Job 34 Cross References - Vulgate

¹ pronuntians itaque Heliu etiam haec locutus est ² audite sapientes verba mea et eruditi auscultate me ³ auris enim verba probat et guttur escas gustu diiudicat ⁴ iudicium eligamus nobis et inter nos videamus quid sit melius ⁵ quia dixit Iob iustus sum et Deus subvertit iudicium meum ⁶ in iudicando enim me mendacium est violenta sagitta mea absque ullo peccato ⁷ quis est vir ut est Iob qui bibit subsannationem quasi aquam ⁸ qui graditur cum operantibus iniquitatem et ambulat cum viris impiis ⁹ dixit enim non placebit vir Deo etiam si cucurrerit cum eo ¹⁰ ideo viri cordati audite me absit a Deo impietas et ab Omnipotente iniquitas ¹¹ opus enim hominis reddet ei et iuxta vias singulorum restituet ¹² vere enim Deus non condemnabit frustra nec Omnipotens subvertet iudicium ¹³ quem constituit alium super terram aut quem posuit super orbem quem fabricatus est ¹⁴ si direxerit ad eum cor suum spiritum illius et flatum ad se trahet ¹⁵ deficiet omnis caro simul et homo in cinerem revertetur ¹⁶ si habes ergo intellectum audi quod dicitur et ausculta vocem eloquii mei ¹⁷ numquid qui non amat iudicium sanare potest et quomodo tu eum qui iustus est in tantum condemnas ¹⁸ qui dicit regi apostata qui vocat duces impios ¹⁹ qui non accipit personas principum nec cognovit tyrannum cum disceptaret contra pauperem opus enim manuum eius sunt universi ²⁰ subito morientur et in media nocte turbabuntur populi et pertransibunt et auferent violentum absque manu ²¹ oculi enim eius super vias hominum et omnes gressus eorum considerat ²² non sunt tenebrae et non est umbra mortis ut abscondantur ibi qui operantur iniquitatem ²³ neque enim ultra in hominis potestate est ut veniat ad Deum in iudicium ²⁴ conteret multos innumerabiles et stare faciet alios pro eis ²⁵ novit enim opera eorum et idcirco inducet noctem et conterentur ²⁶ quasi impios percussit eos in loco videntium ²⁷ qui quasi de industria recesserunt ab eo et omnes vias eius intellegere noluerunt ²⁸ ut pervenire facerent ad eum clamorem egeni et audiret vocem pauperum ²⁹ ipso enim concedente pacem quis est qui condemnet ex quo absconderit vultum quis est qui contempletur eum et super gentem et super omnes homines ³⁰ qui regnare facit hominem hypocritam propter peccata populi ³¹ quia ergo ego locutus sum ad Deum te quoque non prohibeo ³² si erravi tu doce me si iniquitatem locutus sum ultra non addam ³³ numquid a te Deus expetit eam quia displicuit tibi tu enim coepisti loqui et non ego quod si quid nosti melius loquere ³⁴ viri intellegentes loquantur mihi et vir sapiens audiat me ³⁵ Iob autem stulte locutus est et verba illius non sonant disciplinam ³⁶ pater mi probetur Iob usque ad finem ne desinas in hominibus iniquitatis ³⁷ quia addit super peccata sua blasphemiam inter nos interim constringatur et tunc ad iudicium provocet sermonibus suis Deum

¹⁹ in sudore vultus tui vesceris pane donec revertaris in terram de qua sumptus es quia pulvis es et in pulverem reverteris

¹³ vocavit autem nomen Domini qui loquebatur ad eam Tu Deus qui vidisti me dixit enim profecto hic vidi posteriora videntis me

²⁵ absit a te ut rem hanc facias et occidas iustum cum impio fiatque iustus sicut impius non est hoc tuum qui iudicas omnem terram nequaquam facies iudicium

²³ post multum temporis mortuus est rex Aegypti et ingemescentes filii Israhel propter opera vociferati sunt ascenditque clamor eorum ad Deum ab operibus ²⁴ et audivit gemitum eorum ac recordatus foederis quod pepigerat cum Abraham et Isaac et Iacob

⁷ cui ait Dominus vidi adflictionem populi mei in Aegypto et clamorem eius audivi propter duritiam eorum qui praesunt operibus

⁹ clamor ergo filiorum Israhel venit ad me vidique adflictionem eorum qua ab Aegyptiis opprimuntur

²⁹ factum est autem in noctis medio percussit Dominus omne primogenitum in terra Aegypti a primogenito Pharaonis qui sedebat in solio eius usque ad primogenitum captivae quae erat in carcere et omne primogenitum iumentorum ³⁰ surrexitque Pharao nocte et omnes servi eius cunctaque Aegyptus et ortus est clamor magnus in Aegypto neque enim erat domus in qua non iaceret mortuus

³⁰ liberavitque Dominus in die illo Israhel de manu Aegyptiorum

²³ si laeseritis eos vociferabuntur ad me et ego audiam clamorem eorum ²⁴ et indignabitur furor meus percutiamque vos gladio et erunt uxores vestrae viduae et filii vestri pupilli ²⁵ si pecuniam mutuam dederis populo meo pauperi qui habitat tecum non urgues eum quasi exactor nec usuris opprimes ²⁶ si pignus a proximo tuo acceperis vestimentum ante solis occasum redde ei ²⁷ ipsum enim est solum quo operitur indumentum carnis eius nec habet aliud in quo dormiat si clamaverit ad me exaudiam eum quia misericors sum ²⁸ diis non detrahes et principi populi tui non maledices

¹⁵ non facies quod iniquum est nec iniuste iudicabis nec consideres personam pauperis nec honores vultum potentis iuste iudica proximo tuo

⁴¹ ambulabo igitur et ego contra eos et inducam illos in terram hostilem donec erubescat incircumcisa mens eorum tunc orabunt pro impietatibus suis

¹⁷ quia Dominus Deus vester ipse est Deus deorum et Dominus dominantium Deus magnus et potens et terribilis qui personam non accipit nec munera

⁹ sed statim interficies sit primum manus tua super eum et post te omnis populus mittat manum ¹⁰ lapidibus obrutus necabitur quia voluit te abstrahere a Domino Deo tuo qui eduxit te de terra Aegypti de domo servitutis ¹¹ ut omnis Israhel audiens timeat et nequaquam ultra faciat quippiam huius rei simile

²¹ lapidibus eum obruet populus civitatis et morietur ut auferatis malum de medio vestri et universus Israhel audiens pertimescat

¹⁹ cumque audierit verba iuramenti huius benedicat sibi in corde suo dicens pax erit mihi et ambulabo in pravitate cordis mei et adsumat ebria sitientem

⁴ Dei perfecta sunt opera et omnes viae eius iudicia Deus fidelis et absque ulla iniquitate iustus et rectus

³⁰ quod cum vidissent singuli conclamabant numquam res talis facta est in Israhel ex eo die quo ascenderunt patres nostri de Aegypto usque in praesens tempus ferte sententiam et in commune decernite quid facto opus sit

⁷ adestis omnes filii Israhel decernite quid facere debeatis

³⁰ propterea ait Dominus Deus Israhel loquens locutus sum ut domus tua et domus patris tui ministraret in conspectu meo usque in sempiternum nunc autem dicit Dominus absit hoc a me sed quicumque glorificaverit me glorificabo eum qui autem contemnunt me erunt ignobiles ³¹ ecce dies veniunt et praecidam brachium tuum et brachium domus patris tui ut non sit senex in domo tua ³² et videbis aemulum tuum in templo in universis prosperis Israhel et non erit senex in domo tua omnibus diebus ³³ verumtamen non auferam penitus virum ex te ab altari meo sed ut deficiant oculi tui et tabescat anima tua et pars magna domus tuae morietur cum ad virilem aetatem venerit ³⁴ hoc autem erit tibi signum quod venturum est duobus filiis tuis Ofni et Finees in die uno morientur ambo ³⁵ et suscitabo mihi sacerdotem fidelem qui iuxta cor meum et animam meam faciat et aedificabo ei domum fidelem et ambulabit coram christo meo cunctis diebus ³⁶ futurum est autem ut quicumque remanserit in domo tua veniat ut oretur pro eo et offerat nummum argenteum et tortam panis dicatque dimitte me obsecro ad unam partem sacerdotalem ut comedam buccellam panis

¹¹ paenitet me quod constituerim Saul regem quia dereliquit me et verba mea opere non implevit contristatusque est Samuhel et clamavit ad Dominum tota nocte

²³ quoniam quasi peccatum ariolandi est repugnare et quasi scelus idolatriae nolle adquiescere pro eo ergo quod abiecisti sermonem Domini abiecit te ne sis rex

²⁸ et ait ad eum Samuhel scidit Dominus regnum Israhel a te hodie et tradidit illud proximo tuo meliori te

³⁷ diluculo autem cum digessisset vinum Nabal indicavit ei uxor sua verba haec et emortuum est cor eius intrinsecus et factus est quasi lapis ³⁸ cumque pertransissent decem dies percussit Dominus Nabal et mortuus est ³⁹ quod cum audisset David mortuum Nabal ait benedictus Dominus qui iudicavit causam obprobrii mei de manu Nabal et servum suum custodivit a malo et malitiam Nabal reddidit Dominus in caput eius misit ergo David et locutus est ad Abigail ut sumeret eam sibi in uxorem

¹⁰ et dixit David vivit Dominus quia nisi Dominus percusserit eum aut dies eius venerit ut moriatur aut in proelium descendens perierit

¹ factum est autem cum sedisset rex in domo sua et Dominus dedisset ei requiem undique ab universis inimicis suis

¹¹ itaque haec dicit Dominus ecce ego suscitabo super te malum de domo tua et tollam uxores tuas in oculis tuis et dabo proximo tuo et dormiet cum uxoribus tuis in oculis solis huius ¹² tu enim fecisti abscondite ego vero faciam verbum istud in conspectu omnis Israhel et in conspectu solis

²¹ respondens vero Abisai filius Sarviae dixit numquid pro his verbis non occidetur Semei quia maledixit christo Domini

³ dixit Deus Israhel mihi locutus est Fortis Israhel dominator hominum iustus dominator in timore Dei

²⁸ et excogitato consilio fecit duos vitulos aureos et dixit eis nolite ultra ascendere Hierusalem ecce dii tui Israhel qui eduxerunt te de terra Aegypti ²⁹ posuitque unum in Bethel et alterum in Dan ³⁰ et factum est verbum hoc in peccatum ibat enim populus ad adorandum vitulum usque in Dan

⁷ vade et dic Hieroboam haec dicit Dominus Deus Israhel quia exaltavi te de medio populi et dedi te ducem super populum meum Israhel ⁸ et scidi regnum domus David et dedi illud tibi et non fuisti sicut servus meus David qui custodivit mandata mea et secutus est me in toto corde suo faciens quod placitum esset in conspectu meo

¹⁴ constituet autem sibi Dominus regem super Israhel qui percutiat domum Hieroboam in hac die et in hoc tempore

⁹ anno quarto regis Ezechiae qui erat annus septimus Osee filii Hela regis Israhel ascendit Salmanassar rex Assyriorum Samariam et obpugnavit eam ¹⁰ et cepit nam post annos tres anno sexto Ezechiae id est nono anno Osee regis Israhel capta est Samaria ¹¹ et transtulit rex Assyriorum Israhel in Assyrios conlocavitque eos in Ala et in Habor fluviis Gozan in civitatibus Medorum ¹² quia non audierunt vocem Domini Dei sui sed praetergressi sunt pactum eius omnia quae praeceperat Moses servus Domini non audierunt neque fecerunt

⁹ illi vero non audierunt sed seducti sunt a Manasse ut facerent malum super gentes quas contrivit Dominus a facie filiorum Israhel

¹¹ tua est Domine magnificentia et potentia et gloria atque victoria et tibi laus cuncta enim quae in caelo sunt et in terra tua sunt tuum Domine regnum et tu es super omnes principes

⁹ oculi enim eius contemplantur universam terram et praebent fortitudinem his qui corde perfecto credunt in eum stulte igitur egisti et propter hoc ex praesenti tempore contra te bella consurgent

⁷ sit timor Domini vobiscum et cum diligentia cuncta facite non est enim apud Dominum Deum nostrum iniquitas nec personarum acceptio nec cupido munerum

¹⁴ sed et universi principes sacerdotum et populus praevaricati sunt inique iuxta universas abominationes gentium et polluerunt domum Domini quam sanctificaverat sibi in Hierusalem ¹⁵ mittebat autem Dominus Deus patrum suorum ad illos per manum nuntiorum suorum de nocte consurgens et cotidie commonens eo quod parceret populo et habitaculo suo ¹⁶ at illi subsannabant nuntios Dei et parvipendebant sermones eius inludebantque prophetis donec ascenderet furor Domini in populum eius et esset nulla curatio ¹⁷ adduxit enim super eos regem Chaldeorum et interfecit iuvenes eorum gladio in domo sanctuarii sui non est misertus adulescentis et virginis et senis nec decrepiti quidem sed omnes tradidit manibus eius

¹³ et post omnia quae venerunt super nos in operibus nostris pessimis et in delicto nostro magno quia tu Deus noster liberasti nos de iniquitate nostra et dedisti nobis salutem sicut est hodie

¹³ et post omnia quae venerunt super nos in operibus nostris pessimis et in delicto nostro magno quia tu Deus noster liberasti nos de iniquitate nostra et dedisti nobis salutem sicut est hodie ¹⁴ ut non converteremur et irrita faceremus mandata tua neque matrimonia iungeremus cum populis abominationum istarum numquid iratus es nobis usque ad consummationem ne dimitteres nobis reliquias et salutem

³³ et tu iustus in omnibus quae venerunt super nos quia veritatem fecisti nos autem impie egimus ³⁴ reges nostri principes nostri sacerdotes nostri et patres nostri non fecerunt legem tuam et non adtenderunt mandata tua et testimonia tua quae testificatus es in eis ³⁵ et ipsi in regnis suis bonis et in bonitate tua multa quam dederas eis et in terra latissima et pingui quam tradideras in conspectu eorum non servierunt tibi nec reversi sunt ab studiis suis pessimis ³⁶ ecce nos ipsi hodie servi sumus et terram quam dedisti patribus nostris ut comederent panem eius et quae bona sunt eius et nos ipsi servi sumus in ea ³⁷ et fruges eius multiplicantur regibus quos posuisti super nos propter peccata nostra et in corporibus nostris dominantur et in iumentis nostris secundum voluntatem suam et in tribulatione magna sumus ³⁸ super omnibus ergo his nos ipsi percutimus foedus et scribimus et signant principes nostri Levitae nostri et sacerdotes nostri

²² in omnibus his non peccavit Iob neque stultum quid contra Deum locutus est

¹⁰ qui ait ad illam quasi una de stultis locuta es si bona suscepimus de manu Domini quare mala non suscipiamus in omnibus his non peccavit Iob labiis suis

⁵ obscurent eum tenebrae et umbra mortis occupet eum caligo et involvatur amaritudine

⁴ quia sagittae Domini in me sunt quarum indignatio ebibit spiritum meum et terrores Domini militant contra me

³⁰ et non invenietis in lingua mea iniquitatem nec in faucibus meis stultitia personabit

¹⁷ quid est homo quia magnificas eum aut quia ponis erga eum cor tuum

² usquequo loqueris talia et spiritus multiplex sermones oris tui ³ numquid Deus subplantat iudicium et Omnipotens subvertit quod iustum est

³ numquid Deus subplantat iudicium et Omnipotens subvertit quod iustum est

⁴ sapiens corde est et fortis robore quis restitit ei et pacem habuit

¹² si repente interroget quis respondebit ei vel quis dicere potest cur facis

¹⁷ in turbine enim conteret me et multiplicabit vulnera mea etiam sine causa

²² unum est quod locutus sum et innocentem et impium ipse consumit

²² unum est quod locutus sum et innocentem et impium ipse consumit ²³ si flagellat occidat semel et non de poenis innocentum rideat

³⁰ si lotus fuero quasi aquis nivis et fulserint velut mundissimae manus meae ³¹ tamen sordibus intingues me et abominabuntur me vestimenta mea ³² neque enim viro qui similis mei est respondebo nec qui mecum in iudicio ex aequo possit audiri ³³ non est qui utrumque valeat arguere et ponere manum suam in ambobus

² dicam Deo noli me condemnare indica mihi cur me ita iudices ³ numquid bonum tibi videtur si calumnieris et opprimas me opus manuum tuarum et consilium impiorum adiuves

⁷ et scias quia nihil impium fecerim cum sit nemo qui de manu tua possit eruere

⁹ memento quaeso quod sicut lutum feceris me et in pulverem reduces me

² numquid qui multa loquitur non et audiet aut vir verbosus iustificabitur ³ tibi soli tacebunt homines et cum ceteros inriseris a nullo confutaberis

³ tibi soli tacebunt homines et cum ceteros inriseris a nullo confutaberis ⁴ dixisti enim purus est sermo meus et mundus sum in conspectu tuo

⁶ ut ostenderet tibi secreta sapientiae et quod multiplex esset lex eius et intellegeres quod multo minora exigaris a Deo quam meretur iniquitas tua

¹¹ ipse enim novit hominum vanitatem et videns iniquitatem nonne considerat

³ et mihi est cor sicut et vobis nec inferior vestri sum quis enim haec quae nostis ignorat

⁶ abundant tabernacula praedonum et audacter provocant Deum cum ipse dederit omnia in manibus eorum

¹¹ nonne auris verba diiudicat et fauces comedentis saporem

¹⁴ si destruxerit nemo est qui aedificet et si incluserit hominem nullus est qui aperiat

¹⁹ ducit sacerdotes inglorios et optimates subplantat

²¹ effundit despectionem super principes et eos qui oppressi fuerant relevans

² secundum scientiam vestram et ego novi nec inferior vestri sum

² secundum scientiam vestram et ego novi nec inferior vestri sum ³ sed tamen ad Omnipotentem loquar et disputare cum Deo cupio ⁴ prius vos ostendens fabricatores mendacii et cultores perversorum dogmatum ⁵ atque utinam taceretis ut putaremini esse sapientes ⁶ audite ergo correptiones meas et iudicium labiorum meorum adtendite

⁸ numquid faciem eius accipitis et pro Deo iudicare nitimini

² numquid sapiens respondebit quasi in ventum loquens et implebit ardore stomachum suum

⁵ docuit enim iniquitas tua os tuum et imitaris linguam blasphemantium

¹⁶ quanto magis abominabilis et inutilis homo qui bibit quasi aquas iniquitatem

³¹ non credat frustra errore deceptus quod aliquo pretio redimendus sit

¹³ circumdedit me lanceis suis convulneravit lumbos meos non pepercit et effudit in terra viscera mea

¹⁷ haec passus sum absque iniquitate manus meae cum haberem mundas ad Deum preces

²¹ atque utinam sic iudicaretur vir cum Deo quomodo iudicatur filius hominis cum collega suo

⁴ qui perdis animam tuam in furore tuo numquid propter te derelinquetur terra et transferentur rupes de loco suo

² usquequo adfligitis animam meam et adteritis me sermonibus

⁷ quare ergo impii vivunt sublevati sunt confortatique divitiis

¹⁴ qui dixerunt Deo recede a nobis et scientiam viarum tuarum nolumus ¹⁵ quid est Omnipotens ut serviamus ei et quid nobis prodest si oraverimus illum ¹⁶ verumtamen quia non sunt in manu eorum bona sua consilium impiorum longe sit a me

³⁰ quia in diem perditionis servabitur malus et ad diem furoris ducitur

⁹ viduas dimisisti vacuas et lacertos pupillorum comminuisti ¹⁰ propterea circumdatus es laqueis et conturbat te formido subita

¹⁵ numquid semitam saeculorum custodire cupis quam calcaverunt viri iniqui

¹⁷ qui dicebant Deo recede a nobis et quasi nihil possit facere Omnipotens aestimabant eum

² nunc quoque in amaritudine est sermo meus et manus plagae meae adgravata est super gemitum meum

⁷ proponat aequitatem contra me et perveniat ad victoriam iudicium meum ⁸ si ad orientem iero non apparet si ad occidentem non intellegam eum ⁹ si ad sinistram quid agat non adprehendam eum si me vertam ad dextram non videbo illum

¹³ ipse enim solus est et nemo avertere potest cogitationem eius et anima eius quodcumque voluerit hoc facit

¹⁶ Deus mollivit cor meum et Omnipotens conturbavit me

¹ ab Omnipotente non sunt abscondita tempora qui autem noverunt eum ignorant dies illius

¹² de civitatibus fecerunt viros gemere et anima vulneratorum clamavit et Deus inultum abire non patitur

¹⁷ si subito apparuerit aurora arbitrantur umbram mortis et sic in tenebris quasi in luce ambulant

² vivit Deus qui abstulit iudicium meum et Omnipotens qui ad amaritudinem adduxit animam meam

⁴ non loquentur labia mea iniquitatem nec lingua mea meditabitur mendacium ⁵ absit a me ut iustos vos esse iudicem donec deficiam non recedam ab innocentia mea ⁶ iustificationem meam quam coepi tenere non deseram nec enim reprehendit me cor meum in omni vita mea

¹⁰ aut poterit in Omnipotente delectari et invocare Deum in omni tempore

²³ stringet super eum manus suas et sibilabit super illum intuens locum eius

¹ addidit quoque Iob adsumens parabolam suam et dixit ² quis mihi tribuat ut sim iuxta menses pristinos secundum dies quibus Deus custodiebat me ³ quando splendebat lucerna eius super caput meum et ad lumen eius ambulabam in tenebris

¹² quod liberassem pauperem vociferantem et pupillum cui non esset adiutor ¹³ benedictio perituri super me veniebat et cor viduae consolatus sum ¹⁴ iustitia indutus sum et vestivit me sicut vestimento et diademate iudicio meo

²³ scio quia morti tradas me ubi constituta domus est omni viventi

³ numquid non perditio est iniquo et alienatio operantibus iniustitiam ⁴ nonne ipse considerat vias meas et cunctos gressus meos dinumerat

¹⁵ numquid non in utero fecit me qui et illum operatus est et formavit in vulva unus

¹⁹ si despexi pereuntem eo quod non habuerit indumentum et absque operimento pauperem ²⁰ si non benedixerunt mihi latera eius et de velleribus ovium mearum calefactus est

³⁰ non enim dedi ad peccandum guttur meum ut expeterem maledicens animam eius

¹ omiserunt autem tres viri isti respondere Iob eo quod iustus sibi videretur

² ecce aperui os meum loquatur lingua mea in faucibus meis

⁵ si potes responde mihi et adversus faciem meam consiste

⁹ mundus sum ego absque delicto inmaculatus et non est iniquitas in me

²⁶ deprecabitur Deum et placabilis ei erit et videbit faciem eius in iubilo et reddet homini iustitiam suam ²⁷ respiciet homines et dicet peccavi et vere deliqui et ut eram dignus non recepi

³² si autem habes quod loquaris responde mihi loquere volo enim te apparere iustum

² audite sapientes verba mea et eruditi auscultate me

² audite sapientes verba mea et eruditi auscultate me ³ auris enim verba probat et guttur escas gustu diiudicat ⁴ iudicium eligamus nobis et inter nos videamus quid sit melius

⁸ qui graditur cum operantibus iniquitatem et ambulat cum viris impiis ⁹ dixit enim non placebit vir Deo etiam si cucurrerit cum eo ¹⁰ ideo viri cordati audite me absit a Deo impietas et ab Omnipotente iniquitas

¹⁰ ideo viri cordati audite me absit a Deo impietas et ab Omnipotente iniquitas ¹¹ opus enim hominis reddet ei et iuxta vias singulorum restituet

¹¹ opus enim hominis reddet ei et iuxta vias singulorum restituet ¹² vere enim Deus non condemnabit frustra nec Omnipotens subvertet iudicium

¹⁶ si habes ergo intellectum audi quod dicitur et ausculta vocem eloquii mei

²⁰ subito morientur et in media nocte turbabuntur populi et pertransibunt et auferent violentum absque manu ²¹ oculi enim eius super vias hominum et omnes gressus eorum considerat

³⁴ viri intellegentes loquantur mihi et vir sapiens audiat me

³⁶ pater mi probetur Iob usque ad finem ne desinas in hominibus iniquitatis

² numquid aequa tibi videtur tua cogitatio ut diceres iustior Deo sum ³ dixisti enim non tibi placet quod rectum est vel quid tibi proderit si ego peccavero

³ dixisti enim non tibi placet quod rectum est vel quid tibi proderit si ego peccavero

⁹ propter multitudinem calumniatorum clamabunt et heiulabunt propter vim brachii tyrannorum

¹¹ qui docet nos super iumenta terrae et super volucres caeli erudit nos

¹⁶ ergo Iob frustra aperit os suum et absque scientia verba multiplicat

¹⁹ depone magnitudinem tuam absque tribulatione et omnes robustos fortitudine ²⁰ ne protrahas noctem ut ascendant populi pro eis

²³ quis poterit scrutari vias eius aut quis ei dicere operatus es iniquitatem

²³ digne eum invenire non possumus magnus fortitudine et iudicio et iustitia et enarrari non potest

² quis est iste involvens sententias sermonibus inperitis

⁴ ubi eras quando ponebam fundamenta terrae indica mihi si habes intellegentiam ⁵ quis posuit mensuras eius si nosti vel quis tetendit super eam lineam ⁶ super quo bases illius solidatae sunt aut quis dimisit lapidem angularem eius ⁷ cum me laudarent simul astra matutina et iubilarent omnes filii Dei ⁸ quis conclusit ostiis mare quando erumpebat quasi de vulva procedens ⁹ cum ponerem nubem vestimentum eius et caligine illud quasi pannis infantiae obvolverem ¹⁰ circumdedi illud terminis meis et posui vectem et ostia ¹¹ et dixi usque huc venies et non procedes amplius et hic confringes tumentes fluctus tuos ¹² numquid post ortum tuum praecepisti diluculo et ostendisti aurorae locum suum ¹³ et tenuisti concutiens extrema terrae et excussisti impios ex ea ¹⁴ restituetur ut lutum signaculum et stabit sicut vestimentum ¹⁵ auferetur ab impiis lux sua et brachium excelsum confringetur ¹⁶ numquid ingressus es profunda maris et in novissimis abyssis deambulasti ¹⁷ numquid apertae tibi sunt portae mortis et ostia tenebrosa vidisti ¹⁸ numquid considerasti latitudines terrae indica mihi si nosti omnia ¹⁹ in qua via habitet lux et tenebrarum quis locus sit ²⁰ ut ducas unumquodque ad terminos suos et intellegas semitas domus eius ²¹ sciebas tunc quod nasciturus esses et numerum dierum tuorum noveras ²² numquid ingressus es thesauros nivis aut thesauros grandinis aspexisti ²³ quae praeparavi in tempus hostis in diem pugnae et belli ²⁴ per quam viam spargitur lux dividitur aestus super terram ²⁵ quis dedit vehementissimo imbri cursum et viam sonantis tonitrui ²⁶ ut plueret super terram absque homine in deserto ubi nullus mortalium commoratur ²⁷ ut impleret inviam et desolatam et produceret herbas virentes ²⁸ quis est pluviae pater vel quis genuit stillas roris ²⁹ de cuius utero egressa est glacies et gelu de caelo quis genuit ³⁰ in similitudinem lapidis aquae durantur et superficies abyssi constringitur ³¹ numquid coniungere valebis micantes stellas Pliadis aut gyrum Arcturi poteris dissipare ³² numquid producis luciferum in tempore suo et vesperum super filios terrae consurgere facis ³³ numquid nosti ordinem caeli et pones rationem eius in terra ³⁴ numquid elevabis in nebula vocem tuam et impetus aquarum operiet te ³⁵ numquid mittes fulgura et ibunt et revertentia dicent tibi adsumus ³⁶ quis posuit in visceribus hominis sapientiam vel quis dedit gallo intellegentiam ³⁷ quis enarravit caelorum rationem et concentum caeli quis dormire faciet ³⁸ quando fundebatur pulvis in terram et glebae conpingebantur ³⁹ numquid capies leaenae praedam et animam catulorum eius implebis ⁴⁰ quando cubant in antris et in specubus insidiantur ⁴¹ quis praeparat corvo escam suam quando pulli eius ad Deum clamant vagantes eo quod non habeant cibos

³ respondens autem Iob Domino dixit ⁴ qui leviter locutus sum respondere quid possum manum meam ponam super os meum ⁵ unum locutus sum quod utinam non dixissem et alterum quibus ultra non addam

⁸ numquid irritum facies iudicium meum et condemnabis me ut tu iustificeris

⁸ numquid irritum facies iudicium meum et condemnabis me ut tu iustificeris ⁹ et si habes brachium sicut Deus et si voce simili tonas ¹⁰ circumda tibi decorem et in sublime erigere et esto gloriosus et speciosis induere vestibus ¹¹ disperge superbos furore tuo et respiciens omnem arrogantem humilia

¹¹ quis ante dedit mihi ut reddam ei omnia quae sub caelo sunt mea sunt

³ quis est iste qui celat consilium absque scientia ideo insipienter locutus sum et quae ultra modum excederent scientiam meam

⁶ idcirco ipse me reprehendo et ago paenitentiam in favilla et cinere ⁷ postquam autem locutus est Dominus verba haec ad Iob dixit ad Eliphaz Themaniten iratus est furor meus in te et in duos amicos tuos quoniam non estis locuti coram me rectum sicut servus meus Iob

¹ beatus vir qui non abiit in consilio impiorum et in via peccatorum non stetit in cathedra derisorum non sedit

² consurgent reges terrae et principes tractabunt pariter adversum Dominum et adversum christum eius ³ disrumpamus vincula eorum et proiciamus a nobis laqueos eorum ⁴ habitator caeli ridebit Dominus subsannabit eos

⁹ pasces eos in virga ferrea ut vas figuli conteres eos

⁵ nec habitabit iuxta te malignus non stabunt iniqui in conspectu oculorum tuorum

⁷ quoniam iustus Dominus iustitias dilexit rectum videbunt facies eorum

⁵ propter vastitatem inopum et gemitum pauperum nunc consurgam dicit Dominus ponam in salutari auxilium eorum

⁸ in circuitu impii ambulabunt cum exaltati fuerint vilissimi filiorum hominum

¹ victori canticum David usquequo Domine oblivisceris mei penitus usquequo abscondes faciem tuam a me

³ probasti cor meum visitasti nocte conflasti me et non invenisti

¹² errores quis intelleget ab occultis munda me

⁴ confundantur qui iniqua gerunt frustra vias tuas Domine ostende mihi semitas tuas doce me ⁵ deduc me in veritate tua et doce me quia tu Deus salvator meus te expectavi tota die

² proba me Domine et tempta me ure renes meos et cor meum

⁴ non sedi cum viris vanitatis et cum superbis non ingrediar

⁹ ne abscondas faciem tuam a me ne declines in furore tuo a servo tuo auxilium meum fuisti ne derelinquas me et ne dimittas me Deus salvator meus

⁵ quoniam non intellegunt opera Domini et opus manuum eius destrues eos et non aedificabis

⁷ Domine in voluntate tua posuisti monti meo fortitudinem abscondisti faciem tuam et factus sum conturbatus

⁸ doceam te et monstrabo tibi viam per quam ambules cogitabo de te oculo meo

¹⁵ fingens pariter cor eorum intellegens omnia opera eorum

¹⁵ oculi Domini ad iustos et aures eius ad clamorem eorum

⁴ et delectare in Domino et dabit tibi petitiones cordis tui

⁶ qui fiduciam habent in fortitudine sua et in multitudine divitiarum suarum superbiunt ⁷ fratrem redimens non redimet vir nec dabit Deo propitiationem pro eo

¹⁸ si videbas furem consentiebas ei et cum adulteris erat pars tua

¹⁰ et dicet homo vere fructus est iusto vere est Deus iudicans in terra ¹¹ victori ut non disperdas David humilem et simplicem quando misit Saul et custodierunt domum ut occiderent eum erue me de inimicis meis Deus meus et a resistentibus mihi protege me

¹² canticum David cum esset in deserto Iuda Deus fortitudo mea tu es de luce consurgam ad te sitivit te anima mea desideravit te caro mea

⁴ descendet ut pluvia super vellus ut stillae inrorantes terram

¹² et fui flagellatus tota die et increpatio mea in matutinis ¹³ dixi si narravero sic ecce generationem filiorum tuorum reliqui ¹⁴ et cogitavi ut intellegerem istud labor est in oculis meis ¹⁵ donec veniam ad sanctuaria Dei intellegam in novissimo eorum

¹⁹ quia contractum est cor meum et lumbi mei velut ignis fumigans

³⁰ si autem dereliquerint filii eius legem meam et in iudiciis meis non ambulaverint ³¹ si caerimonias meas profanaverint et praecepta mea non custodierint ³² visitabo in virga scelera eorum et in plagis iniquitatem eorum

³ convertes hominem usque ad contritionem et dices revertimini filii Adam ⁴ quia mille anni in oculis tuis sicut dies hesterna quae pertransiit et vigilia nocturna ⁵ percutiente te eos somnium erunt ⁶ mane quasi herba pertransiens mane floruit et abiit ad vesperam conteretur atque siccabitur ⁷ consumpti enim sumus in furore tuo et in indignatione tua conturbati sumus ⁸ posuisti iniquitates nostras coram te neglegentias nostras in luce vultus tui ⁹ omnes enim dies nostri transierunt in furore tuo consumpsimus annos nostros quasi sermonem loquens ¹⁰ dies annorum nostrorum in ipsis septuaginta anni si autem multum octoginta anni et quod amplius est labor et dolor quoniam transivimus cito et avolavimus

¹⁵ adnuntiantes quia rectus Dominus fortitudo mea et non est iniquitas in eo

⁵ populum tuum Domine conterent et hereditatem tuam adfligent

²⁹ dante te illis colligent aperiente manum tuam replebuntur bono

⁴³ videbunt recti et laetabuntur et omnis iniquitas contrahet os suum

⁷ suscitans de terra inopem et de stercore elevat pauperem ⁸ ut eum sedere faciat cum principibus cum principibus populi sui

¹³⁷ sade iustus es Domine et rectum iudicium tuum

⁵ qui autem declinant ad pravitates suas deducet eos Dominus cum his qui operantur iniquitatem pax super Israhel

⁶ omnia quae voluit Dominus fecit in caelo et in terra in mari et in cunctis abyssis

¹¹ si dixero forte tenebrae operient me nox quoque lux erit circa me ¹² nec tenebrae habent tenebras apud te et nox quasi dies lucet similes sunt tenebrae et lux

²³ scrutare me Deus et cognosce cor meum proba me et scito cogitationes meas

²³ scrutare me Deus et cognosce cor meum proba me et scito cogitationes meas ²⁴ et vide si via idoli in me est et deduc me in via aeterna

⁷ expandi manus meas ad te anima mea quasi terra sitiens ad te semper ⁸ cito exaudi me Domine defecit spiritus meus ne abscondas faciem tuam a me et conparabor descendentibus in lacum ⁹ fac me audire mane misericordiam tuam quoniam in te confido notam fac mihi viam in qua ambulo quoniam ad te levavi animam meam ¹⁰ libera me de inimicis meis Domine a te protectus sum

¹⁷ fe aperis manus tuas et imples omne animal refectione

⁵ audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit

¹⁵ fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum

²² usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam

²⁹ eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint ³⁰ nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae ³¹ comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur

¹² ut eruaris de via mala ab homine qui perversa loquitur

¹⁴ ne delecteris semitis impiorum nec tibi placeat malorum via

¹⁷ comedunt panem impietatis et vinum iniquitatis bibunt

²¹ respicit Dominus vias hominis et omnes gressus illius considerat

³² qui autem adulter est propter cordis inopiam perdet animam suam

²³ ab aeterno ordita sum et ex antiquis antequam terra fieret ²⁴ necdum erant abyssi et ego iam concepta eram necdum fontes aquarum eruperant ²⁵ necdum montes gravi mole constiterant ante colles ego parturiebar ²⁶ adhuc terram non fecerat et flumina et cardines orbis terrae ²⁷ quando praeparabat caelos aderam quando certa lege et gyro vallabat abyssos ²⁸ quando aethera firmabat sursum et librabat fontes aquarum ²⁹ quando circumdabat mari terminum suum et legem ponebat aquis ne transirent fines suos quando adpendebat fundamenta terrae ³⁰ cum eo eram cuncta conponens et delectabar per singulos dies ludens coram eo omni tempore

²⁹ fortitudo simplicis via Domini et pavor his qui operantur malum

³¹ si iustus in terra recipit quanto magis impius et peccator

²⁰ qui cum sapientibus graditur sapiens erit amicus stultorum efficietur similis

³¹ qui calumniatur egentem exprobrat factori eius honorat autem eum qui miseretur pauperis

³ in omni loco oculi Domini contemplantur malos et bonos

³² qui abicit disciplinam despicit animam suam qui adquiescit increpationibus possessor est cordis

²⁶ non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat

² dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus

¹² si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua

¹³ qui abscondit scelera sua non dirigetur qui confessus fuerit et reliquerit ea misericordiam consequetur

² in multiplicatione iustorum laetabitur vulgus cum impii sumpserint principatum gemet populus ³ vir qui amat sapientiam laetificat patrem suum qui autem nutrit scorta perdet substantiam ⁴ rex iustus erigit terram vir avarus destruet eam ⁵ homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus eius ⁶ peccantem virum iniquum involvet laqueus et iustus laudabit atque gaudebit ⁷ novit iustus causam pauperum impius ignorat scientiam ⁸ homines pestilentes dissipant civitatem sapientes avertunt furorem ⁹ vir sapiens si cum stulto contenderit sive irascatur sive rideat non inveniet requiem ¹⁰ viri sanguinum oderunt simplicem iusti quaerunt animam eius ¹¹ totum spiritum suum profert stultus sapiens differt et reservat in posterum ¹² princeps qui libenter audit verba mendacii omnes ministros habebit impios

⁸ si videris calumnias egenorum et violenta iudicia et subverti iustitiam in provincia non mireris super hoc negotio quia excelso alius excelsior est et super hos quoque eminentiores sunt alii

¹⁸ melior est sapientia quam arma bellica et qui in uno peccaverit multa bona perdet

⁷ et revertatur pulvis in terram suam unde erat et spiritus redeat ad Deum qui dedit illum

⁸ omnes tenentes gladios et ad bella doctissimi uniuscuiusque ensis super femur suum propter timores nocturnos

³ cognovit bos possessorem suum et asinus praesepe domini sui Israhel non cognovit populus meus non intellexit

¹⁹ si volueritis et audieritis bona terrae comedetis ²⁰ quod si nolueritis et me provocaveritis ad iracundiam gladius devorabit vos quia os Domini locutum est

¹⁴ Dominus ad iudicium veniet cum senibus populi sui et principibus eius vos enim depasti estis vineam meam et rapina pauperis in domo vestra

⁷ vinea enim Domini exercituum domus Israhel et vir Iuda germen delectabile eius et expectavi ut faceret iudicium et ecce iniquitas et iustitiam et ecce clamor

¹² cithara et lyra et tympanum et tibia et vinum in conviviis vestris et opus Domini non respicitis nec opera manuum eius consideratis

² populus qui ambulabat in tenebris vidit lucem magnam habitantibus in regione umbrae mortis lux orta est eis

¹⁶ propter hoc mittet Dominator Deus exercituum in pinguibus eius tenuitatem et subtus gloriam eius succensa ardebit quasi conbustio ignis ¹⁷ et erit lumen Israhel in igne et Sanctus eius in flamma et succendetur et devorabitur spina eius et vepres in die una ¹⁸ et gloria saltus eius et Carmeli eius ab anima usque ad carnem consumetur et erit terrore profugus ¹⁹ et reliquiae ligni saltus eius pro paucitate numerabuntur et puer scribet eos

² et requiescet super eum spiritus Domini spiritus sapientiae et intellectus spiritus consilii et fortitudinis spiritus scientiae et pietatis ³ et replebit eum spiritus timoris Domini non secundum visionem oculorum iudicabit neque secundum auditum aurium arguet ⁴ sed iudicabit in iustitia pauperes et arguet in aequitate pro mansuetis terrae et percutiet terram virga oris sui et spiritu labiorum suorum interficiet impium ⁵ et erit iustitia cingulum lumborum eius et fides cinctorium renis eius

³ et erit in die illa cum requiem dederit tibi Deus a labore tuo et a concussione tua et a servitute dura qua ante servisti ⁴ sumes parabolam istam contra regem Babylonis et dices quomodo cessavit exactor quievit tributum ⁵ contrivit Dominus baculum impiorum virgam dominantium ⁶ caedentem populos in indignatione plaga insanabili subicientem in furore gentes persequentem crudeliter ⁷ conquievit et siluit omnis terra gavisa est et exultavit ⁸ abietes quoque laetatae sunt super te et cedri Libani ex quo dormisti non ascendit qui succidat nos

¹ onus Moab quia nocte vastata est Ar Moab conticuit quia nocte vastatus est murus Moab conticuit

²² et congregabuntur in congregationem unius fascis in lacum et cludentur ibi in carcerem et post multos dies visitabuntur

³ vetus error abiit servabis pacem pacem quia in te speravimus

⁴ indignatio non est mihi quis dabit me spinam et veprem in proelio gradiar super eam succendam eam pariter

¹⁵ vae qui profundi estis corde ut a Domino abscondatis consilium quorum sunt in tenebris opera et dicunt quis videt nos et quis novit nos

¹³ propterea erit vobis iniquitas haec sicut interruptio cadens et requisita in muro excelso quoniam subito dum non speratur veniet contritio eius

³⁰ et auditam faciet Dominus gloriam vocis suae et terrorem brachii sui ostendet in comminatione furoris et flamma ignis devorantis adlidet in turbine et in lapide grandinis ³¹ a voce enim Domini pavebit Assur virga percussus ³² et erit transitus virgae fundatus quam requiescere faciet Dominus super eum in tympanis et in citharis et in bellis praecipuis expugnabit eos ³³ praeparata est enim ab heri Thofeth a rege praeparata profunda et dilatata nutrimenta eius ignis et ligna multa flatus Domini sicut torrens sulphuris succendens eam

¹⁷ et erit opus iustitiae pax et cultus iustitiae silentium et securitas usque in sempiternum

³⁶ egressus est autem angelus Domini et percussit in castris Assyriorum centum octoginta quinque milia et surrexerunt mane et ecce omnes cadavera mortuorum

³⁸ et factum est cum adoraret in templo Nesrach deum suum Adramelech et Sarasar filii eius percusserunt eum gladio fugeruntque in terram Ararat et regnavit Asoraddon filius eius pro eo

¹³ quis adiuvit spiritum Domini aut quis consiliarius eius fuit et ostendit illi ¹⁴ cum quo iniit consilium et instruxit eum et docuit eum semitam iustitiae et erudivit eum scientiam et viam prudentiae ostendit illi

³ calamum quassatum non conteret et linum fumigans non extinguet in veritate educet iudicium

⁹ vae qui contradicit fictori suo testa de samiis terrae numquid dicet lutum figulo suo quid facis et opus tuum absque manibus est

¹⁶ non enim in sempiternum litigabo neque usque ad finem irascar quia spiritus a facie mea egredietur et flatus ego faciam

¹⁸ ego autem opera eorum et cogitationes eorum venio ut congregem cum omnibus gentibus et linguis et venient et videbunt gloriam meam

²⁴ et egredientur et videbunt cadavera virorum qui praevaricati sunt in me vermis eorum non morietur et ignis eorum non extinguetur et erunt usque ad satietatem visionis omni carni

⁵ haec dicit Dominus quid invenerunt patres vestri in me iniquitatis quia elongaverunt a me et ambulaverunt post vanitatem et vani facti sunt

¹ iustus quidem tu es Domine si disputem tecum verumtamen iusta loquar ad te quare via impiorum prosperatur bene est omnibus qui praevaricantur et inique agunt

¹⁷ quia oculi mei super omnes vias eorum non sunt absconditae a facie mea et non fuit occulta iniquitas eorum ab oculis meis

¹⁰ ego Dominus scrutans cor et probans renes qui do unicuique iuxta viam et iuxta fructum adinventionum suarum

²⁴ si occultabitur vir in absconditis et ego non videbo eum dicit Dominus numquid non caelum et terram ego impleo ait Dominus

⁸ gens autem et regnum quod non servierit Nabuchodonosor regi Babylonis et quicumque non curvaverit collum suum sub iugo regis Babylonis in gladio et in fame et in peste visitabo super gentem illam ait Dominus donec consumam eos in manu eius

¹⁸ audiens audivi Ephraim transmigrantem castigasti me et eruditus sum quasi iuvenculus indomitus converte me et revertar quia tu Dominus Deus meus ¹⁹ postquam enim convertisti me egi paenitentiam et postquam ostendisti mihi percussi femur meum confusus sum et erubui quoniam sustinui obprobrium adulescentiae meae

¹⁹ magnus consilio et inconprehensibilis cogitatu cuius oculi aperti sunt super omnes vias filiorum Adam ut reddas unicuique secundum vias suas et secundum fructum adinventionum eius

²⁰ conlidis tu mihi vasa belli et ego conlidam in te gentes et disperdam in te regna ²¹ et conlidam in te equum et equitem eius et conlidam in te currum et ascensorem eius ²² et conlidam in te virum et mulierem et conlidam in te senem et puerum et conlidam in te iuvenem et virginem ²³ et conlidam in te pastorem et gregem eius et conlidam in te agricolam et iugales eius et conlidam in te duces et magistratus

¹⁷ et dixerunt filii populi tui non est aequi ponderis via Domini et ipsorum via iniusta est ¹⁸ cum enim recesserit iustus a iustitia sua feceritque iniquitatem morietur in eis ¹⁹ et cum recesserit impius ab impietate sua feceritque iudicium et iustitiam vivet in eis ²⁰ et dicitis non est recta via Domini unumquemque iuxta vias suas iudicabo de vobis domus Israhel

²¹ et ipse mutat tempora et aetates transfert regna atque constituit dat sapientiam sapientibus et scientiam intellegentibus disciplinam

³⁴ videbas ita donec abscisus est lapis sine manibus et percussit statuam in pedibus eius ferreis et fictilibus et comminuit eos

³⁴ videbas ita donec abscisus est lapis sine manibus et percussit statuam in pedibus eius ferreis et fictilibus et comminuit eos ³⁵ tunc contrita sunt pariter ferrum testa aes argentum et aurum et redacta quasi in favillam aestivae areae rapta sunt vento nullusque locus inventus est eis lapis autem qui percusserat statuam factus est mons magnus et implevit universam terram

⁴⁴ in diebus autem regnorum illorum suscitabit Deus caeli regnum quod in aeternum non dissipabitur et regnum eius populo alteri non tradetur comminuet et consumet universa regna haec et ipsum stabit in aeternum ⁴⁵ secundum quod vidisti quod de monte abscisus est lapis sine manibus et comminuit testam et ferrum et aes et argentum et aurum Deus magnus ostendit regi quae futura sunt postea et verum est somnium et fidelis interpretatio eius

³⁵ et omnes habitatores terrae apud eum in nihilum reputati sunt iuxta voluntatem enim suam facit tam in virtutibus caeli quam in habitatoribus terrae et non est qui resistat manui eius et dicat ei quare fecisti

²⁸ fares divisum est regnum tuum et datum est Medis et Persis ²⁹ tunc iubente rege indutus est Danihel purpura et circumdata est torques aurea collo eius et praedicatum est de eo quod haberet potestatem tertius in regno ³⁰ eadem nocte interfectus est Balthasar rex Chaldeus

³⁰ eadem nocte interfectus est Balthasar rex Chaldeus ³¹ et Darius Medus successit in regnum annos natus sexaginta duo

⁷ tibi Domine iustitia nobis autem confusio faciei sicut est hodie viro Iuda et habitatoribus Hierusalem et omni Israhel his qui prope sunt et his qui procul in universis terris ad quas eiecisti eos propter iniquitates eorum in quibus peccaverunt in te

⁷ tibi Domine iustitia nobis autem confusio faciei sicut est hodie viro Iuda et habitatoribus Hierusalem et omni Israhel his qui prope sunt et his qui procul in universis terris ad quas eiecisti eos propter iniquitates eorum in quibus peccaverunt in te ⁸ Domine nobis confusio faciei regibus nostris principibus nostris et patribus nostris qui peccaverunt

⁸ Domine nobis confusio faciei regibus nostris principibus nostris et patribus nostris qui peccaverunt ⁹ tibi autem Domino Deo nostro misericordia et propitiatio quia recessimus a te

⁹ tibi autem Domino Deo nostro misericordia et propitiatio quia recessimus a te ¹⁰ et non audivimus vocem Domini Dei nostri ut ambularemus in lege eius quam posuit nobis per servos suos prophetas ¹¹ et omnis Israhel praevaricati sunt legem tuam et declinaverunt ne audirent vocem tuam et stillavit super nos maledictio et detestatio quae scripta est in libro Mosi servi Dei quia peccavimus ei ¹² et statuit sermones suos quos locutus est super nos et super principes nostros qui iudicaverunt nos ut superducerent in nos malum magnum quale numquam fuit sub omni caelo secundum quod factum est in Hierusalem ¹³ sicut scriptum est in lege Mosi omne malum hoc venit super nos et non rogavimus faciem tuam Domine Deus noster ut reverteremur ab iniquitatibus nostris et cogitaremus veritatem tuam ¹⁴ et vigilavit Dominus et adduxit eam super nos iustus Dominus Deus noster in omnibus operibus suis quae fecit non enim audivimus vocem eius

¹¹ calumniam patiens Ephraim fractus iudicio quoniam coepit abire post sordem

² et ne forte dicant in cordibus suis omnem malitiam eorum me recordatum nunc circumdederunt eos adinventiones suae coram facie mea factae sunt

¹¹ dabo tibi regem in furore meo et auferam in indignatione mea

⁷ iuravit Dominus in superbia Iacob si oblitus fuero usque ad finem omnia opera eorum

² si descenderint usque ad infernum inde manus mea educet eos et si ascenderint usque ad caelum inde detraham eos ³ et si absconditi fuerint in vertice Carmeli inde scrutans auferam eos et si celaverint se ab oculis meis in fundo maris ibi mandabo serpenti et mordebit eos

⁸ ecce oculi Domini Dei super regnum peccans et conteram illud a facie terrae verumtamen conterens non conteram domum Iacob dicit Dominus

¹⁶ et custodisti praecepta Omri et omne opus domus Achab et ambulasti in voluntatibus eorum ut darem te in perditionem et habitantes in ea in sibilum et obprobrium populi mei portabitis

⁹ iram Domini portabo quoniam peccavi ei donec iudicet causam meam et faciat iudicium meum educet me in lucem videbo in iustitiam eius

¹² numquid non tu a principio Domine Deus meus Sancte meus et non moriemur Domine in iudicium posuisti eum et fortem ut corriperes fundasti eum ¹³ mundi sunt oculi tui ne videas malum et respicere ad iniquitatem non poteris quare non respicis super inique agentes et taces devorante impio iustiorem se

⁶ et qui avertuntur de post tergum Domini et qui non quaesierunt Dominum nec investigaverunt eum

¹⁵ et nunc ponite corda vestra a die hac et supra antequam poneretur lapis super lapidem in templo Domini ¹⁶ cum accederetis ad acervum viginti modiorum et fierent decem intraretis ad torcular ut exprimeretis quinquaginta lagoenas et fiebant viginti ¹⁷ percussi vos vento urente et aurugine et grandine omnia opera manuum vestrarum et non fuit in vobis qui reverteretur ad me dicit Dominus ¹⁸ ponite corda vestra ex die ista et in futurum a die vicesima et quarta noni mensis a die qua fundamenta iacta sunt templi Domini ponite super cor vestrum ¹⁹ numquid iam semen in germine est et adhuc vinea et ficus et malogranatum et lignum olivae non floruit ex die ista benedicam

⁶ et respondit et ait ad me dicens hoc est verbum Domini ad Zorobabel dicens non in exercitu nec in robore sed in spiritu meo dicit Dominus exercituum

¹⁴ et dixistis quid locuti sumus contra te dixistis vanus est qui servit Deo et quod emolumentum quia custodivimus praecepta eius et quia ambulavimus tristes coram Domino exercituum

²³ et tunc confitebor illis quia numquam novi vos discedite a me qui operamini iniquitatem

²⁷ Filius enim hominis venturus est in gloria Patris sui cum angelis suis et tunc reddet unicuique secundum opus eius

¹² dicentes hii novissimi una hora fecerunt et pares illos nobis fecisti qui portavimus pondus diei et aestus ¹³ at ille respondens uni eorum dixit amice non facio tibi iniuriam nonne ex denario convenisti mecum ¹⁴ tolle quod tuum est et vade volo autem et huic novissimo dare sicut et tibi ¹⁵ aut non licet mihi quod volo facere an oculus tuus nequam est quia ego bonus sum

⁶ media autem nocte clamor factus est ecce sponsus venit exite obviam ei

⁸ facite ergo fructus dignos paenitentiae et ne coeperitis dicere patrem habemus Abraham dico enim vobis quia potest Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae ⁹ iam enim securis ad radicem arborum posita est omnis ergo arbor non faciens fructum exciditur et in ignem mittitur ¹⁰ et interrogabant eum turbae dicentes quid ergo faciemus ¹¹ respondens autem dicebat illis qui habet duas tunicas det non habenti et qui habet escas similiter faciat ¹² venerunt autem et publicani ut baptizarentur et dixerunt ad illum magister quid faciemus ¹³ at ille dixit ad eos nihil amplius quam quod constitutum est vobis faciatis ¹⁴ interrogabant autem eum et milites dicentes quid faciemus et nos et ait illis neminem concutiatis neque calumniam faciatis et contenti estote stipendiis vestris

²⁰ dixit autem illi Deus stulte hac nocte animam tuam repetunt a te quae autem parasti cuius erunt

²⁷ et dicet vobis nescio vos unde sitis discedite a me omnes operarii iniquitatis

²⁶ et sicut factum est in diebus Noe ita erit et in diebus Filii hominis ²⁷ edebant et bibebant uxores ducebant et dabantur ad nuptias usque in diem qua intravit Noe in arcam et venit diluvium et perdidit omnes ²⁸ similiter sicut factum est in diebus Loth edebant et bibebant emebant et vendebant plantabant aedificabant ²⁹ qua die autem exiit Loth a Sodomis pluit ignem et sulphur de caelo et omnes perdidit

³¹ in illa hora qui fuerit in tecto et vasa eius in domo ne descendat tollere illa et qui in agro similiter non redeat retro ³² memores estote uxoris Loth

²⁴ nolite iudicare secundum faciem sed iustum iudicium iudicate

²⁷ pacem relinquo vobis pacem meam do vobis non quomodo mundus dat ego do vobis non turbetur cor vestrum neque formidet

³⁴ aperiens autem Petrus os dixit in veritate conperi quoniam non est personarum acceptor Deus

²³ confestim autem percussit eum angelus Domini eo quod non dedisset honorem Deo et consumptus a vermibus exspiravit

³⁸ Paulus autem rogabat eum qui discessisset ab eis a Pamphilia et non isset cum eis in opus non debere recipi eum

³ tunc Paulus ad eum dixit percutiet te Deus paries dealbate et tu sedens iudicas me secundum legem et contra legem iubes me percuti

⁵ dixit autem Paulus nesciebam fratres quia princeps est sacerdotum scriptum est enim principem populi tui non maledices

⁶ qui reddet unicuique secundum opera eius

¹¹ non est enim personarum acceptio apud Deum

⁴ est autem Deus verax omnis autem homo mendax sicut scriptum est ut iustificeris in sermonibus tuis et vincas cum iudicaris ⁵ si autem iniquitas nostra iustitiam Dei commendat quid dicemus numquid iniquus Deus qui infert iram secundum hominem dico

⁵ si autem iniquitas nostra iustitiam Dei commendat quid dicemus numquid iniquus Deus qui infert iram secundum hominem dico ⁶ absit alioquin quomodo iudicabit Deus mundum ⁷ si enim veritas Dei in meo mendacio abundavit in gloriam ipsius quid adhuc et ego tamquam peccator iudicor

³¹ quid ergo dicemus ad haec si Deus pro nobis quis contra nos ³² qui etiam Filio suo non pepercit sed pro nobis omnibus tradidit illum quomodo non etiam cum illo omnia nobis donabit ³³ quis accusabit adversus electos Dei Deus qui iustificat ³⁴ quis est qui condemnet Christus Iesus qui mortuus est immo qui resurrexit qui et est ad dexteram Dei qui etiam interpellat pro nobis

¹⁴ quid ergo dicemus numquid iniquitas apud Deum absit

²⁰ o homo tu quis es qui respondeas Deo numquid dicit figmentum ei qui se finxit quid me fecisti sic

³⁴ quis enim cognovit sensum Domini aut quis consiliarius eius fuit ³⁵ aut quis prior dedit illi et retribuetur ei

³⁵ aut quis prior dedit illi et retribuetur ei ³⁶ quoniam ex ipso et per ipsum et in ipso omnia ipsi gloria in saecula amen

² et nolite conformari huic saeculo sed reformamini in novitate sensus vestri ut probetis quae sit voluntas Dei bona et placens et perfecta

⁷ reddite omnibus debita cui tributum tributum cui vectigal vectigal cui timorem timorem cui honorem honorem

¹⁵ spiritalis autem iudicat omnia et ipse a nemine iudicatur

⁵ itaque nolite ante tempus iudicare quoadusque veniat Dominus qui et inluminabit abscondita tenebrarum et manifestabit consilia cordium et tunc laus erit unicuique a Deo

² an nescitis quoniam sancti de mundo iudicabunt et si in vobis iudicabitur mundus indigni estis qui de minimis iudicetis ³ nescitis quoniam angelos iudicabimus quanto magis saecularia ⁴ saecularia igitur iudicia si habueritis contemptibiles qui sunt in ecclesia illos constituite ad iudicandum ⁵ ad verecundiam vestram dico sic non est inter vos sapiens quisquam qui possit iudicare inter fratrem suum

¹⁵ ut prudentibus loquor vos iudicate quod dico

²⁰ fratres nolite pueri effici sensibus sed malitia parvuli estote sensibus autem perfecti estote

³³ nolite seduci corrumpunt mores bonos conloquia mala

¹⁰ omnes enim nos manifestari oportet ante tribunal Christi ut referat unusquisque propria corporis prout gessit sive bonum sive malum

⁶ ab his autem qui videbantur esse aliquid quales aliquando fuerint nihil mea interest Deus personam hominis non accipit mihi enim qui videbantur nihil contulerunt

¹¹ cum autem venisset Cephas Antiochiam in faciem ei restiti quia reprehensibilis erat ¹² prius enim quam venirent quidam ab Iacobo cum gentibus edebat cum autem venissent subtrahebat et segregabat se timens eos qui ex circumcisione erant ¹³ et simulationi eius consenserunt ceteri Iudaei ita ut et Barnabas duceretur ab eis in illa simulatione ¹⁴ sed cum vidissem quod non recte ambularent ad veritatem evangelii dixi Cephae coram omnibus si tu cum Iudaeus sis gentiliter et non iudaice vivis quomodo gentes cogis iudaizare

⁷ nolite errare Deus non inridetur ⁸ quae enim seminaverit homo haec et metet quoniam qui seminat in carne sua de carne et metet corruptionem qui autem seminat in spiritu de spiritu metet vitam aeternam

²² deponere vos secundum pristinam conversationem veterem hominem qui corrumpitur secundum desideria erroris

²⁵ propter quod deponentes mendacium loquimini veritatem unusquisque cum proximo suo quoniam sumus invicem membra ²⁶ irascimini et nolite peccare sol non occidat super iracundiam vestram ²⁷ nolite locum dare diabolo ²⁸ qui furabatur iam non furetur magis autem laboret operando manibus quod bonum est ut habeat unde tribuat necessitatem patienti

⁹ et domini eadem facite illis remittentes minas scientes quia et illorum et vester Dominus est in caelis et personarum acceptio non est apud eum

⁷ et pax Dei quae exsuperat omnem sensum custodiat corda vestra et intellegentias vestras in Christo Iesu

²⁵ qui enim iniuriam facit recipiet id quod inique gessit et non est personarum acceptio

² ipsi enim diligenter scitis quia dies Domini sicut fur in nocte ita veniet

²¹ omnia autem probate quod bonum est tenete

⁶ si tamen iustum est apud Deum retribuere tribulationem his qui vos tribulant ⁷ et vobis qui tribulamini requiem nobiscum in revelatione Domini Iesu de caelo cum angelis virtutis eius

⁴ qui adversatur et extollitur supra omne quod dicitur Deus aut quod colitur ita ut in templo Dei sedeat ostendens se quia sit Deus ⁵ non retinetis quod cum adhuc essem apud vos haec dicebam vobis ⁶ et nunc quid detineat scitis ut reveletur in suo tempore ⁷ nam mysterium iam operatur iniquitatis tantum ut qui tenet nunc donec de medio fiat ⁸ et tunc revelabitur ille iniquus quem Dominus Iesus interficiet spiritu oris sui et destruet inlustratione adventus sui ⁹ eum cuius est adventus secundum operationem Satanae in omni virtute et signis et prodigiis mendacibus ¹⁰ et in omni seductione iniquitatis his qui pereunt eo quod caritatem veritatis non receperunt ut salvi fierent ¹¹ ideo mittit illis Deus operationem erroris ut credant mendacio

²⁰ peccantes coram omnibus argue ut et ceteri timorem habeant

²⁴ quorundam hominum peccata manifesta sunt praecedentia ad iudicium quosdam autem et subsequuntur

¹⁰ Demas enim me dereliquit diligens hoc saeculum et abiit Thessalonicam Crescens in Galliam Titus in Dalmatiam

² si enim qui per angelos dictus est sermo factus est firmus et omnis praevaricatio et inoboedientia accepit iustam mercedis retributionem

¹³ et non est ulla creatura invisibilis in conspectu eius omnia autem nuda et aperta sunt oculis eius ad quem nobis sermo

¹⁴ perfectorum autem est solidus cibus eorum qui pro consuetudine exercitatos habent sensus ad discretionem boni ac mali

³⁹ nos autem non sumus subtractionis in perditionem sed fidei in adquisitionem animae

²⁶ maiores divitias aestimans thesauro Aegyptiorum inproperium Christi aspiciebat enim in remunerationem

²⁸ itaque regnum inmobile suscipientes habemus gratiam per quam serviamus placentes Deo cum metu et reverentia

¹³ nemo cum temptatur dicat quoniam a Deo temptor Deus enim intemptator malorum est ipse autem neminem temptat

⁵ audite fratres mei dilectissimi nonne Deus elegit pauperes in hoc mundo divites in fide et heredes regni quod repromisit Deus diligentibus se

⁴ ecce merces operariorum qui messuerunt regiones vestras qui fraudatus est a vobis clamat et clamor ipsorum in aures Domini Sabaoth introiit

¹¹ ecce beatificamus qui sustinuerunt sufferentiam Iob audistis et finem Domini vidistis quoniam misericors est Dominus et miserator

¹⁷ et si Patrem invocatis eum qui sine acceptione personarum iudicat secundum uniuscuiusque opus in timore incolatus vestri tempore conversamini

¹⁷ omnes honorate fraternitatem diligite Deum timete regem honorificate

³ et in avaritia fictis verbis de vobis negotiabuntur quibus iudicium iam olim non cessat et perditio eorum non dormitat

¹⁰ magis autem eos qui post carnem in concupiscentia inmunditiae ambulant dominationemque contemnunt audaces sibi placentes sectas non metuunt blasphemantes

⁸ similiter et hii carnem quidem maculant dominationem autem spernunt maiestates autem blasphemant

¹⁵ et reges terrae et principes et tribuni et divites et fortes et omnis servus et liber absconderunt se in speluncis et petris montium ¹⁶ et dicunt montibus et petris cadite super nos et abscondite nos a facie sedentis super thronum et ab ira agni

³ et unum de capitibus suis quasi occisum in mortem et plaga mortis eius curata est et admirata est universa terra post bestiam ⁴ et adoraverunt draconem quia dedit potestatem bestiae et adoraverunt bestiam dicentes quis similis bestiae et quis poterit pugnare cum ea

¹¹ et vidi aliam bestiam ascendentem de terra et habebat cornua duo similia agni et loquebatur sicut draco ¹² et potestatem prioris bestiae omnem faciebat in conspectu eius et facit terram et inhabitantes in eam adorare bestiam primam cuius curata est plaga mortis ¹³ et fecit signa magna ut etiam ignem faceret de caelo descendere in terram in conspectu hominum ¹⁴ et seducit habitantes terram propter signa quae data sunt illi facere in conspectu bestiae dicens habitantibus in terra ut faciant imaginem bestiae quae habet plagam gladii et vixit

⁹ et flebunt et plangent se super illam reges terrae qui cum illa fornicati sunt et in deliciis vixerunt cum viderint fumum incendii eius ¹⁰ longe stantes propter timorem tormentorum eius dicentes vae vae civitas illa magna Babylon civitas illa fortis quoniam una hora venit iudicium tuum

²⁰ exulta super eam caelum et sancti et apostoli et prophetae quoniam iudicavit Deus iudicium vestrum de illa

¹² et vidi mortuos magnos et pusillos stantes in conspectu throni et libri aperti sunt et alius liber apertus est qui est vitae et iudicati sunt mortui ex his quae scripta erant in libris secundum opera ipsorum

¹² ecce venio cito et merces mea mecum est reddere unicuique secundum opera sua