantur eos ut reverterentur ad te feceruntque blasphemias grandes

³⁰ frustra percussi filios vestros disciplinam non receperunt devoravit gladius vester prophetas vestros quasi leo vastator

³⁵ et agricolae adprehensis servis eius alium ceciderunt alium occiderunt alium vero lapidaverunt ³⁶ iterum misit alios servos plures prioribus et fecerunt illis similiter ³⁷ novissime autem misit ad eos filium suum dicens verebuntur filium meum ³⁸ agricolae autem videntes filium dixerunt intra se hic est heres venite occidamus eum et habebimus hereditatem eius ³⁹ et adprehensum eum eiecerunt extra vineam et occiderunt ⁴⁰ cum ergo venerit dominus vineae quid faciet agricolis illis ⁴¹ aiunt illi malos male perdet et vineam locabit aliis agricolis qui reddant ei fructum temporibus suis

⁶ reliqui vero tenuerunt servos eius et contumelia adfectos occiderunt ⁷ rex autem cum audisset iratus est et missis exercitibus suis perdidit homicidas illos et civitatem illorum succendit

³¹ itaque testimonio estis vobismet ipsis quia filii estis eorum qui prophetas occiderunt ³² et vos implete mensuram patrum vestrorum ³³ serpentes genimina viperarum quomodo fugietis a iudicio gehennae

³¹ in ipsa die accesserunt quidam Pharisaeorum dicentes illi exi et vade hinc quia Herodes vult te occidere ³² et ait illis ite dicite vulpi illi ecce eicio daemonia et sanitates perficio hodie et cras et tertia consummor ³³ verumtamen oportet me hodie et cras et sequenti ambulare quia non capit prophetam perire extra Hierusalem ³⁴ Hierusalem Hierusalem quae occidis prophetas et lapidas eos qui mittuntur ad te quotiens volui congregare filios tuos quemadmodum avis nidum suum sub pinnis et noluisti

²⁴ nondum enim missus fuerat in carcerem Iohannes

¹⁵ qui et Dominum occiderunt Iesum et prophetas et nos persecuti sunt et Deo non placent et omnibus hominibus adversantur ¹⁶ prohibentes nos gentibus loqui ut salvae fiant ut impleant peccata sua semper praevenit autem ira Dei super illos usque in finem

⁶ quia sanguinem sanctorum et prophetarum fuderunt et sanguinem eis dedisti bibere digni sunt

¹³ tunc venit Iesus a Galilaea in Iordanen ad Iohannem ut baptizaretur ab eo ¹⁴ Iohannes autem prohibebat eum dicens ego a te debeo baptizari et tu venis ad me ¹⁵ respondens autem Iesus dixit ei sine modo sic enim decet nos implere omnem iustitiam tunc dimisit eum ¹⁶ baptizatus autem confestim ascendit de aqua et ecce aperti sunt ei caeli et vidit Spiritum Dei descendentem sicut columbam venientem super se ¹⁷ et ecce vox de caelis dicens hic est Filius meus dilectus in quo mihi conplacui

²³ et dimissa turba ascendit in montem solus orare vespere autem facto solus erat ibi

⁹ et factum est in diebus illis venit Iesus a Nazareth Galilaeae et baptizatus est in Iordane ab Iohanne ¹⁰ et statim ascendens de aqua vidit apertos caelos et Spiritum tamquam columbam descendentem et manentem in ipso ¹¹ et vox facta est de caelis tu es Filius meus dilectus in te conplacui

¹⁶ ipse autem secedebat in deserto et orabat

¹⁸ et factum est cum solus esset orans erant cum illo et discipuli et interrogavit illos dicens quem me dicunt esse turbae

²⁸ factum est autem post haec verba fere dies octo et adsumpsit Petrum et Iohannem et Iacobum et ascendit in montem ut oraret ²⁹ et factum est dum oraret species vultus eius altera et vestitus eius albus refulgens

³² et testimonium perhibuit Iohannes dicens quia vidi Spiritum descendentem quasi columbam de caelo et mansit super eum ³³ et ego nesciebam eum sed qui misit me baptizare in aqua ille mihi dixit super quem videris Spiritum descendentem et manentem super eum hic est qui baptizat in Spiritu Sancto ³⁴ et ego vidi et testimonium perhibui quia hic est Filius Dei

²⁷ nunc anima mea turbata est et quid dicam Pater salvifica me ex hora hac sed propterea veni in horam hanc ²⁸ Pater clarifica tuum nomen venit ergo vox de caelo et clarificavi et iterum clarificabo

⁷ Dominus dixit ad me filius meus es tu ego hodie genui te

¹ ecce servus meus suscipiam eum electus meus conplacuit sibi in illo anima mea dedi spiritum meum super eum iudicium gentibus proferet

¹⁷ et ecce vox de caelis dicens hic est Filius meus dilectus in quo mihi conplacui

¹⁸ ecce puer meus quem elegi dilectus meus in quo bene placuit animae meae ponam spiritum meum super eum et iudicium gentibus nuntiabit

⁵ adhuc eo loquente ecce nubes lucida obumbravit eos et ecce vox de nube dicens hic est Filius meus dilectus in quo mihi bene conplacuit ipsum audite

⁴³ confidet in Deo liberet nunc eum si vult dixit enim quia Dei Filius sum

²¹ coepit autem dicere ad illos quia hodie impleta est haec scriptura in auribus vestris

³⁴ haec autem illo loquente facta est nubes et obumbravit eos et timuerunt intrantibus illis in nubem ³⁵ et vox facta est de nube dicens hic est Filius meus electus ipsum audite

³² et testimonium perhibuit Iohannes dicens quia vidi Spiritum descendentem quasi columbam de caelo et mansit super eum

³⁸ Iesum a Nazareth quomodo unxit eum Deus Spiritu Sancto et virtute qui pertransivit benefaciendo et sanando omnes oppressos a diabolo quoniam Deus erat cum illo

¹³ qui eripuit nos de potestate tenebrarum et transtulit in regnum Filii dilectionis suae

⁴ ad quem accedentes lapidem vivum ab hominibus quidem reprobatum a Deo autem electum honorificatum

¹⁷ accipiens enim a Deo Patre honorem et gloriam voce delapsa ad eum huiuscemodi a magnifica gloria hic est Filius meus dilectus in quo mihi conplacui ¹⁸ et hanc vocem nos audivimus de caelo adlatam cum essemus cum ipso in monte sancto

⁴⁶ triginta autem erat annorum quando stetit in conspectu regis Pharaonis circuivit omnes regiones Aegypti

³ a tricesimo anno et supra usque ad quinquagesimum annum omnium qui ingrediuntur ut stent et ministrent in tabernaculo foederis

³⁵ a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum omnes qui ingrediuntur ad ministerium tabernaculi foederis

³⁹ a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum omnes qui ingrediuntur ut ministrent in tabernaculo foederis

⁴³ a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum omnes qui ingrediuntur ad explendos ritus tabernaculi foederis

⁴⁷ a triginta annis et supra usque ad annum quinquagesimum ingredientes ad ministerium tabernaculi et onera portanda

¹ liber generationis Iesu Christi filii David filii Abraham

⁶ David autem rex genuit Salomonem ex ea quae fuit Uriae

¹⁶ Iacob autem genuit Ioseph virum Mariae de qua natus est Iesus qui vocatur Christus

¹⁷ exinde coepit Iesus praedicare et dicere paenitentiam agite adpropinquavit enim regnum caelorum

⁵⁵ nonne hic est fabri filius nonne mater eius dicitur Maria et fratres eius Iacobus et Ioseph et Simon et Iudas

³ nonne iste est faber filius Mariae frater Iacobi et Ioseph et Iudae et Simonis nonne et sorores eius hic nobiscum sunt et scandalizabantur in illo

²³ et ipse Iesus erat incipiens quasi annorum triginta ut putabatur filius Ioseph qui fuit Heli ²⁴ qui fuit Matthat qui fuit Levi qui fuit Melchi qui fuit Iannae qui fuit Ioseph ²⁵ qui fuit Matthathiae qui fuit Amos qui fuit Naum qui fuit Esli qui fuit Naggae ²⁶ qui fuit Maath qui fuit Matthathiae qui fuit Semei qui fuit Iosech qui fuit Ioda ²⁷ qui fuit Iohanna qui fuit Resa qui fuit Zorobabel qui fuit Salathihel qui fuit Neri

³¹ qui fuit Melea qui fuit Menna qui fuit Matthata qui fuit Nathan qui fuit David

²² et omnes testimonium illi dabant et mirabantur in verbis gratiae quae procedebant de ore ipsius et dicebant nonne hic filius est Ioseph

⁴² et dicebant nonne hic est Iesus filius Ioseph cuius nos novimus patrem et matrem quomodo ergo dicit hic quia de caelo descendi

¹ primum quidem sermonem feci de omnibus o Theophile quae coepit Iesus facere et docere

¹² et post transmigrationem Babylonis Iechonias genuit Salathihel Salathihel autem genuit Zorobabel

¹⁴ et haec nomina eorum qui nati sunt ei in Hierusalem Samua et Sobab et Nathan et Salomon

⁵ porro in Hierusalem nati sunt ei filii Samaa et Sobab et Nathan et Salomon quattuor de Bethsabee filia Amihel

⁴ et haec nomina eorum qui nati sunt ei in Hierusalem Sammu et Sobab Nathan et Salomon

¹² et planget terra familiae et familiae seorsum familiae domus David seorsum et mulieres eorum seorsum

⁷ de Iuda Naasson filius Aminadab

³ ad orientem Iudas figet tentoria per turmas exercitus sui eritque princeps filiorum eius Naasson filius Aminadab

¹² primo die obtulit oblationem suam Naasson filius Aminadab de tribu Iuda

¹⁸ hae sunt generationes Phares Phares genuit Esrom ¹⁹ Esrom genuit Aram Aram genuit Aminadab ²⁰ Aminadab genuit Naasson Naasson genuit Salma ²¹ Salma genuit Booz Booz genuit Obed ²² Obed genuit Isai Isai genuit David

⁵⁸ et ait ad eum Saul de qua progenie es o adulescens dixitque David filius servi tui Isai Bethleemitae ego sum

³¹ omnibus enim diebus quibus filius Isai vixerit super terram non stabilieris tu neque regnum tuum itaque iam nunc mitte et adduc eum ad me quia filius mortis est

¹⁶ videns itaque populus quod noluisset eos audire rex respondit ei dicens quae nobis pars in David vel quae hereditas in filio Isai in tabernacula tua Israhel nunc vide domum tuam David et abiit Israhel in tabernacula sua

¹⁰ porro Ram genuit Aminadab Aminadab autem genuit Naasson principem filiorum Iuda ¹¹ Naasson quoque genuit Salma de quo ortus est Boez ¹² Boez vero genuit Obed qui et ipse genuit Isai ¹³ Isai autem genuit primogenitum Heliab secundum Abinadab tertium Samaa ¹⁴ quartum Nathanahel quintum Raddai ¹⁵ sextum Asom septimum David

²⁰ mei autem paene vacillaverunt pedes paene effusi sunt gressus mei

¹ et egredietur virga de radice Iesse et flos de radice eius ascendet ² et requiescet super eum spiritus Domini spiritus sapientiae et intellectus spiritus consilii et fortitudinis spiritus scientiae et pietatis

³ Iudas autem genuit Phares et Zara de Thamar Phares autem genuit Esrom Esrom autem genuit Aram ⁴ Aram autem genuit Aminadab Aminadab autem genuit Naasson Naasson autem genuit Salmon ⁵ Salmon autem genuit Booz de Rachab Booz autem genuit Obed ex Ruth Obed autem genuit Iesse Iesse autem genuit David regem ⁶ David autem rex genuit Salomonem ex ea quae fuit Uriae

²² et amoto illo suscitavit illis David regem cui et testimonium perhibens dixit inveni David filium Iesse virum secundum cor meum qui faciet omnes voluntates meas ²³ huius Deus ex semine secundum promissionem eduxit Israhel salvatorem Iesum

³⁵ quarto concepit et peperit filium et ait modo confitebor Domino et ob hoc vocavit eum Iudam cessavitque parere

²⁹ illo vero retrahente manum egressus est alter dixitque mulier quare divisa est propter te maceria et ob hanc causam vocavit nomen eius Phares

¹² filii Iuda Her et Onan et Sela et Phares et Zara mortui sunt autem Her et Onan in terra Chanaan natique sunt filii Phares Esrom et Amul

⁸ Iuda te laudabunt fratres tui manus tua in cervicibus inimicorum tuorum adorabunt te filii patris tui

²⁰ fueruntque filii Iuda per cognationes suas Sela a quo familia Selanitarum Phares a quo familia Pharesitarum Zare a quo familia Zareitarum ²¹ porro filii Phares Esrom a quo familia Esromitarum et Amul a quo familia Amulitarum

¹² fiatque domus tua sicut domus Phares quem Thamar peperit Iudae de semine quod dederit Dominus tibi ex hac puella

¹⁹ Esrom genuit Aram Aram genuit Aminadab ²⁰ Aminadab genuit Naasson Naasson genuit Salma

⁴ Thamar autem nurus eius peperit ei Phares et Zara omnes ergo filii Iuda quinque ⁵ filii autem Phares Esrom et Hamul

⁹ filii autem Esrom qui nati sunt ei Ieremahel et Ram et Chalubi ¹⁰ porro Ram genuit Aminadab Aminadab autem genuit Naasson principem filiorum Iuda

⁴ Othei filius Amiud filius Emri filii Omrai filii Bonni de filiis Phares filii Iuda

² Abraham genuit Isaac Isaac autem genuit Iacob Iacob autem genuit Iudam et fratres eius ³ Iudas autem genuit Phares et Zara de Thamar Phares autem genuit Esrom Esrom autem genuit Aram ⁴ Aram autem genuit Aminadab Aminadab autem genuit Naasson Naasson autem genuit Salmon

²⁴ vixit autem Nahor viginti novem annis et genuit Thare ²⁵ vixitque Nahor postquam genuit Thare centum decem et novem annos et genuit filios et filias ²⁶ vixitque Thare septuaginta annis et genuit Abram et Nahor et Aran ²⁷ hae sunt autem generationes Thare Thare genuit Abram et Nahor et Aran porro Aran genuit Loth ²⁸ mortuusque est Aran ante Thare patrem suum in terra nativitatis suae in Ur Chaldeorum ²⁹ duxerunt autem Abram et Nahor uxores nomen autem uxoris Abram Sarai et nomen uxoris Nahor Melcha filia Aran patris Melchae et patris Ieschae ³⁰ erat autem Sarai sterilis nec habebat liberos ³¹ tulit itaque Thare Abram filium suum et Loth filium Aran filium filii sui et Sarai nurum suam uxorem Abram filii sui et eduxit eos de Ur Chaldeorum ut irent in terram Chanaan veneruntque usque Haran et habitaverunt ibi ³² et facti sunt dies Thare ducentorum quinque annorum et mortuus est in Haran

³ vocavitque Abraham nomen filii sui quem genuit ei Sarra Isaac

²⁶ sexagenarius erat Isaac quando nati sunt parvuli

² et ad populum sic locutus est haec dicit Dominus Deus Israhel trans fluvium habitaverunt patres vestri ab initio Thare pater Abraham et Nahor servieruntque diis alienis

²⁴ Sem Arfaxad Sale ²⁵ Heber Phaleg Raau ²⁶ Serug Nahor Thare ²⁷ Abram iste est Abraham ²⁸ filii autem Abraham Isaac et Ismahel

³⁴ generavit autem Abraham Isaac cuius fuerunt filii Esau et Israhel

² Abraham genuit Isaac Isaac autem genuit Iacob Iacob autem genuit Iudam et fratres eius

⁸ et dedit illi testamentum circumcisionis et sic genuit Isaac et circumcidit eum die octava et Isaac Iacob et Iacob duodecim patriarchas

²⁴ at vero Arfaxad genuit Sala de quo ortus est Eber ²⁵ natique sunt Eber filii duo nomen uni Faleg eo quod in diebus eius divisa sit terra et nomen fratris eius Iectan

¹² porro Arfaxad vixit triginta quinque annos et genuit Sale ¹³ vixitque Arfaxad postquam genuit Sale trecentis tribus annis et genuit filios et filias ¹⁴ Sale quoque vixit triginta annis et genuit Eber ¹⁵ vixitque Sale postquam genuit Eber quadringentis tribus annis et genuit filios et filias ¹⁶ vixit autem Eber triginta quattuor annis et genuit Faleg ¹⁷ et vixit Eber postquam genuit Faleg quadringentis triginta annis et genuit filios et filias ¹⁸ vixit quoque Faleg triginta annis et genuit Reu ¹⁹ vixitque Faleg postquam genuit Reu ducentis novem annis et genuit filios et filias ²⁰ vixit autem Reu triginta duobus annis et genuit Sarug ²¹ vixitque Reu postquam genuit Sarug ducentis septem annis et genuit filios et filias

²⁸ vixit autem Lamech centum octoginta duobus annis et genuit filium ²⁹ vocavitque nomen eius Noe dicens iste consolabitur nos ab operibus et laboribus manuum nostrarum in terra cui maledixit Dominus ³⁰ vixitque Lamech postquam genuit Noe quingentos nonaginta quinque annos et genuit filios et filias ³¹ et facti sunt omnes dies Lamech septingenti septuaginta septem anni et mortuus est ³² Noe vero cum quingentorum esset annorum genuit Sem et Ham et Iafeth

⁸ Noe vero invenit gratiam coram Domino ⁹ hae generationes Noe Noe vir iustus atque perfectus fuit in generationibus suis cum Deo ambulavit ¹⁰ et genuit tres filios Sem Ham et Iafeth

²² fecit ergo Noe omnia quae praeceperat illi Deus

¹³ in articulo diei illius ingressus est Noe et Sem et Ham et Iafeth filii eius uxor illius et tres uxores filiorum eius cum eis in arcam

²³ et delevit omnem substantiam quae erat super terram ab homine usque ad pecus tam reptile quam volucres caeli et deleta sunt de terra remansit autem solus Noe et qui cum eo erant in arca

¹ recordatus autem Deus Noe cunctarumque animantium et omnium iumentorum quae erant cum eo in arca adduxit spiritum super terram et inminutae sunt aquae

¹ benedixitque Deus Noe et filiis eius et dixit ad eos crescite et multiplicamini et implete terram

¹⁸ erant igitur filii Noe qui egressi sunt de arca Sem Ham et Iafeth porro Ham ipse est pater Chanaan

²⁶ dixitque benedictus Dominus Deus Sem sit Chanaan servus eius ²⁷ dilatet Deus Iafeth et habitet in tabernaculis Sem sitque Chanaan servus eius

²¹ de Sem quoque nati sunt patre omnium filiorum Eber fratre Iafeth maiore ²² filii Sem Aelam et Assur et Arfaxad et Lud et Aram

¹⁰ hae generationes Sem Sem centum erat annorum quando genuit Arfaxad biennio post diluvium ¹¹ vixitque Sem postquam genuit Arfaxad quingentos annos et genuit filios et filias ¹² porro Arfaxad vixit triginta quinque annos et genuit Sale ¹³ vixitque Arfaxad postquam genuit Sale trecentis tribus annis et genuit filios et filias ¹⁴ Sale quoque vixit triginta annis et genuit Eber ¹⁵ vixitque Sale postquam genuit Eber quadringentis tribus annis et genuit filios et filias ¹⁶ vixit autem Eber triginta quattuor annis et genuit Faleg ¹⁷ et vixit Eber postquam genuit Faleg quadringentis triginta annis et genuit filios et filias ¹⁸ vixit quoque Faleg triginta annis et genuit Reu ¹⁹ vixitque Faleg postquam genuit Reu ducentis novem annis et genuit filios et filias ²⁰ vixit autem Reu triginta duobus annis et genuit Sarug ²¹ vixitque Reu postquam genuit Sarug ducentis septem annis et genuit filios et filias ²² vixit vero Sarug triginta annis et genuit Nahor ²³ vixitque Sarug postquam genuit Nahor ducentos annos et genuit filios et filias ²⁴ vixit autem Nahor viginti novem annis et genuit Thare ²⁵ vixitque Nahor postquam genuit Thare centum decem et novem annos et genuit filios et filias ²⁶ vixitque Thare septuaginta annis et genuit Abram et Nahor et Aran

¹⁷ filii Sem Aelam et Assur et Arfaxad et Lud et Aram et Us et Hul et Gothor et Mosoch

¹⁴ et si fuerint tres viri isti in medio eius Noe Danihel et Iob ipsi iustitia sua liberabunt animas suas ait Dominus exercituum

²⁷ edebant et bibebant uxores ducebant et dabantur ad nuptias usque in diem qua intravit Noe in arcam et venit diluvium et perdidit omnes

⁷ fide Noe responso accepto de his quae adhuc non videbantur metuens aptavit arcam in salutem domus suae per quam damnavit mundum et iustitiae quae per fidem est heres est institutus

²⁰ qui increduli fuerant aliquando quando expectabat Dei patientia in diebus Noe cum fabricaretur arca in qua pauci id est octo animae salvae factae sunt per aquam

⁵ et originali mundo non pepercit sed octavum Noe iustitiae praeconem custodivit diluvium mundo impiorum inducens

⁶ vixit quoque Seth centum quinque annos et genuit Enos ⁷ vixitque Seth postquam genuit Enos octingentis septem annis genuitque filios et filias ⁸ et facti sunt omnes dies Seth nongentorum duodecim annorum et mortuus est ⁹ vixit vero Enos nonaginta annis et genuit Cainan ¹⁰ post cuius ortum vixit octingentis quindecim annis et genuit filios et filias ¹¹ factique sunt omnes dies Enos nongentorum quinque annorum et mortuus est ¹² vixit quoque Cainan septuaginta annis et genuit Malalehel ¹³ et vixit Cainan postquam genuit Malalehel octingentos quadraginta annos genuitque filios et filias ¹⁴ et facti sunt omnes dies Cainan nongenti decem anni et mortuus est ¹⁵ vixit autem Malalehel sexaginta quinque annos et genuit Iared ¹⁶ et vixit Malalehel postquam genuit Iared octingentis triginta annis et genuit filios et filias ¹⁷ et facti sunt omnes dies Malalehel octingenti nonaginta quinque anni et mortuus est ¹⁸ vixitque Iared centum sexaginta duobus annis et genuit Enoch ¹⁹ et vixit Iared postquam genuit Enoch octingentos annos et genuit filios et filias ²⁰ et facti sunt omnes dies Iared nongenti sexaginta duo anni et mortuus est ²¹ porro Enoch vixit sexaginta quinque annis et genuit Mathusalam ²² et ambulavit Enoch cum Deo postquam genuit Mathusalam trecentis annis et genuit filios et filias ²³ et facti sunt omnes dies Enoch trecenti sexaginta quinque anni ²⁴ ambulavitque cum Deo et non apparuit quia tulit eum Deus ²⁵ vixit quoque Mathusalam centum octoginta septem annos et genuit Lamech ²⁶ et vixit Mathusalam postquam genuit Lamech septingentos octoginta duos annos et genuit filios et filias ²⁷ et facti sunt omnes dies Mathusalae nongenti sexaginta novem anni et mortuus est ²⁸ vixit autem Lamech centum octoginta duobus annis et genuit filium

¹ Adam Seth Enos ² Cainan Malelehel Iared ³ Enoch Matusale Lamech

²⁶ et ait faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram et praesit piscibus maris et volatilibus caeli et bestiis universaeque terrae omnique reptili quod movetur in terra ²⁷ et creavit Deus hominem ad imaginem suam ad imaginem Dei creavit illum masculum et feminam creavit eos

⁷ formavit igitur Dominus Deus hominem de limo terrae et inspiravit in faciem eius spiraculum vitae et factus est homo in animam viventem

²⁵ cognovit quoque adhuc Adam uxorem suam et peperit filium vocavitque nomen eius Seth dicens posuit mihi Deus semen aliud pro Abel quem occidit Cain

⁸ et nunc Domine pater noster es tu nos vero lutum et fictor noster et opera manuum tuarum omnes nos

²⁶ fecitque ex uno omne genus hominum inhabitare super universam faciem terrae definiens statuta tempora et terminos habitationis eorum ²⁷ quaerere Deum si forte adtractent eum aut inveniant quamvis non longe sit ab unoquoque nostrum ²⁸ in ipso enim vivimus et movemur et sumus sicut et quidam vestrum poetarum dixerunt ipsius enim et genus sumus ²⁹ genus ergo cum simus Dei non debemus aestimare auro aut argento aut lapidi sculpturae artis et cogitationis hominis divinum esse simile

⁴⁵ factus est primus homo Adam in animam viventem novissimus Adam in spiritum vivificantem

⁴⁷ primus homo de terra terrenus secundus homo de caelo caelestis